Toscana, Buðu Kokulu Tepeler/P.MISIRLIOÐLU
11 Ocak 2007 14:07
TOSKANA, BUÐU KOKULU TEPELER (1)
Pahalýlýktan ve kalabalýktan bir parça uzak kalabilmek için bence kýþlarý gelmeli Toscana’ya. Gelmeli ve insanlýk tarihinin þarap, zeytin ve zeytinyaðý ile ilgili asýrlardýr süren mükemmellik arayýþýnýn izlerini sürmeli. Yeþil daðlara, buðu kokulu tepelere uzanmalý þöyle boylu boyunca…
Kurutulan üzüm salkýmlarýnýn küf kokulu mahzenlerine inmeli, þarap fýçýlarýnýn harika öykülerinin kulaðýnýza en gizli sýrlar gibi fýsýldandýðý, butik þarap malikanelerinde yudumlarla sarhoþ olmalý insan.
Toscana’ ya gelmeli ve orada hýzla geçip gittiðini zannettiðiniz hayatýn bekletilmekte ve özel olarak tatlandýrýlmakta ve dinlendirilerek tekrar sizin istediðiniz zamana dönüþtürülmekte olduðuna þahit olunmalý.
Degüste ettiðiniz yalnýz þaraplar deðil, hayat köprülerinizle ilgili baðlarýnýza da yolculuktur bu yeþil tepelere týrmanýþ. Zaten hep daðlarda yaþam daha aðýr bir debdebe ile geçmez mi?
Hayatýmýza deðer katan geliþmiþ damaklarýmýza artýk laf geçiremediðimiz zamanlar þimdi. Çünkü gezmek arttýrýr bir ömürlük hayatýmýzý.
Okumak tamam da yanýnda vermiyorlar ki baþka diyarlarýn etlerini, þaraplarýný, peynirlerini, yaðlarýný. Toskana’ yý sadece okuyorsunuz da ne oluyor? Yanýnda hiç deðilse tuzsuz þu meþhur Toscana ekmeðini,karþý bakkalýnýzdan satýn alsaydýnýz fena mý olurdu þimdi? Öyle çok þey deðiþir ki hem okuyup hem tadarak, hem de ekmeðini þaraba banarak, yemyeþil taze sýkýlmýþ zeytinyaðýný zem zem niyetine gözlerini kapayarak duyumsamalý…
Kýzmayýn gezgin ukalalýðýma…Benim iþim bu ben de ekmeðimi taþtan, topraktan, þaraptan,üzümden, böylelikle hayatýmý da baþtan çýkartýyorum.
Þaraba yolculuk, ete, peynire, zeytinyaðýna bulanarak, ince zevklere, kalýn paralarýn harcanmasý gereken bir seyahat kabul ediyorum. Ama ne ucuz ki bu fani dünyada.
CHIANTÝ BAÐLARI’NA YOLCULUK
Floransa’ dan son bakýþýmýz Michelangelo Tepesi’ndendi. Kýrmýzý kiremitli çatýlarýn ve heybetli Duomo’nun, Ponte Vecchio’nun tarihi büyüsünden sýyrýlýp Toscana tepelerine doðru, Chianti Baðlarý’nýn yolunu tuttuðumuzda, yüzyýllar öncesinden, þimdiki zamana dönmenin mideden geçeceðinin farkýndaydýk.
Özel tur rehberimiz Riccardo Teresi bizi öðleden sonra otelden aldý. Ýlk duraðýmýz otantik Montigliari çiftliði idi. 1720’ den beri geleneksel þekilde þarapçýlýkla uðraþan küçük orta ölçekli bir kuruluþ olan Fattoria Di Montagliari þimdilerde Migliorini ailesi tarafýndan iþletilmekte. Avrupa’nýn en iyi þaraplarý arasýnda sayýlan Chianti Classico Riserva (minumum 9 yýllýk ),Brunesco di S. Lorenzo “Barriquis” (minumum 4 yýllýk ve chianti sangiovese üzümlerinden yapýlma) “La Quercia” Chianti Classico þaraplarý ile yudum yudum bir tanýþma gerçekleþtirdik. Ama önce karanlýk mahzenleri, üzümlerin kurutulduðu odalarý, þiþeleme yapýlan yerleri dolaþýp fýçýlarý kokladýktan sonra. Üstelik çiftliðin dükkanýndan Grappa, Brandy, yýllanmýþ çok kýymetli balsamik sirke ve diðer tipik ürünlerinden satýn aldýk.
Üzüm baðlarýna karanlýk çökmeye baþladýðýnda biz öðrendiklerimizle zaten sarhoþ olmuþtuk. Kýrmýzý bir gökyüzü ile birlikte Avrupa’nýn en meþhur þarap diyarýnda gecenin serin yüzüyle kendimize geliyorduk. Batan güneþin ve tepelerin yeþil tadý damaðýmýzda hala…
Toscana’da yeme içmenin kendine göre huylarý var.
Sýzma, yeþil renkli, zengin lezzetli zeytinyaðý ve tuzsuz ekmeðin baþ tacý edildiði bu çiftçi mutfaklarýnda yemekler öyle çetrefilli deðil. (tuzun hala lüks sayýlmasý Ortaçaðdan kalma bir gelenek olsa gerek) Mezesi, çorbasý,eriþtesi,eti ya da balýðý ve tatlýsý ile bizim mutfaklardan çok da farklý deðil. Ama onlarda av etleri de yaygýn. Güvercin, tavþan gibi.
