ÇÝN
14 Aðustos 2007 08:12 / 2721 kez okundu!
Çin Halk Cumhuriyet'ine olan gezimden sizler için aldýðým kýsa notlar; uzun, upuzun bir tarihin günümüze yansýyan kýrýntýlarýndan seçmeler.. Esasýnda binlerce yýldan kalma geleneklerin, yaþam tarzlarýnýn, inançlarýn, kültürlerin ýþýðýndan, acýlarýndan,
Yaþam Aktivisti Çinliler/ Pervin MISIRLIOÐLU
——-
Göllerine, nehirlerine, bulutlarýna hatta dünyaya yayýlan denizlerine sinen tarihsel gerçeklikleri þimdi dünya sahnelerinde kendi evrensel sanatlarý ile arz-ý endam etmekte. Büyüleyen þimdiki Çin, þimdiki "Asya Cin'i" deðil onu taaa uzaklardan günümüze taþýyan sahip olduðu deðerlere sýrtýný dönmemiþliði ve batýya açtýðý kapýlarýn onu yok etmemesine gösterdiði özenidir. Batýnýn afyonlamaya çalýþtýðý ve bin bir çeþit hileye baþvurarak yozlaþtýrmaya uðraþtýðý bu uzak Asya'da bize yakýn duran çok benzer özellikler ve de güzellikler var.
Çin, bir masaldan ve de bir lambadan dýþarý çýkmýþ Cin deðil. Kendisinden kendisini süzmüþ ve yoðurmuþ ve de doðurmuþ, dünya üzerinde kendisinin de önemli ve saygýn bir yere sahip olduðunu çok güzel bir biçimde anlatma yarýþýnda en ön saflarda koþuyor ve durmadan yenileniyor.
2008 Dünya Olimpiyatlarý Çin'de yapýlacak. Onlar sanki yarýnmýþ gibi þimdiden hazýrlar ve hazýrlanmaktalar, deliler gibi hem de. Yeni çehreleri çevre düzenlemeleri akýl almaz peyzajlarý, çýlgýnca yükselen akýllý binalarý ve dev gibi meydanlarý ile 2010 Þanghay Expo ve 2008 Beijing Olimpiyatlarý ile þimdiden atlamýþlar en yüksek çýtayý.
Bugünkü duraðýmýz yine Çin. Çünkü Çin'in farkýna varan herkesin merak ettiði bu geliþmenin bizlere yansýmasý da týpký dünyanýn diðer insanlarýný etkileyeceði gibi ekonomik, kültürel, sanatsal etkileþimleri açýsýndan son derece deðerli.
Çin biraz uzak gibi görünse de, artýk bir sýr olarak kalamayacak kadar da yakýn bizlere. Çünkü çaðýmýz bilgi ve biliþim dünyasý.
Milyonlarca turistin koþtuðu Çin büyük bir ülke ve kalabalýk kelimesi en çok ona yakýþýyor elbette. Doðu medeniyetlerinin en esaslý kaynaklarýna sahip olmasý, evrensel dokunun ana atardamarlarýndan biri olan bu ülke hala otantik, egzotik ve sýrlar, mucizelerle dolu. Alternatif turizm konusunda masterlý bir ülke bana göre. Bu konuda yüzlerce çeþit alternatife sahip.
Bahçelerindeki insanlarýn, güneþi üzerlerine doðurtmamak için pireler gibi zýp zýp zýplayarak yeþilliklerin ve kendilerini asla yalnýz hissetmeyecekleri kalabalýklarýn içine girerek yaptýklarý spor ve her tür aktivitenin görülmeye deðer olduðunu ve hiçbir film kurgusu ya da senaryosu yapmaksýzýn yönetmeni, senaristi ve hatta yapýmcýsý olmadan çekilebilecek filmlerin oracýkta gün boyu gözleyebileceðiniz sinema þaheserleri olabileceðini iftiharla sunarlar, anlatýrlar, gösterirler ama en çok da bunu bir yaþam þekli olarak benimsediklerinden olaðanüstü bir seyirlik ve hatta bir turizm nedeni yaratýrlar.
Daha önce söylediðim gibi Çin'in, Alternatif Týp anlayýþý ile, eski tarihine sahip çýkmasý ve yerin altýnda duran tarih hazinelerine çaðdaþ saraylar yaparak onlarý insanlýðýn dünya mirasý olarak deðerlendirmesi son derece önemli. Ayný zamanda inanýlmaz iç turizm hareketlerine ve dýþardan gezmeye gelen milyonlarca insana kendisini sunuþ biçimi ile de günlerce anlatýlmaya da, konuþulmaya da deðer gözüken Çin'de akrobasi zihinsel olarak da mümkünmüþ gibi gözüküyor. Fiziksel olaný ise zaten alternatif turizme güzel bir örnek olarak sunuluyor.
