Þekerle zehirleniyor muyuz?
01 Ekim 2012 17:27 / 1305 kez okundu!
Araþtýrmacýlarýn bulduklarý bir þey þiþmanlýk hareketsizliði getiriyor. Hareketsizlik mutsuzluðu. Ýnsanlar az hareket ettiklerinden þiþmanlamýyorlar, öncü çok fazla þeker yemek. Bilhassa da fruktoz çünkü evrimsel açýdan bu denli fazla saf þeker yemeðe hazýr deðiliz. Ya beþ ile yirmi beþ bin yýl evrilmemizi bekleyerek, inat ederek toplum olarak þiþmanlamaya devam edeceðiz, ya da doðamýza göre uygun yemek yiyeceðiz. Önümüzde iki seçenek var.
Vücut kitle endeksinin TV'de anlatýlmasýna hafif alaycý bir þekilde yaklaþmýþtým bir kaç yazý önce. Bence aklý selim kullanmak ve birkaç bilgiyi TV'lerde ve basýnda paylaþmak daha önemli.
Her kilolu çabuk ölmüyor, bir kýsmý saðlýklý olabiliyor. Fazla kilo baþa bela, önlemek için de birkaç þeye dikkat etmek gerek.
San Francisco’lu Endokrinolog þeker satan þirketlerin baþ belasý Dr. Lustig’ten yapýlmasý gerekenler:
1) Þekerli içecekler ve hertürlü meyva suyuna veda. Meyvayý posasý ile yiyin. Bir kutu þekerli içecekte bir günde metabolizmanýn halledebileceðinden fazla fruktoz var ve evrimsel olarak bu denli çok saf fruktozu öðütmeye enzimlerimiz hazýr deðil. Glukoz her hücrede kullanýlýrken Fruktoz sadece karaciðerde metabolize ediliyor ve yaða çevriliyor.
2) Posalý yiyecek tercih edin. Posa doyma hissini belirginleþtiriyor. Posa olmadan vücut doyduðunu algýlaymýyor ve sadece salata deðil meyve kabuklarý, keten tohumu, lifli sebzeler, kepek vs bolca tüketmekte fayda var.
3) Televizyon veya bilgisayar önünde geçirdiðiniz zamaný satýn alýn! Yani bir saat bilgisayar önünde oturacaksanýz bir saat yürüyün, bisiklet binin, dolaþýn. Önce kendinize yatýrým yapýn, sonra harcayýn, bire bir. Oturarak çalýþýyorsanýz sýk ayaða kalkýn bir tur atýn masanýn etrafýnda. Pedometre (adýmsayar) ile olayý þeffaflaþtýrabilirsiniz. Akýllý telefonlarda pedometre uygulamasý var, internetten veya dükkanlardan da alabilirsiniz. Günde on bin adým faydalý.
4) Birinci tabak yemekten sonra aynisinden bir ikinci tabak yemek istiyorsanýz yirmi dakika bekleyin, doyduðunuzu anlayabilesiniz diye, hala aç iseniz afiyet olsun.
Yavaþ yemek ve yavaþ hazýrlanan posalý yiyeceði yemek önemli. Slow food akýmlarý yerine keþke yavaþ yemek veya doðal sofra isimleri daha sýk kullanýlsa; ama özü yirmi kere çiðnemeden yutmamak, posalý gýdayý tercih etmek ve hazýr gýdadan uzak durmak.
Þeker bilinçli tüketilmesi gereken bir gýda. Fruktoz da zararlý deðil eðer günde sadece 100Kcal civarýnda tüketirseniz. Alýn bir þeker kamýþý çiðneyin. Zararlý olan saf þekilde metabolizmanýn halledemiyeceði oranda fruktoz almak. Fazlasý doðrudan karaciðer yaðlanmasýna yol açýyor.
1970'li yýllarda yüksek oranda fruztoz içerek katký maddeleri piyasaya çýktý ve obezite epidemisi yayýlmaya baþladý. Sade eriþkinlerde deðil, küçük çocuklarda bile! Þeker baðýmlý yapan bir besin maddesi. Nixon zamanýnda gýdanýn ucuzlamasý politikasý ile milyarlarca dönüme mýsýr ekildi ve üretim fazlasý tadlandýrýcý fruktozlu siruplar olarak piyasaya yayýldý. Yaðýn damar sertliðine yol açtýðý bilgisi ise bambaþka yanlýþlara yol açtý. Yaðsýz olunca tadsýz olmasýn diye bol tuz ve yanýsýra fruktoz konsantreleri tadlandýrýcý olarak hemen her besinin içine girdi.
O denli ki ABD süpermarketlerinde 34 ekmek çeþidinden 30'unda Dr. Lustig fruktoz içeren katký maddeleri bulmuþ. Þeker aynI kokain gibi ani mutluluk hissi veriyor. Glukoz her hücrede kullanýlýrken fruktoz sadece karaciðerde metabolize ediliyor. Fruktoz yani meyve þekeri, dolayýsý ile doðal diye de geçiþtirmeyin. Tütün de doðal, bir sürü zehir de doðal. Meyva suyunda C vitamini var diye çocuklara içirmeyin. Posalýsýný yesinler veya yeþil veya kýrmýzý biber yesinler, narenciyeden daha fazla C vitamini var biberde.
Mahmut TOLON
01.10.2012
