Mesleki Gölge
22 Nisan 2009 18:39 / 4266 kez okundu!
Geçtiðimiz cuma günü “haber”e gelen ACI'lý (Özel Ýzmir Amerikan Koleji) iki güzel kýz kendilerinin izmirizmir.net’te haber olacaðýný bilmiyorlardý sanýrým. Ava giden avlanýr, habere gelen haber olur aslýnda bizim çevrelerde. Onlar, harika, pýrýl pýrýl genç kýzlar. Amerikan Koleji Psikolojik Danýþma ve Rehberlik Servisi tarafýndan organize edilen 16 Nisan 2009 tarihindeki "Mesleki Gölge Programý"na ev sahipliði yaparken, bir de baktým ki Zeynep (Sarýgöllü) ve Rana (Yiðitbaþý) zaten þimdiden özel bir haberin kaynaðýný oluþturuyorlar.
Bu buluþmayý ve organizasyonu, Rana yakýn arkadaþý Zeynep için neredeyse bir ay önceden randevu alarak ciddi bir yaklaþým göstermiþti. Zeynep ise sýcacýk ve nezaket dolu telefonlarý ile buluþacaðýmýz tarihleri pekiþtirmiþti. Ehh, ben de Ýstanbul'dan geliþimin, Göcek'e gidiþimin arasýna bu enfes söyleþiyi koyarak üzerime düþeni yaptým. Açýkçasý, Zeynep seçtiði kýsa ve özlü sorularý ile beni oldukça þaþýrttý. Özel Ýzmir Amerikan Koleji harika öðrencileri ile ne kadar övünse azdýr. Onlarla buluþmak, sohbet etmek çok yararlý oldu benim için de.
Zeynep Sarýgöllü ve Pervin Mýsýrlýoðlu Erkilet Söyleþisi
Eðitiminiz nedir, hangi üniversite, hangi bölümden mezun oldunuz?
Liseden sonra, güzel sanatlar fakültesine girdim fakat tercihim baþka yönde geliþince eðitim için farklý bir yol izledim. Önceliðimi yabancý dilden yana kullandým. Ýngilizce dýþýnda ikinci bir dil için Berlin iyi bir fýrsat oldu. Almanca farklý bir kültürün ve iþ olanaklarýnýn kapýsýný araladý. Yurda döndüðümde Turizm bakanlýðýnýn turizm acenteciliði için zorunlu kýldýðý sýnavlarý kazanarak bir süre tur operatörlüðü ve enformasyon müdürlüðü yaptým.
Türkiye’de ya da yurtdýþýnda okumak sizce bir fark yaratýr mý? Bu iþi Türkiye’de ya da yurtdýþýnda yapmanýn bir farký olabilir mi?
Bu anlamda bakarsanýz sizin sorunuza da bir yanýt olabilir bu. Evet, bazý bilgiler ve deneyimler alýþtýðýmýz ortamlarýn dýþýnda yani baþka kültürlerin ikliminde bize daha kolay ve anlaþýlýr hale gelir. Üstelik kendi kültürünüzden bir çok rengi de gittiðiniz ülke ya da þehirlerde býrakarak onlara da katkýda bulunursunuz.
Mesleðinize nasýl karar verdiniz? Bu mesleði seçmenizde ailenizin ya da baþkalarýnýn etkisi oldu mu? Ýþ olanaklarý mý, yoksa sevdiðiniz þeyleri yapmak fýrsatý mý kararýnýzý etkiledi?
Kendimi geliþtirdiðim konular doðal olarak beni basýn yayýn kuruluþlarýna yaklaþtýrdý. Edebiyata, sanata, yabancý dillere ve kültürlere olan ilgim beni insanlarla iletiþim içinde olmaya daha yatkýn hale getirdi. Önce turizmcilik, ardýndan ticaret ve yaný sýra televizyonculuk, radyoculuk, yazýlý basýn hep paralel bir þekilde geliþti. Ve en sevdiðim uðraþlar sonunda profesyonel mesleðim haline geldi. En ideali de bu belki de.
Bu mesleði seçmeyi düþünen birisi ne tür özelliklere sahip olmalý, neleri göz önünde bulundurmalý? Siz hangi özelliklerinizden yola çýkarak bu mesleði seçtiniz?
