Ege'nin ozanı Yorgo Seferis'in anıları Urla'da - Janet Barış
07 Eylül 2008 16:28

1971 yılında Atina’da hayata veda eden Seferis, bugün anıları, resimleri ve şiirleriyle Urla’daki “Hotel Yorgo Seferis”te yaşamaya devam ediyor. Burada Seferis’in bıraktıklarını yaşatacak her türlü araç özenle kullanılmış. Asıl önemli olansa, otel binasının, Seferis’in 1900 yılında doğduğu ev olması… Küçüklüğünü deniz kokan bu küçük kasabada geçiren Seferis, 1. Dünya Savaşı’yla birlikte ailesiyle Atina’ya göçer. Ancak Seferis, bu proje ile, bugün hala doğduğu bu küçük ve şirin taş evde, Urla’nın merkezinde… İşletmeciler Seferis’in evine sadık kalmış, dokusu, yapısı ve dekoru ile bir otelden ziyade, şairi özgün bir biçimde yaşatmaya çalışan bir mekan gibi duruyor.
Seferis ayrıca bir gezgin. Anadolu’nun güney kıyılarını da baştan aşağıya dolaşan Seferis’in “Kapadokya Kaya Kiliseleri’nde Üç Gün” adlı Yapı Kredi Yayınları’ndan çıkan bir anı-derleme kitabı da var.
Toplu Eserleri Türkçe de yayınlanan Seferis’in şiirlerinin de çevirileri yapılmış. Yanı sıra, bu toplu eserler 1945-1951 yılları arasında tuttuğu günlükleri de kapsıyor ki, bunlar da hem edebi anlamda önem taşıyor hem de şairin hayat öyküsünü merak edenler için iyi bir kaynak. Son bölümü Türkiye’de yazılmış olan günlük, iki kültür arasında yaşama şansı bulan ozanın hem Türkler hem de Yunanlılar üzerinde yaptığı gözlemleri de içeriyor. Ayrıca yıllar sonra İzmir’e geri döndüğünde değişen yapıyla birlikte yaşadığı hayal kırıklığını da şu dizelerle yansıtıyor:
Nasıl ki kalkar,
Doğup büyüdüğün şehre gidersin bir gece
Ve bakarsın temelinden yıkılıp yeniden
Kurulmuş o şehir;
Ve yakalamaya çalışırsın geçen yılları
Onları yeniden bulmanın umudu içinde.
Şiirdeki farklı üslubuyla öne çıkan, hem Antik Yunan’dan hem de mitlerden beslenen şairin dizeleri insanın içinden çıkıp, denize ulaşıyor sanki. Birbirine benzeyen her iki coğrafyanın da şairi sayılan Seferis’in en ünlü şiirlerinden biri olan “Denize yakın mağaralarda” ise yine hem İzmir hem de Atina gibi denize yakın kentlerde yaşamış bir ozan olarak ifade ediyor kendisini:
denize yakın mağaralarda
bir susuzluk duyarsın, bir aşk, bir coşku
deniz kabukları gibi sert
alır avucuna tutabilirsin
denize yakın mağaralarda
günlerce gözlerinin içine baktım
ne ben seni tanıdım ne de sen beni
Şairle birlikte anılarını da barındıran otel, sadece bir yazarın geçmişini taşıyan bir bina değil. Aynı zamanda Türk-Yunan dostluğu anlamında da önem taşıyor. Yunanistan’dan gelen birçok turist Seferis’in doğduğu ev üzerinden bir birliktelik gerçekleştirmiş oluyorlar. Bugün Seferis’in adını ve ruhunu taşıyan otel, denize yakın mağaralardan biri olmasa da, Seferis gibi dünyaca ünlü ve bir dönem ülkesinin şiirinin yeni bir akımla beslenmesine yardımcı olan bir şairin izlerini taşıyor.
Taraf Pazar
07.09.2008