Turizm konusunu tetikleyen ya da etkileyen nedenler ve onun sonuçlarýna iliþkin en özel ve özgün örnek olan Çin Halk Cumhuriyet'inde herkes hayatýn aktivisti. Harýl harýl bir koþuþturma içindeki bu insanlarýn doðasýnda bir akrobatlýk var bence. Dünyayý onlar bir tiyatro sahnesi olarak düþünmüyorlar. Sahnedeki dünyayý yaþýyorlar. Yediden yetmiþe deðil, neredeyse sýfýrdan 100'e dansederek hayatla buluþuyorlar ve hep sahnedeymiþcesine kuyruðu dik tutuyorlar. Ben onlara "yaþama sanatý" ustalarý diyorum. Çoðu bunu hak ediyor çünkü.
Onlar her gün saygý ve hürmet gösterdikleri beþ elementin doðal döngüsü içinde huzur ararlarken bizler Pervane'de toprak, su, ateþ, metal ve aðaç etkisindeki bol ýþýklý ve mistik kokulu Çin ve Asya müzikleri eþliðinde Çin'den söz etmeye devam edeceðiz. Evet Çin' in 2500 yýl öncesini görmek için Þian'a, 200 yýl öncesi için Beijing'e ve bugünü ve hatta yarýnýný görmek için Þanghay'a ziyaret doðru bir üçleme. Gerçi bizim gezimizin içinde Gulin de var ama Ejderha'nýn üç yüzü esasýnda bu üç þehir. Yoksa Çin'i gördüm diyenler genellikle o ülkenin onda birine bile yaklaþamazlar ve görmüþ sayýlmazlar.
Dünyanýn yedi harikasýndan biri olarak sayýlmýþ sayýlmamýþ hiç önemli deðil; Çin Seddi, insanlýðýn kaybetmiþ olduðu yol haritasýnýn izlerini bulabileceðini düþündüðüm bir mucize diyar. O gökyüzüne týrmanan basamaklarýn en dibinde ya da en tepesinde garip þiþinmelerimizin boþluðuna düþmemiz gerekiyor. Türkiye'nin kýyýlarýnýn uzunluðuna eþit olan Çin Seddi, Çin'i görmek isteyenlerin koþarak gittiði bir yer.
Merdivenlerdeki doksan derecelik çýkýþ açýsý ile herkesi bir anda þoke eden bu daðlarý tepeleri, gölleri nehirleri ve neredeyse gökyüzünü aralayan Çin Seddi, görenleri gerçekten þaþkýna çevirir.
Korunma ve saklanma, yok olmama isteðinin nasýl bir mimari ve yapý sanatýna yol açtýðýný görmek açýsýndan önemli bir deneyim. Mao'nun deyimi ile "Çin Seddi'ni görerek adam olunur"u büyük bir iþtah ve gayretle yerine getiren turistlerin dönüþteki iç rahatlýðý da kayda deðer izlenimlerden elbette ki.
Yýlda ortalama 2500 kiþinin suçlarýndan dolayý kurþuna dizildiði Komünist Çin'de, kapitalist dünya ile yani paranýn imparatorluðu, bireysel zenginlikler ve toplumsal kalkýnma konusundaki fikir ve modeller her daim çatýþmakta iken galiba þimdilerde hýzlý bir biçimde birbirine örtüþüp, çakýþarak baþka garip sentezler yaratmakta.
Þiþman Çinliler ve dana etinin lezzeti ile kavrulmuþ, bambu filizlerinden ve soya fasulyelerinden, yeþil ya da sarý çaylarýndan, tai chisinden, ataistliðinden, Konfüçyus'undan, Lamaizm'den ve Taozim'den ve belki de Budistliðinden, Müslümanlýðýndan batýya açýlmýþ kapýlarýndan neler sýzacak içeriye ve hangileri dýþarýda kalacak? Yüzüne hiç bakmadýklarý "siyah" Çinliler, þiþmanlayýp fast food'un kucaðýna mý düþecekler þimdilik bilinmez, ama umarýz hem kendi geleneklerini korurlar hem de dünyayý kucaklayabilirler.
Kritik dönemler yaþayan Çin'de neredeyse her þey bir turizm kaynaðý.
Neler derseniz? O da bir sonraki gezi yazýmýn konusu..