Kiþisel özellikler çok önemli bence de. Ýletiþimden korkan, sahne korkusu olan, içe kapanýk biri iseniz iþiniz çok zor böyle bir meslekte. Ama korkularýnýzýn üzerine gitmek de bir tercih olabilir pekala. Ýnsani iliþkilere deðer veren, diplomasi yapabilen, zekâsýný pratik kullanabilen, ayrýntýlara dikkat eden ve en önemlisi analitik düþünebilen biri olabilmek çok önemli genel anlamda medya dünyasýnda. Ben bu özelliklere sahip miyim, bunu okuyucular, izleyiciler ya da dinleyiciler daha iyi bilebilir.
Mesleðinizde geliþmek için neler yapýyorsunuz? Hangi yönlerinizi geliþtiriyorsunuz? Bu meslekte iyi olmak için neler yapmalýyým?
Çok okuyorum. Olabildiðince tarafsýz haberleri izlemeye özen gösteriyorum. Dünyadaki olup biten her þeyle ilgili genel bir kültüre sahip olmak için bu çok önemli gerçekten de. Tüm duyarlýlýðýnýzla, mantýðýnýz ve adalet duygularýnýzla hareket edebilmek ve ön yargýlardan kurtularak, empati yaparak iyi bir iletiþimci, gazeteci olabilmek çok kýymetli bana göre. Hepsinden önemlisi haberin doðruluðu ve gerçekliði için güvenilir kaynaklara baþvurmak ve yeterince araþtýrdýðýnýzdan emin olmak. Haberciliðin asaleti araþtýrmacýlýk ve gerçekliði ile ölçülmelidir.
Üniversiteden mezun olduðunuz alan ile ilgili bir iþ mi yapýyorsunuz? Lisede hangi alanda okumuþtunuz? Mezun olduðunuz üniversite iþ bulmanýza katkýda bulundu mu? Hangi üniversiteleri tavsiye edersiniz?
Benim önerim basýn yayýn, iletiþim ya da gazetecilik okumanýz elbette. Ancak fikirler ve duygular sabit deðildir. Bazen ne istediðiniz çok erken anlaþýlmaz. Ama ne istemediðiniz biriktikçe gerçek istekler de ortaya çýkar. Sonuçta her zaman okuduðunuz bölümle seçtiðiniz meslek buluþmayabilir. Bana göre ideal olan erken yaþlarda yeteneklerin ve eðilimlerin doðru algýlanmasý ve ona göre eðitimin seçilmesi. Dünyadaki en büyük mutluluk sevdiðin iþ için eðitilebilmek.
Mesleðinizin eðlenceli ve sýkýcý yanlarý, zorluklarý ve kolay yönleri neler? Ýþinizi yaparken ne tür problemlerle karþýlaþýyorsunuz?
Ben öðrenirken, araþtýrýrken, okurken hayatýn tam içinde kalabildiðim için büyük keyif alýyorum. Yaþamýn kýyýsýnda beklemektense, dalgalarýn içinde olmak ve farklý rotalara yüzmek çok eðlencelidir. Fakat her iþte olduðu gibi zamanla yarýþmak, disipline girebilmek de kolay deðil. Çeliþkili haberlerin ortasýnda kalabiliyorsunuz bazen. Bilgi kirliliði aklýnýzý, duygularýnýzý karmakarýþýk edebiliyor. Beylik, basmakalýp ya da alýþtýðýnýz görüþ ve davranýþlarýn dýþýna çýkabilmek çok önemli. Kendi süzgeciniz ve elbette en önemlisi altýn makasýnýzý kullanýrken evrensel ve etik deðerleri gözetmeniz. Demokratik deðerlerden vazgeçmemeniz. Demokrasiyi içselleþtirme ve oto kontrolde duyarlýlýk ise kitlesel iletiþimde sorumluluk isteyen en önemli özellikler. Çözümcü olduðunuz zaman problem küçülüyor.
Ailenize, sevdiklerinize, kendinize zaman ayýrabiliyor musunuz? Mesleðiniz sosyal yaþamýnýzý nasýl etkiliyor?
