ÖDP: ‘Kýrýlma’dan, ‘yarýlma’ya...
04 Mart 2009 19:06 / 1795 kez okundu!
Özgürlük ve Dayanýþma Partisi ÖDP’de görünür, somut çatlama, ÖDP Genel Baþkaný Ufuk Uras’ýn DTP’nin desteklediði “Bin Umut Adaylarý” arasýnda Milletvekili seçimlerine katýlmaya karar vermesi ile baþladý.
12 Eylül öncesi Türkiye sol hareketi içinde sayýsal anlamda en büyük grubu oluþturan ‘tarihi DEV-YOL’ hareketinin devamcýsý olduðunu ileri süren geçmiþteki ‘kahramanlýklara’ öykünen, geçmiþi kendine referans alan grupla, kendileriyle ayni siyasi gelenekten gelip de, bunun böyle gitmeyeceðini ifade eden, çaða uygun yeni politikalar üretilmesinden yana olan grup, epeydir içten içe sürdürdüðü tartýþmayý noktaladý. Bu grup, partideki baðýmsýz sol unsurlarla birlikte Ufuk Uras’ýn 22 Temmuz 2007 seçimlerindeki adaylýk kararýna omuz verdi. Ýçten içe süren ilk ‘kýrýlma’ böylece boy verdi. (ÖDP'deki son dönem kýrýlmalar yazý konusudur.) Uras’ýn “solun ortak adayý” olarak milletvekili seçilmeyi de baþararak meclise girmesi kendisini sonradan “Devrimci Dayanýþma” olarak adlandýran parti içindeki AB tartýþmalarý sýrasýnda (daha sonra baþka konularda da) “ne evet, ne hayýr” tavrýnýn ortaya çýkardýðý “HAVET”çiliðin ýsrarlý temsilcisi “abi”lerin tepkisinin doruða çýkmasýna neden oldu. On yýllar sonra, sosyalist kimliði ile TBMM’ye bir vekilin girmesinin, vekile kazandýracaðý toplumsal meþruiyet, tanýnmýþlýk ve sözü dinlenirlilik ‘korkusu’(!) gelenekçi kanadýn “abi”lerinin canýný iyice sýkan bir unsur olarak geliþmelerin arka planýna eklendi. Seçilmiþ bir milletvekili aðýrlýðý ile Uras’ýn partisine (Uras, baðýmsýz adaylýk yasal prosedürü gereði partisinden istifa etmiþti) yeniden Genel Baþkan olma isteði ile geri dönmesi bu kanadýn tepesine göre, adeta partideki “abi”liklerinin sona ermesi anlamýna geliyordu. Milletvekili seçilmiþ Ufuk Uras’ýn baþkanlýða geri dönüþüne, açýk fiili direniþ böyle baþladý. Her ne kadar “keskin sol” sloganlarla süslü olsa da, gelenekçi grubun tutumu ve duruma göre sergilediði politikalar fiili olarak (Stalin esinlenmeci) “kimlik politikasýna karþýyýz” söylemi ile de pekiþince, “milliyetçi”, “ulusalcý” öðelerle üst üste oturur hale geldi. Ergenekon’a karþý takýnýlan ‘yiyin birbirinizi’ politikasýna giden yolda “Baðýmsýz Ortak Aday”ýn seçim kampanyasýna dahi katýlmayan bu unsurlar, Ufuk Uras’ýn yeniden Genel Baþkanlýða dönmek istemesi ile toplanan ÖDP olaðanüstü kongresinde Milletvekili Uras’ýn karþýsýna (devletin bile memurlarýna siyasete girme, kaybetme halinde -ayný- 'görevine geri dönme' hakkýný tanýdýðý düþünüldüðünde) en hafifinden ‘siyasi etik’ yok sayýlarak, bir baþkasýný aday gösterdiler. Uras o kongrede genel baþkanlýðý kazansa ve epey bir güç biriktirse de, Parti Meclisi (PM)’nde elde edilen