Þu Ýzmir'in Daðlarýnda - Merih YÜCEL
27 Aralýk 2016 19:12 / 2129 kez okundu!
Her zaman dingin bir yeþillik, her ay farklý renklenen bitki dokusu, kýzýlçamlardan, karaçamlara, çýnar aðaçlarýndan telli kavaklara, menengeçlerden dað çileklerine, katýrtýrnaklarýndan laden çiçeklerine, ebegümeçlerinden gelinciklere, sahlep orkidelerinden, radika ve turpotlarýna uzanan eþsiz bir flora ve aþaðýlarda zeytin aðaçlarý, üzüm baðlarý, alabildiðine uzanan tarlalar ve masmavi bir deniz. Ve buranýn canlýlarý, tavþaný, kirpisi, tilkisi, sýrtlaný, keçisi vs. Burasý cennetin Ýzmir’deki adýydý. Çiçeklerine, ebegümeçlerinden gelinciklere, sahlep orkidelerinden, radika ve turpotlarýna uzanan eþsiz bir flora ve aþaðýlarda zeytin aðaçlarý, üzüm baðlarý, alabildiðine uzanan tarlalar ve masmavi bir deniz.
Yanlýþ tarým politikalarýyla ovalar, kýyýlar betonlaþýp tükenirken, daðlar yerleþime açýldý. Manzarasý güzel villalar için aðaçlar talan edildi. Þimdi, seller, nasýl iner doludizgin yamaçlardan bilseniz. Bilseniz nasýl caný acýr topraðýn. Nasýl bulanýr deniz, çamur rengine döner.
Bir de, altýncý filo kuþatmasý var Ýzmir’de senelerdir. Türkiye’deki altýn rezervi 6500 tonmuþ. Ýzmir’de, Bergama ile baþlayan bu süreç, havayý, topraðý, suyu zehirleyerek devam edip, gidiyor. Bergama Ovacýk’ta, Kozak yayla’sýnda, Efemçukuru’nda. Bazýlarýnda siyanür kullanýlýyor. Geçen yýllarda, siyanür taþýyan su borusu kazara patladý ve dereye zehir karýþtý. Atýk havuzlarý yetmiyor, doldukça yenileri yapýlýyor. Kütahya’da yýkýlan atýk havuzlarýndan doðaya karýþan siyanürün neler yaptýðýný, basýndan biliyoruz.
Efemçukuru’nda siyanür kullanmýyorlar. Ýzmir’in arseniksiz tek su havzasý. Ama oradaki toprakta arseniðin baðlý olduðu kayaçlar var. Kazma vurulduðunda, asidik yaðmur sularýyla asit maden drenajý yüzünden hemen ayrýlýp, sulara karýþýveriyor. Yalnýz arsenik mi? Kurþun, bakýr, kadmiyum, çinko, mangan, demir, selenyum, çinko, antimon. Bunlarýn hemen hepsi yaþama zarar veren metaller. Bitki, hayvan her canlýda, biyokimyasal olaylarý hýzlandýran enzim sistemlerini olumsuz etkileyerek, çalýþamaz hale getirerip, canlýyý zehirliyor. Öldürüyor.
Ýþte bu nedenle, havzada yapýlmasý planlanan Çamlý Barajý’na izin verilmiyor. Ýzmir’e ta Gördes’den su taþýnýyor. Gördes Barajý sýzdýrma nedeniyle su tutamýyor.