Benim avantajlý olduðum durumlardan birisi de bu. Gezi yazýlarým için kýsa ya da uzun pek çok seyahatimde eþim yanýmda olabiliyor. Gideceðimiz ülke veya þehirleri de beraber seçip deðerlendirebiliyoruz. Onun deneyim, görgü ve bilgisi de benim için büyük bir kolaylýk ve destek saðlýyor. Hatta yazarken not almadýðým yerler, unuttuðum noktalar, adresler varsa bana hatýrlatýyor. Ýþ gezim aile tatiline dönüþüyor sonuçta. Üstelik çoðu zaman fotoðraf için taþýdýðým üç makineden biri hep eþimde olduðu için benim kaçýrdýðým görseller onun objektifinden ve farklý bakýþ açýsýndan bana ulaþýyor. Çoðu zaman home ofis çalýþmak ta ayrý bir güzellik. Radyoculuk, televizyonculuk, yazýlý basýn ve þimdi 3.yýlýný yaþadýðýmýz www.izmirizmir.net adlý (Ýnsana ve kente dair her þey) haber portalýmýz hep saniyelerle deðiþen, baþlayan, biten iþler ve evet stres bizim can yoldaþýmýz. Sürekli yeni durumlarla karþýlaþmak ve bunlarý doðru süreçlerle deðerlendirmek, sunmak ayný zamanda demir gibi sinir sistemine ihtiyaç gerektiren iþler. Ama asosyallik hariç her þey yaþamýn içinde.
Bugünkü konumunuza nasýl bir çaba harcayarak geldiniz? Bu meslekle uðraþmak için nelerden vazgeçmeniz gerekti? Mesleðiniz yaþamýnýzda büyük deðiþiklikler yarattý mý? Yaþamýnýza neler kattý? Ýþinizi severek mi yapýyorsunuz?
Ben bu iþin okulundan gelmediðim için daha fazla çalýþmak daha fazla araþtýrmak ve belki de daha esnek olmak zorunda kaldým. Elbette “hem pastam dursun hem karným doysun” deðil hayat. Hep bir þeyleri deðiþ tokuþ ediyorsun yaþamda. Önemli olan hangisi önceliklerin ve vazgeçilmezlerindir. Önceleri hobi gibi duran gazeteciliðim sonunda dayanýlmaz cazibesi ile ticaret hayatýmý geride býraktýrdý. PM Tekstil gitti. Yerine gezi röportajlarý, yemek ve gurme haberleri, canlý yayýn heyecaný, mis kokulu taze dergi sayfalarý, gazetelerdeki haberlerinizin, köþe yazýlarýnýzýn yaydýðý hoþ koku, paylaþmanýn verdiði doyum… Þimdi ise www.izmirizmir.net ile PM Ltd. Þti. tekrar hareketlendi elbette. Reklam faturalarý kesmeme yarýyor.
Yýllar geçse de iþinizi ayný istekle yapabiliyor musunuz? Mesleðinizin yýpratýcý yanlarý var mý? Hiç piþmanlýk duyduðunuz oldu mu?
Geçmiþte sinema ve televizyon bölümünü seçmiþtim güzel sanatlarda, vazgeçmemeliydim ve ýsrar etmeliydim o kararýmda. Ama þimdi buradan baktýðýmda belki de böyle yaþanmalýydý her þey. En önemli sorulardan biri bu bence. Medya her haliyle bir çok sýkýntýyý yaþatabiliyor insana bu açýklarýný bilerek baþlamanýz lazým. Her inanç, her din, her millet, her türlü kimlik ve yaþayýþ biçimine eþit mesafelerde durmak ve doðru bir gözlemci olabilmek, hukuka ve insan haklarýna saygýlý durabilmek hiç de kolay deðil. Verdiðinizin karþýlýðýný alabilmek de þans iþi bizim gibi ülkelerde. Cinsiyet ayýrýmcýlýðýný da unutmamak gerekiyor tabii. Kadýnsanýz farklý problemlerle de karþýlaþmanýz mümkün. Ama hiç piþmanlýk duymuyorum yine de. Yaþam sizin çizdiðiniz yolda sürprizlerle doludur. Önemli olan bitmeyecek hikayeler yazmanýz.