sonuç, geçtiðimiz hafta yapýlan Genel Kurul’da da muhafaza edilen (Parti içi platformlardan) Devrimci Dayanýþma: 32, Özgürlükçü Sol: 28 þeklinde oluþtu. Uras’ýn milletvekili seçildikten sonra yeniden Genel Baþkan olabilmesi için ÖDP’de kongre toplanmasýna ve ardýndan da son yarýlmayý çözmek için toplanan kongreye iliþkin son Genel Kurul’da temsil ettiði grubun kýzgýnlýk dolu fikriyatýný Hayri Kozanoðlu þu cümlelerle ifade ediverdi: “Genel Baþkan bir acze düþerek kongreye girmemize üç kala, kýþýn ortasýnda buralara getirdi. Artýk Genel Baþkanýn deðiþen isteklerine göre, yýlda üçüncü kez olaðanüstü kongreye gidiyoruz. Dolmuþa bile bu kadar sýk binilmez...” (1 Þubat 2009)
AB ’KIRILMA’SINDAN, ERGENEKON ‘YARILMA’SINA
AB konusunda Türkiye’nin en temel kýrýlmasý ÖDP’yi ve solu nasýl sarstý ise, AB direncinin (demokrasi eksenli Kürt sorunu ve diðer talepler) ülkede yeniden hýzlandýrdýðý “darbeci/cuntacý” yapýlanma sürecinin “Ergenekon Terör Örgütü”yle birleþmesi ve giriþimlerin kýsmen açýða çýkmasý, beraberinde devletin diðer yüzünün toplum nezdinde daha görünür olmasý ülkedeki kýrýlmayý bir “yarýlma”ya dönüþtürdü. Tabii solda da, ÖDP’de de. Biliyorsunuz, Ýstanbul Milletvekili Ufuk Uras; ÖDP Genel Baþkaný sýfatý ile yaptýðý “Türkiye Solu uzun süredir tarihinin en ciddi krizlerinden birini yaþýyor. Kurucu Genel Baþkaný olduðum ÖDP de bu krizden payýna düþeni alýyor” þeklindeki tespiti ýþýðýnda, parti tüzüðünün kendine verdiði yetkiyi kullanarak ÖDP’yi Olaðanüstü Genel Kurul’a götürdü. Tabii, Uras’ýn ÖDP’yi Olaðanüstü Genel Kurul’a götürmesine neden olan en temel çatýþma, “ÖDP'de Ergenekon'a sýcak bakanlarýn bulunduðuna” iliþkin tespitini çeþitli gazetelerle paylaþmasý üzerine yaþandý. Kendi ifadesine göre, Uras kongreyle; “ÖDP’nin politik sorumluluklarýný yerine getirebilmesi için, merkez karar organlarýnda ortaya çýkan uyumsuzluðu” gidermek istiyordu. Tabii, "Özgürlükçü Sol” ekibe muhalefet eden grubun Uras’ý “çatý parti”ci ilan etmeleri falan da, tartýþmalarda kullanýlan argümanlar arasýnda yer aldý. Geçtiðimiz hafta (1 Þubat 2009) gerçekleþen ÖDP’nin Olaðanüstü Konferansý ve Kongresi sonuçlandý.
Milletvekili Uras, partisini kendi eliyle götürdüðü kongreden ÖDP Genel Baþkanlýðýný kaybederek çýktý. Daha önce, bir ‘haberci’ geliþme de Karadeniz kýyýsýndaki Artvin’in þirin ilçesi Hopa’da yaþandý. Ayný durum, Hopa’da baþarýyla Belediye Baþkanlýðýný sürdüren, kendisine duyulan sempati ilçe sýnýrlarýný çoktan aþmýþ sosyalist Yýlmaz Topaloðlu’nun baþýna geldi. Sosyalist Topaloðlu’nun Belediye Baþkanlýðý serüveni de Hopa parti örgütündeki ‘egemen zihniyet’ tarafýndan ‘tasfiye’ edilmesiyle son buldu. ( Topaloðlu, daha önce de -partiden ihraç istemiyle- ayný grup tarfýndan disiplin kuruluna verilmiþti.)