Lezzet turumuzun ikinci gününde harika bað manzaralarý içinden geçerek Siena’ya gittik. Yol boyunca yarý Ýtalyan yarý Amerikalý futbolsever rehberimiz bize bol bol Siena’ yý ve çevreyi anlattý. Ama bu arada Fatih Terim hayranlýðýný ve onun yokluðunun Fiorentina için bir kayýp olduðunu da sýk sýk tekrarladý. Türkiye’ deki Kapodokya anýlarýný aktardý bize.
Siena Floransa’ya 55 km. Sabah kahvesini Monteriggoni’ de içtik. Dante’nin memleketinde. Bir kale kapýsýndan giriyorsun ve öbür taraftan çýkýyorsun. Ortada bütün görkemiyle Verazzano heykeli.
Montena daðlarýnýn volkanik özelliðinden dolayý verimli imiþ bu topraklar.
Kaplumpaða (turtle) sembollü Siena ile Floransa arasýndaki tarihi rekabet günümüzde de sürmeye devam ettiðini Riccardo’ nun anlattýklarýndan çýkarýyoruz. Efsaneye göre Remus ve romulus torunlarý tarafýndan kurulduðu söylenen 70.000 nüfuslu bu antik kent her yýl 2 Temmuz - 16 Aðustos ‘ ta yapýlan at yarýþlarý ile ünlü. Palio at yarýþlarý orayý çok özel kýlan nedenlerden. Piazza del Compo’ da gerçekleþen yarýþmalara yazýn bilet bulmak neredeyse imkansýz oluþu da bunun kanýtý olsa gerek.
Gotik mimarinin soylu efendisi ortaçað kenti Siena’ da atlar koþmadýðýnda siz sere serpe dolaþabilir ve oturabilirsiniz.. 11 adet kulüp var. Her birinin kendi hayvan sembolü var. 11 at yarýþýyor her seferinde þampiyonluk için.
Dönerken geçen sene Laura Bush’ un yemek yediði o çok özel restoraný ve sarap evini ziyaret ettik.
Ziyaret dediðim mükellef bir yemekti. Yeþil tepelerin arasýnda, üzüm baðlarýnýn ortasýnda hemen göze çarpan 600 yýllýk Abbey Manastýrý’nýn yakýnlarýndaki bu muhteþem lezzet noktasýnýn adý Osteria Di Passignano.(en lüks chianti mahzenlerine sahip bu arada belirteyim)
Neler yedik içtik anlatayým. Elbette saklýmýz gizlimiz mi kaldý sizlerle.
Geleneksel anlamda akþam yemeklerinde oldukça zengin bir servis biçimleri var fakat hepsini almak ne mümkün. Yani sýrasýyla dört bölümden oluþuyor:
Antipasto (baþlangýç, meze): Ahududulu balsamik sirke sosu ile porçinili taze mantar salatasý çok güzeldi.Orijinal adý Porcini flan with a fresh mushroom salad and raspberry vinegar
Primo: (Ýlk yemek)( genellikle ekmekle yoðunlaþtýrýlmýþ çorba ya da, makarna, penne gibi) Alýnmadý…
Sekondi: (ikinci yemek) Limonla sunulan, zeytinyaðý damlalarý ile mangalda piþirilen, kalýn, kocaman biftek en az iki kiþilikti.Dýþý yarý yanýk, çýtýr çýtýr içi kýrmýzý ve yumuþak,
Bu ünlü yamyam yemeðinin adý ise bistecca alla fiorentina. (et yemezliðim de yalanmýþ bu arada)
Ayrýca el yapýmý eriþteli, portakal dilimli, biberiye süslü güvercin çok lezzetli idi.(güzelim güvercini nasýl yediðimi hatýrlamýyorum.)
Contorni: (yan yemekler) Ýtalya’da en kötü þeylerden biri garnitürünü ya da sebze buketini ayrýca ýsmarlamak ve buna da ayrý ücret ödemek.
Dolci: (tatlýlar) Bir tabak dolusu tatlý kukiler ve meyveli çikolatalar muhteþemdi.
Masalar çok þýk hazýrlanmýþ. Gümüþ çatal býçaklar, el iþi incecik kristal kadehler kýr ortasýnda saray zevki yaþatýyor insana.
Tarihi eski büyük bir taþ binadan sýcak fakat elit bir mekan yaratmýþlar. Eskiden kiler olan yerde tavanlar kiremit, duvarlarda kurutulmuþ çiçek tablolarý. Tablolarýn altýnda çiçeklerin künyeleri var. Tuvaletlerin içi ve kullanýmý mükemmel. Ayaklý lavabolar ve süslemeler ve akýl almaz temizlik çok ayýrt edici bence. En önemlisi ise Villa Antinori’ nin çok özel þaraplarý. Tignanello, Badia A Passignano, Peppoli, Guado Al Tasso, La Braccesca hep özel markalarý. Çok pahalý ama çok.
Biz turistiz kardeþim üzerine bir cafe Americano þimdi yola çýkma zamaný…
Doða, yeþillikler ve üzüm baðlarý, rönesansýn çiftçileri, kýrsal tadlarýn sadeliði bizi kendine bir kez daha aþýk etti.
Önemli Not: Sevgili dostumuz Ýzmir Ýtalya Konsolosu Sn. Michele Tomassi ve Livio Angelisanti’ ye ve Toscana rehberimiz sevgili Riccardo Teressi’ ye deðerli yardýmlarýndan dolayý binlerce teþekkürler.
