COSTA RİCA VE PARA

07 Mayıs 2021 14:11 / 810 kez okundu!

 

 

Hep tam şu andaki Küba'yı merak edenler, belki az ötedeki başka bir ülkeye de ilgi gösterebilirler. "Sağlık sebebi ile tam kapanmadan önce buralara geldim. İki göz ameliyatından sonra deniz suyunun gözüme iyi geleceğini söylediler.  Eh, cildime de iyi geleceğini biliyorum. Burayı hiç görmemiştim. Ruhuma da iyi geliyor doğrusu."

 

***

COSTA RİCA VE PARA

Sağlık sebebi ile tam kapanmadan önce buralara geldim. İki göz ameliyatından sonra deniz suyunun gözüme iyi geleceğini söylediler. 991449b7-9a81-45d1-b69a-9be0f9f4a917 Eh, cildime de iyi geleceğini biliyorum. Burayı hiç görmemiştim. Ruhuma da iyi geliyor doğrusu.

Burası esasen fakir bir ülke ama 1940'ların sonunda, kanlı bir iç savaştan sonra ülkenin lideri José Figueres Ferrer bir karar vererek orduyu ortadan kaldırmış ve oraya harcayacağı parayı eğitime harcamış. Netice epeyce stabil bir demokrasi ve eğitimli  mutlu bir halk. Bu iklimde mutlu olmamak için eski dünyanın yükünü de beraber taşımak gerek. Belki ben daha da uzun kalırım ve komünizm hakkında çoktandır planladığım bir kitabı bu kış buradan yazarım diye ciddi ciddi düşünüyorum.

Doğa harika, kadife gibi bir hava, çok güzel plajlar, hava arada bir tropik yağmur ile rahatlıyor. İnsanlar Orta Anadolu ile bizim sahil yörelerinin insanları sevecenliğinde.

Ülkenin ana felsefesi pura vida yani saf yaşam. Çok hoş insanlar. 2 dolar’a dondurma alınca “bozuk yoksa yarın getirirsin” diyenler daha ortama damgasını basıyor. Ama yoğun kazanç peşinde olup hafiften kazıklamaya meyyal yatırımcılar hele bir seviyenin üstünde bir yerde kalırsanız, çoğunlukta... Arz talep ile dengelenecektir. Umarım pura vida zedelenmeden dengelenir. Yani turizm şikayet gibi merkezler açarak vs. bir dur denilmeli, araba kiralıyorsunuz 54 usd günde derken 112 ödeyiveriyorsunuz. Bu tabii binilen dalın kesilmesi. 30 TL lik çorabı yıkatmak isteyince 10 TL de vereceğiniz yer var,  25-30 kuruşa da yıkayanlar.  Yemek ha keza, bizim sahil kasabalarındaki deniz kenarı lokantalara eşdeğer hesap da ödeyebiliyorsunuz enfes “Soda” tabir edilen yerlerde de  5-10 tl ye yemek yiyebiliyorsunuz.

ABD nin etkisi anlamlı ama bir şekilde bu mutlu ülke Muz Cumhuriyeti olmaktan kurtulmuş.

Amerika’nın İsviçre’si olma yolunda hızla ilerliyor. Benim neslim yani Boomer  tabir edilen liberal orta halliler buraya çok güzel ve ucuz diye gelmişler. Ama o kesim artık daha genç bilgisayar, spor zenginleri tarafından iteleniyor. Fiyatlar bizdeki Ege  beldelerini andırır hale gelmiş. Sağlık hizmeti ve yapılaşma Bodrum’un on yıl öncesi gibi. Covid testi 100 ile 200 USD örneğin.

Son derece heyecan verici bir zamanda yaşıyoruz. Dünyada inanılmaz fukaralık var ve inanılmaz zenginler, bu dağılım ve keyfi popülist idareler. Gücü alınca bırakmayı düşünmeyen insanlar ve genelde başarılı kesimin bu paraları koruma güdüleri çatışıyor. Hem güvenlik, hem lüks, hem bakir alanlar isteniyor ve daha fazla insan tarafından. Hep arz talep mi bu dengeyi kuracak? Figueres Ferrier gibi liderlerin rolü ne? Viktor Orban, Duterte, Biden, Merkel etkileri ne kadar?

Ve tabii bu cennet ortamda insan bir yandan kripto paraların balonunun tam ne zaman patlayacağını düşünmeden edemiyor. Zenginlerin devlet ve banka kontrolünden kaçma yolu olduğu için bu paralar sonunda zaten enflasyonist bir şekilde basılan US Dolarının da canına okuyacaklardır. Kısmen Lale çılgınlığı ve alışverişi  balonunun patladığı 1637 olayı gibi şeyler yaşanarak...

Yani özet: Balonlar patlıyor ve patlayacaklardır ama daha derin bir finansal düzen değişikliğinin de, kof bankaların ve ülkelerin de silkeleneceği bir sistem değişikliği de var.

132 milyar dolar ne oldu deniliyordu ben ülkeden ayrılırken burada tamamen unuttum sayılır. Tam değil, maymunları görünce tekrar aklıma geldi kısmen. Ekonomi, Orta Amerika ve Maymunlar artık bundan sonraki yazımda.

Mahmut TOLON

 

Bu yazıyı Facebook'ta paylaşabilirsiniz+:
Facebook'ta paylaş
0
Yorumlar
Uyarı

Yorum yazabilmek için üye olmalı ve oturum açmalısınız.

Eğer sitemize üye değilseniz buraya tıklayarak hemen üye olabilirsiniz.

Eğer üye iseniz oturum açmak için buraya tıklayın.