Bilirkiþi raporuyla, havzada saptanan aðýr metal konsantrasyonlarý, normal deðerlerin çok çok üzerinde çýkýnca, Ýzmir 1.Ýdare Mahkemesi, kapasitesini 2,5 kat arttýrmak isteyen Tüprag A.Þ’ye izin vermedi. ÇED Raporunu kabul etmedi. Ama çok kýsa bir süre sonra (2015 aðustos), Ankara’da, Ýnceleme Deðerlendirme Toplantýsý Çevre Bakanlýðý ve altýn þirketiyle birlikte yapýldý. Revize edilen ÇED’le, mahkeme kararý hiçe sayýlarak, kapasite arttýrýma baþlandý. Daðýn tepesinden baþlayarak, denize doðru, kazarak, patlayýcýlar kullanarak, altýný aldýktan sonra, kimyasallarla dolu atýklarý boþalttýklarý galerileri doldurarak ilerliyorlar. Kalsinasyon (kavurma) ve Flotasyon (yüzdürme) iþlemleriyle, asit maden drenajý yaratarak aðýr metalleri serbestleþtirip, topraðýn, suyun içine gönderiyorlar. Köydeki kuyular taþýyor. Zehirli yer altý sularý çevre kuyularýný besliyor. Dereleri oluþturuyor. Yaþam yavaþ yavaþ zehirleniyor.
Toprak ve sulardaki zehirlenmeler sürerken, yeni kurulan, kömürlü termik santrallar, zehirli dumanlarýný havaya pompalýyor. Aliaða’ya, Foça’ya simsiyah, aðýr metallerle yüklü dumanlarýyla, enerji eldesi için bir bir dikiliyorlar. Poyrazla Ýzmir’e doðru pisliklerini boþaltýyorlar. Milyonlarca tonu bulan atýk küller, Foça Ilýsu Köyü’nde bir orman alanýnanýna depo ediliyor. Termik santral kurmak için Yýrca’da, ömürleri 2000 yýla kadar uzayabilen, 6000 zeytin aðacýný köklediler. Bu ne acýmasýzlýktýr. Genç aðaçlarýn zeytinleri üzerindeydi. Muhtarýn gözyaþlarýný unutamýyorum.
“Termik istemiyorsunuz. Rüzgardan enerji elde edelim.” Söylemiyle, Ýzmir’in daðlarýna RES’leri konduruyorlar. Rüzgar, temiz enerji. Biliyoruz. Ama ekosisteme zarar verince, kirli enerji oluyor. Karaburun’da, Çeþme’de, Urla’da, Kemalpaþa’da aðaçlar kesiliyor. Devasa beton zeminler hazýrlanýyor, boylarý 100 metreyi bulan rüzgar makinalarýný geçirmek için, orman içlerinde çok geniþ yollar açýlýyor. Orman, en az 30 yýlda oluþan, çiçeðiyle, aðacýyla, bakteri, mantar ve hayvanlarýyla saðlýklý bir ekosistem.
Bir de taþ ocaklarý var Ýzmir’in daðlarýnda. Daðlar, üzerindeki yaþam deðerleriyle birlikte eriyip, bitip gidiyor. Havaya kalkan toz bulutlarý, etraftaki yeþil örtünün üzerine kabus gibi çöküyor. Yapraklarýn dýþa açýlan gözeneklerini týkayýp, onlarý havasýz býrakýyor. Yeþil bitkiler açlýk ve oksijensizlikten birer birer kuruyor.
Ýzmir ve çevre ilçelerinin hepsi bu katliamlara karþý, senelerdir yaþamý savunmak, korumak için yasal olarak, mücadele veriyor.
Ýzmir daðlarýndaki yaþam, aðaçlar, çiçekler, laden çalýlarý, katýrtýrnaklarý, kekikler, kuþlar, tavþanlar, sincaplar, kelebekler, arýlar nerelere gitsin?
Artvinlilere, birlik, beraberlikleri ve duyarlýlýklarý için, Ýzmir’den selam olsun. Her zaman haklý mücadelelerinin destekçisiyiz. Umudumuz, Artvinlilerin duyarlýlýðýnýn her yere bulaþmasý. Çoðalmasý. Çünkü, halkýn gücünün önünde hiç bir güç duramaz.
Merih YÜCEL
ÝZÇEP (Ýzmir Çevre Gönüllüleri Platformu) Sözcüsü
Son Güncelleme Tarihi: 27 Aralýk 2016 19:13