Kongrede adaylýðýný açýkladýðý konuþmasýnda belirttiði gibi Hayri Kozanoðlu, “Raydan çýkan treni tekrar yola sokabilmek...” için baþkanlýðý devraldý. Þimdi ÖDP yönetim mekanizmalarýna, büyük ve saygý deðer bir tarihsel sol hareketin geçmiþteki 'kahramanlýklarýna' öykünen, onlarla avunan, Türkiye tarihinin en önemli eþiklerinde iken buna yönelik politika üretemeyen, muhafazakâr ve özünde 'sað' bir anlayýþ egemen.
7 Ocak 2009 tarihli BirGün’deki yazýsýnda Oðuzhan Müftüoðlu’nun yoruma gerek olmaksýzýn açýkça ifade ettiði (küçük olsun, benim olsun) dileði gerçek oldu: “Varsýn ÖDP bu gün zayýf ve etkisiz bir konumda bulunsun; köklü bir düzen deðiþikliði hedefiyle devrimci politik bir hat izleyerek kendi özgücüne güvenerek emekçi kitlelerle kucaklaþmanýn yolunun bulunabileceðine inananlar da bu yolda yürümeye devam etsinler...”
PARTÝ BAÞKANI DEÐÝL AMA MÝLLETVEKÝLÝ
Hatýrlamakta yarar var. Ufuk Uras, 22 Temmuz 2007 Milletvekili genel seçimlerinde yüzde 3.85 oranýnda 81.486 oy alarak Ýstanbul 1. Bölge'den “solun ortak baðýmsýz milletvekili” olarak 23. dönem meclisine girmiþti. Yani Uras, sosyalist kimliði ile, partisinin ülke genelinde aldýðý oydan çok daha fazlasýný sadece Ýstanbul’un 1. bölgesinden elde ederek meclise girmeye hak kazanmýþtý. ÖDP’deki son geliþme, Uras’ýn milletvekilliðini sona erdirmedi elbette. Seçmenlerine verdiði taahhütler de geçerli. Uras’ýn partide ‘dengeleri koruyacaðým’ endiþesi (belki de mazereti) de yok artýk (ya da seçmenlerinin beklentisi o). Eli daha rahat. Daha serbest hareket etme imkanýna sahip. Bu durum belki Uras’a, ‘üstü örtülü’, ‘ortalamacý’ konuþmanýn, kendisine verdiði zararlarýn da farkýna vardýrtýr. Böylelikle -yine, belki- Uras, seçmenlerinin, kendini baský altýnda hissedenlerin, özgürlük talepleriyle, her geçen gün yeni Türkiye’yi muþtulayanlarýn nabzýný daha iyi tutar ve daha net bir politika izleme olanaðýný yakalar. Uras’ýn izleyeceði politika ve alacaðý tutum artýk ÖDP ile baðlantýlý olmak durumunda deðil. Uras’ýn milletvekili olarak politikasý toplumsal muhalefetin talepleriyle daha net örtüþürse; eskisinden daha fazla ses getiren kalýcý, dönüþtürücü iþler yapma olanaðýna sahip olmasý mümkün.
Bu olanak da eskisinden ders çýkarmýþ, özgürlükçü, çoðulcu, enternasyonalist, cinsiyetçi ve türcü olmayan, ‘yeni bir sol seçeneði’ yaratabilir. Mümkün ve gerekli olan da budur.
* * *
[ 7 Þubat 2009 tarihli Taraf Gazetesinde yayýnlanan "Ufuk Uras asýl þimdi lider olabilir" baþlýklý yazýnýn geniþ versiyonudur...]
04.03.2009
