Priamos’un gözyaþlarý - Sefa TAÞKIN
12 Haziran 2012 12:05 / 1619 kez okundu!
Ýzmirli ya da Sakýz Adalý kör ozan Homeros Ýliada adlý insanlýðýn ilk edebi yapýtlarýndan bir sayýlan görkemli destanýnda Troya Kralý Priamos’un akýttýðý göz yaþlarýndan da söz eder.
Troya’yý, ülkesini savunan oðlu kahraman Hektor çarpýþmada, ülkesini iþgale gelen güçlerin önderi, çok güçlü, çevik ayaklý Ahilleus tarafýndan öldürülür.
Ahilleus, Hektor’un cansýz bedenini, at arabasýnýn arkasýna baðlayarak Troya kentinin etrafýnda defalarca döndürür, Troya’yý savunanlarýn moralini bozmak ister. Ölü Hektor’u ailesine geri vermez.
O zamanlar, ölünün gömülmemesi ya da yakýlmamasý ölen kiþi ve ailesi için büyük bir aþaðýlama sayýlýyordu.
Baba Priamos, oðlunu öldüren Ahilleus’e gider, ayaklarýna kapanýr, gözyaþlarý içinde oðlunun ölü bedenini geri ister. Onuruyla “öbür dünya”ya gönderecektir onu.
Priamos hem oðlu, aslýnda, hem de ülkesi için aðlamaktadýr.
Tarihçiler bu öykünün kökeninin bundan 3200 yýl önceye dayandýðýný söylüyor.
Günümüzde Troya ve çevresi, Kaz Daðlarý; Çanakkale ve Balýkesir yöresi baþka bir acýklý duruma gebedir.
Topraðýn bir tonunda bulanan yaklaþýk 3 gr altýný elde etmek için tonlarca siyanür kullanýlmak isteniyor.
Siyanür, Hitler’in Almanya’da “saf ýrk” yaratmak için gaz odalarýnda kullandýðý zehirdir.
Arsenik, kadmiyum gibi kanser yapan aðýr metallerin tonlarcasý doðanýn kucaðýnda sessizce uyurken etkenleþip çevreye zehir saçacak duruma getiriliyor.
Arsenik, çiftçileri yakýndan bildiði “fare zehiri”dir.
Altýn çýkarma hevesi sonucunda; Kaz Daðý’nýn, Homeros’un Ýda Daðý’nýn “bol pýnarlarý”nýn zehirli sulara dönüþmesi olasýdýr.
Bu daða özgü, yalnýz bu yörede yetiþen 37 endemik, 76 ender bulunan bitki yok olma tehlikesi ile karþý karþýyadýr.
Kaz Daðý’nýn 323 orman köyünde yaþayan yaklaþýk 130 bin kiþi, tüm yörede oturan 1.5 milyon kiþi ölüm ya da hastalanma tehdidi ile yüz yüzedir.
Bütün bunlar, yýllarca süren bir çalýþmayla elde edilecek 338 ton altýn ve bundan Türkiye’ye kalacak 10 miyar dolar içindir.
Oysa yöre yalnýzca tarýmdan yýlda 6.9 milyar dolar gelir elde ediyor.
Dünyanýn en tehlikeli zehri sayýlan siyanür kullanarak altýn madeni iþletmek istenen ve ruhsat verilen yerlerin sayýsý þimdiden 37-40’ý buldu. Her gün artan sayýsýyla, altýn arama yapýlmasý için verilen ruhsat sayýsý 250 dolayýndadýr.
Hiçbir ekonomik getiri insan yaþamý, onuru ve doða yýkýmý üzerinden olmamalýdýr.
Priamos’un göknar aðaçlarýyla süslü daðlarý zehir çukurlarýyla donatýlýyor artýk.
Homeros’un “gül parmaklý þafaðý”, “koyu lacivert ürkütücü siyanür rengine” dönüþmek üzeredir.
“Asia çayýrlarý”nýn çiçeklerinin soylarý tükenmenin eþiðindedir.
Topraðýný koruyan insanlarla siyanürlü altýncýlýða izin verenler arasýnda yaman bir mücadele yaþanýyor son günlerde.
Vataný bir kez daha elden gitmekte olan Priamos, Kaz Daðý’nýn ýssýz koyaklarýna, yer yüzeyi eðrelti otlarýyla kaplý ormanlarýna bakýp yine aðlýyor; içilmeyecek hale gelecek, “o gökyüzü kokan” sularýna hüzünle bakýyor olmalý.
Troyalý Priamos’un, yurdu Ýda Daðý’nýn göz yaþlarýný kim dindirecek?
08.06.2012, Cuma
