Devletten “bahþiþ” etik ve Hac
19 Ekim 2013 23:23 / 1036 kez okundu!
Sanýrým devletin zirvesinde, devlet baþkaný sýfatýyla hacca gidenle, devletin bir baþka temsiliyetinden “bahþiþ” talep edip alanýn kamuoyu nezdinde ortaya olanca çýplaklýðýyla ayan beyan faþ olan ahlaki bir tarafý var.
Galiba Kurban Bayramý haftasýnýn en su kaldýran ve resmi cenahtan yana esen iki rüzgârý vardý. Biri bayram namazý sonrasý cami kapýsýnda bugünlerde adý “vizyon deðiþikliði” nedeniyle sýkça duyulan Türkiye Gazetesi’nin kadýn muhabirinin Baþbakandan kopardýðý kendi tabiriyle “bayram harçlýðý” idi. Diðeri de devlet protokolü ile Suud devlet ricalinin özel konuðu olarak eþiyle birlikte Hacý olmaya giden Cumhurbaþkaný Abdullah Gül’ün Hac ziyaretiydi.
.jpg)
Cami çýkýþýnda “Allah rýzasý için” para dilenen dilencilere, bir de “camiye yardým” için para toplayanlara kamuoyu zaten alýþýktý. Ama “Babam yanýmda deðilse, devlet baba yanýmda” diyerek, Baþbakanýnýn elini öpüp sonra da 200 lirayý çok büyük keyifle kapan gazetecinin keyfine ne demeli. Ya da yapacaðý haberin ölçüsünün ne olacaðýný nasýl tahmin etmeli!
Mevcut durum sonrasý medyayý taradým. Ýktidar yanlýsý medya genellikle tavrý olumlulamýþtý. Gündeme oturmak anlamýnda “haber” olarak telakki ediyordu muhabirin tavrýný. Medya etiði açýsýndan bakanlar ise haklý olarak yadýrgamýþtý.
Aslýnda bunun örnekleri yakýn tarihe bakýlýrsa çokça var. Pek bilinen birini paylaþayým.
1980’li yýllarýn sonunda Olaðanüstü Hâl Bölge Valisi olan Hayri Kozakçýoðlu bölge basýnýna hatta ulusal ve yaygýn medyaya o yýllarda helikopterli ve komando kýyafetli özel haber turlarý düzenletiyor. Ardýndan da þöyle diyordu. “Farz edin ki, Türkiye bir baþka ülkenin milli takýmýyla futbol maçý yapýyor. Medya bu milli maçta tarafsýz kalabilir mi? Ýþte, bizde ülkenin bekasý için terörle mücadele ediyoruz. Tabi ki medya taraflý olacak.”
Kozakçýoðlu devleti bölgede temsil eden en büyük otorite olarak medyadan taraf olmasýný gayet doðal bir þekilde bekliyor, hatta talep ediyordu. Eh doðal olarak da asker kýyafetli medya mensuplarý da Ýstanbul’a döndüklerinde tak þak paþalar gibi methu senalar düzüyorlardý zatý devletlerinin kulak kesip, kestiði kulaklardan maskot yapan katil sürülerine.
Ýþte aslýnda Türkiye’nin yaygýn medyasý böyle bir gelenekten geliyor. Yani geçmiþinin kiri, pasý, lekesi üzerlerine sinmiþ gibi. Yeni yetiþenler de devletin en tepesindeki siyasal muktedirden “bahþiþ” gibi cep harçlýðý istemeyi çok doðal buluyor.
Ha baþka bir þey daha ekleyeyim; umuyorum ki, o gün o sahneyi izleyen ve yaygýn medyanýn muhabirleri olup da haber için orada bulunan diðer gazeteciler “helal olsun, nasýl kaptý parayý” dememiþ olsunlar.
Cumhurbaþkanýnýn eþiyle birlikte Hac ziyaretine devlet makamý temsiliyetiyle gidiþine gelince!
Doðrusu geçmiþi merak ettim. Þöyle bir tarayayým istedim. Bu kadar Osmanlý ve ümmet kimliðiyle övünen bir geleneðin eskileri acaba ne yapmýþlardý. Hiçbir kaynakta Hacý Kanuni, Hacý Fatih ya da Hacý Yavuz telaffuz edilmiyordu. Üstelik bu zatlar Ýslam’ýn yeryüzündeki halifeleriydiler. Yani Halife-yi Rûyî Zemin Hazretleriydiler. Hacýlýk hayli hayli yakýþýrdý onlara.
600 küsur yýl “cihan padiþahlýðý” payesini almýþ 37 padiþahtý söz konusu olan. Hacca gitmeyi çok arzulamýþ olanlarý da vardý içlerinde ama nedense Þeyhülislamlar Hac için fetva vermemiþlerdi zatý devletli padiþahlarýna. Padiþahlar da hacca gitmemiþlerdi.
Peki ve sahi sizce her fýrsatta kimlik talebiyle sesini yükseltenlere; Osmanlý’nýn “Ýslamiyet’te ýrk yoktur, ümmet vardýr” felsefesini ýsýtýp önümüze sunanlar bu gerçeði bilmiyorlar mýydý?
Sanýrým devletin zirvesinde, devlet baþkaný sýfatýyla hacca gidenle, devletin bir baþka temsiliyetinden “bahþiþ” talep edip alanýn kamuoyu nezdinde ortaya olanca çýplaklýðýyla ayan beyan faþ olan ahlaki bir tarafý var.
Ji qewla Kurmancî da gotinê kî baþ heye, dibê; “Mezin reqisî, biçuk hewisî”
Yani anlayacaðýnýz etik meselesi.
Ýster “baþ” olunsun, ister “ayak”.
Balýk “baþtan” kokuyor velhasýl…
Þeyhmus DÝKEN
18.10.2013
