KOZAN DAÐI ÇATAL MATAL
30 Aðustos 2020 20:37 / 1086 kez okundu!
Kozan daðý çatal matal/ Arasýnda aslan yatar/Bir yiðide bir gelin yeter/Ýki alanýn dedi artar
Bir dönemin efsane sanatçýsý Ersen ve Dadaþlarýn seslendirdiði, Muzaffer Sarýsözen’in derlediði bu türkü Anadolu kültürünün yaygýnlaþmasýnda da büyük rol oynamýþtýr.
****
KOZAN DAÐI ÇATAL MATAL
Kozan daðý çatal matal/ Arasýnda aslan yatar/Bir yiðide bir gelin yeter/Ýki alanýn dedi artar
Bir dönemin efsane sanatçýsý Ersen ve Dadaþlarýn seslendirdiði, Muzaffer Sarýsözen’in derlediði bu türkü Anadolu kültürünün yaygýnlaþmasýnda da büyük rol oynamýþtýr.
Þu günlerde yamaçlarýnda kara dumanlar yükselen Kozan’ý bu olay nedeniyle de olsa tanýtma olanaðý bulduk.
Adana’ya 70 kilometre uzaklýkta yaklaþýk 150 bin nüfusa sahip tarihi bir kent Kozan
Ulusal Kurtuluþ mücadelesini kendi imkanlarýyla vermiþ, o dönem bölgeye yerleþmiþ Fransýzlarý topraklarýndan silip atmýþlardýr.
Geçmiþte Klikya Ermeni Krallýðýna baþkentlik yapmýþ olan Kozan, 2 Haziran 1920 yýlýna kadar Sis adýyla anýlmýþ, 1926 yýlýna kadar da Vilayet statüsünü sürdürmüþ, daha sonra Adana iline baðlý bir ilçe olmuþtur.
Osmanlý döneminde bir arada barýþ içerisinde yaþayan Türk ve Ermeni halklarý Fransýzlarýn kýþkýrtmasýyla birbirlerine düþman haline getirilmiþler.
Ayrýca Vilayet olduðu yýllarda Fevzi Çakmak bir dönem Kozan milletvekili olarak görev yapmýþtýr.
Tarihi ve kültürel zenginliklerinin yanýnda geçmiþten bu yana önemli bir ticaret merkezi olan Kozan, son yýllarda ülkemizin içinde bulunduðu ekonomik sýkýntýlardan en çok etkilenen yerlerden biri olmuþtur.
Tarýmsal gelirlerin azaldýðý, çiftçinin, köylünün borç bataðýnda zorlandýðý bir dönemi yaþýyor iken üstüne üstlük küresel salgýnla birlikte daha da aðýrlaþan koþullarla mücadele etmek zorunda kalan Kozan’ýn üzerinde þimdi kara bulutlar dolaþýyor.
Nasýl çýktýðý bilinmeyen bir yangýn üç gün boyunca Kozan çevresinde yaklaþýk 200 hektar ormanýn yok olmasýna neden oldu.
Kimileri tedbir amaçlý, 8 köyden 900 ev boþaltýldý.
Uzun yýllar etkisini sürdürecek bu felaket Kozan’ýn ekonomisini de sosyal yaþamýný da çok derinden, olumsuz etkileyecek.
Ayný dönemde Giresun ve Rize’de evleri yýkýp geçen yaðmur sularýna öyle ihtiyaç duymuþtu ki Kozan 3 gün boyunca yangýný söndürmek için uðraþan köylülerin yüreðindeki yangýn hale sürüyor.
Ýster çarpýk kentleþme ve yönetim hatalarý, ister ihmal, ister kasýt ya da sabotaj olsun, sonuçta bu felaketler yine yoksul halký vurdu.
Umarýz bu yangýn sonrasý bu bölge de bir rant alanýna dönüþmez. Arsa spekülatörleri ve inþaat müteahhitlerinin iþtahý kabarmýþtýr þimdi.
AK Parti sözcüsü Ömer Çelik “bölgenin yeniden aðaçlandýrýlacaðýný” söylese de, geçmiþte aksi uygulamalarý çok gördüðümüz için Kozan için de bu kaygýlarýmýzý belirtmeden geçemiyoruz.
Bereketli topraklarýndan yüzlerce sanatçý çýkartan Çukurova Kozan’a da sahip çýkacaktýr kuþkusuz.
Çukurova insaný vicdanlýdýr, dayanýþmayý iyi bilir.
Çukurova insaný hep maðdurun yanýnda olmuþtur, zulme karþý durmuþtur.
Çukurova halký için bir zulme dönüþen bu felaketlerin de üstesinden gelir.
Ancak bu felaketlerde sorumluluðu olanlardan hesap sormadan da geri durmaz.
Yaþar Kemal’in romanlarýnda, Yýlmaz Güney’in filmlerinde örneklerini gördüðümüz nice kahramanlar çýkarmýþtýr Çukurova.
Gizik Duran da Kozan’ýn düþman iþgalinden kurtulmasýnda çok büyük rol oynamýþ sayýsýz kahramanlardan biridir.
Topçu Binbaþý Kemal, Yüzbaþý Osman Tufan ve daha nice yiðitlerin mücadelesiyle kazanýlmýþ bu topraklarýn üzerinde kirli oyunlar oynanmasýna Kozanlýlar izin vermez.
Geçmiþte milletvekilleri, bakanlar çýkarmýþ Kozan, siyasetin de önemli merkezlerinden biri olmuþtur her zaman.
Baðrýndan Halit Daðlý, Ýmren Aykut gibi bakanlarý çýkran Kozan, kamu bürokrasisinde de hayli etkilidir.
Daha önce de bir dolu felaketlerle mücadeleyi baþaran Kozan, bu orman yangýnýndan da yaralarýný sararak çýkmayý baþaracaktýr.
Þimdiye kadar can kaybý olmamasý bir teselli olsa da, ormanlarýmýzýn, oksijen kaynaklarýmýzýn bu kadar kolay yok edilmesi üzüyor insaný.
Kozan da yalnýzca aðaçlar yanmýyor. Orman içerisindeki tüm canlýlar, bitkiler hayvanlar, binalar, evler yanýyor.
Bu yaþamsal deðerlerimizi korumakla görevli ve sorumlu olan devlete olan güven azalýyor, hayallerimiz sönüyor, umudumuz tükeniyor.
En önemlisi de, ormanlarla birlikte bizim yüreðimiz yanýyor.
Bir yanda küresel bir salgýnla uðraþýr, iþsizlik, yoksulluk ve yolsuzluklarla boðuþurken, sel felaketleri, orman yangýnlarý da geleceðe iliþkin umudumuzu alýp götürüyor.
Kozan’daki yangýn, Giresun’daki sel ne ilk felaketti, ne de son olacak gibi.
Denizin binlerce kilometre altýndaki doðal gazý, petrolü ararken, ülkemizin can damarý ormanlarýmýzý yitiriyoruz, insanlarýmýz ölüyor. Kuþkusuz yer altý kaynaklarýna da ihtiyacýmýz var ama yer üstündeki deðerlerimizi de korumak zorundayýz.
Ayhan ONGUN
Gazeteci-Yazar
24.08.2020/BODRUM