Günde kaç saat çalýþýyorsunuz? Kaçta iþte olmanýz gerekiyor? Gün içinde en çok ne ile ilgileniyorsunuz?
Bu iþin ne mesai saati vardýr ne de paydosu. Ertesi gün güneþ doðuyorsa, siz de yeniden doðurursunuz kendinizi. Artýk hiçbir yere yetiþmiyorum, çünkü internet medyasý bana laptopla dünyayý evimde, gemide, uçakta, otelde, bahçede, parkta izleyebilme olanaðý veriyor. Ve yazýlarýmý da görsellerimi de dünyanýn öbür ucunda da olsam gerekli yerlere ulaþtýrabiliyorum. New York’tan da, Avrupa’dan da, Ýstanbul’dan da yazarlarýmýz, çizerlerimiz, okurlarýmýz ayný þekilde bizlerle doðrudan iletiþim içinde.
Mesleðinizde harcadýðýnýz çabanýn karþýlýðýný aldýðýnýzý düþünüyor musunuz? Ýyi standartlar saðlayacak bir geliriniz var mý?
Elbette ki hayýr. Ayrýca bu iþlerin tam bir ölçü aleti yok. Ama ben þimdiden sonra asýl çýkaracaðým kitaplara odaklanmýþ durumdayým ve elbette gelecekteki özel projelerime.
Bu mesleði seçmeye ne zaman karar verdiniz? Kaç yýldýr bu iþi yapýyorsunuz? Kariyerinize nereden baþladýnýz?
20 yýldan fazladýr çeþitli medya gruplarý içinde yer aldým. Ýlk defa senaryo ve kýsa film hikayeleri yazarak baþladým. TRT içindi hepsi. Daha sonra Atlas Dergisi Genel Yayýn Yönetmeni Mehmet Yaþin’le görüþtüm. Bu görüþme ilk Uzakdoðu seyahatimden önceydi ve ilk film ve diyalarýmý ondan almýþtým. Yola çýkmadan önce müthiþ heyecan ve hevesle hazýrlýðýmý yapmýþtým. Ancak bu çalýþmam sonra Yeni Asýr ve Sabah gazetelerine nasip oldu. Daha sonra hem radyo hem televizyon hem dergicilik, arkasýndan sanal gazetecilik zaman zaman yer deðiþtirerek devam etti. Ýçlerinde bir kent dergisi de vardý. Ýzmir Life’ta yayýn yönetmenliði yapmak da enteresandý.
Eðer imkanýnýz olsa baþka bir meslek seçmiþ olmayý ister miydiniz? Mesleðinizi zorunluluktan yaptýðýnýz söylenebilir mi?
Bence her çalýþma beni eninde sonunda bu meslekle buluþturacaktý. Bu da harika bir þey.
Branþýnýzla ilgili çalýþabileceðiniz baþka alanlar var mý? Bu iþinizi býrakmak durumunda kalsanýz baþka bir alanda çalýþabilir misiniz? Baþka iþ deneyimleriniz oldu mu?
Evet, elbette hep bir alternatifim oldu. Hani yumurtalarýn hepsini ayný sepete koymayýn derler ya… Ticaret, Turizm ve basýn danýþmanlýðý gibi iþler, ayrýca þimdilerde baþkalarý için de haber portalý ya da web sayfalarý konsept, içerik desteði yaratmak gibi…
Bizlere bu mesleði seçmemizi önerir misiniz? Gelecekte bu mesleði seçmek isteyen birinin lise yýllarýnda bununla ilgili yapabileceði bir þey var mý?
Vizyon isteyen iþler için gerçekten temel eðitim küçükten baþlýyor. Özenli ve zamanýnda kendinizi dikkatle izlediðiniz ve ifade ettiðiniz zaman medyanýn her ayaðýnda çalýþmak güzel ve zevkli. Yeter ki sevgi ile üretmeyi bilin.
Son bir þey daha söylemeliyim çok uzun zamandýr böyle zevkli bir söyleþi yapmamýþtým.
Sorular güzel ve siz harikasýnýz.
16.04.2009, Urla