ELEKTRÝK ZAM ÞAMPÝYONU
30 Eylül 2009 22:20
Elektrik Mühendisleri Odasý, yarýndan itibaren faturalara yansýyacak olan elektrik zammý ile ilgili bir açýklama yaptý. Açýklama þöyle:
ELEKTRÝK ZAM ÞAMPÝYONU
AKP Hükümeti'nin 2008 yýlbaþýndan itibaren elektriðe yaptýðý yüksek oranlý zamlara yarýn (1 Ekim 2009) yeni bir zam ekleniyor. Konut ana harcama grubu içinde yer alan elektrik, 2008'den bu yana yüzde 50.56'yý aþan zam oranýyla "zam þampiyonu" konumunda bulunuyor. Yarýndan itibaren faturalara yüzde 9.8 olarak yansýyacak olan fiyat artýþý da, konut harcama grubunda elektriðin zam þampiyonluðunu perçinleyecek.
Yeni elektrik tarifesine göre konutlarda çýplak (hizmet bedelleri, vergi ve fonlar hariç) elektrik birim fiyatý, 16.27 kuruþtan 18.12 kuruþa çýkacak. Böylece çýplak elektrik fiyatýna yüzde 11.38 oranýnda zam yapýlýrken, her yýlýn baþýnda belirlenen daðýtým ve perakende hizmet satýþ bedelleri de yeni tarifeyle artýrýlýyor. Buna göre daðýtým hizmet bedeli yüzde 1.32, perakende satýþ hizmet bedeli de yüzde 1.6 oranýnda zamlý olarak konut kullanýcýlarýndan tahsil edilecek.
2 Yýllýk Zam Yüzde 70.36'ya Ulaþýyor
Konutlardaki kullanýcýlar, her türlü bedel dahil olmak üzere nisan ayýndan bu tarafa 24.53 kuruþtan satýn aldýklarý elektriðe 1 Ekim'den itibaren 26.93 kuruþ ödemek zorunda kalacaklar. Böylece 31 Aralýk 2007 tarihinde 1 kilovat saat elektrik için 15.81 kuruþ ödeyen yurttaþlar, kümülatif olarak yüzde 70.36'ya ulaþan zamla 1 Ekim 2009'dan itibaren 26.93 kuruþ ödemek zorunda kalacaklar.
Konut Grubunda Elektrik Zam Þampiyonu
Türkiye Ýstatistik Kurumu'nun Aðustos 2009 verilerine göre; 2008'den bu yana konut ana harcama grubundaki maddeler arasýnda yüzde 50.56 zam oranýyla fiyatý en çok artan kalemin elektrik faturasý olduðu görülüyor. Ayný dönemler itibarýyla diðer kalemlere bakýldýðýnda elektrik faturasýndan sonra fiyatý en çok artan kalemleri yüzde 18.35 ile kömür, yüzde 16.93 ile doðalgaz ve yüzde 16 ile su faturasý oluþturuyor. Elektrik faturasý yarýndan itibaren yürürlüðe girecek zam oranýyla birlikte zam þampiyonluðunda açýk ara farkýný daha da artýracak.
Aile Faturasýna Yýllýk 260 TL Ek Yük
Kilovat saat baþýna kuruþ bazýnda küçük görülen elektrik zammý, asgari yaþam standardý için gerekli olan 230 kilovat saatlik elektrik tüketimi üzerinden 4 kiþilik bir ailenin faturasýna yansýtýldýðý zaman ise cepleri yakacak. Aylýk fatura tutarý 56.4 TL'den 62 TL'ye yükselecek. 2008'den bu yana yapýlan zamlar nedeniyle bir ailenin aylýk elektrik faturasýndaki artýþ miktarý ise 25.6 TL'ye ulaþmýþ olacak. Böylece bir aile bir ayda 42 ekmek alabileceði gelirini elektrik tüketimi için harcamak zorunda kalýyor.
Yýllýk bazda elektrik faturalarýnýn aile bütçelerine yansýmasýna bakýlacak olursa; 2007 yýlýnda asgari yaþam standardý üzerinden elektrik tüketen bir aile yýllýk toplam 436.4 TL ödeme yaparken, 2008 yýlýnda ocak, temmuz ve ekim ayý zamlarýyla ayný miktarda tüketim için 588.9 TL ödemek zorunda kaldý. Bu yýl ise ocak, nisan ve ekim tarife ayarlamalarý dikkate alýndýðýnda yýlsonuna kadar ayný miktarda tüketim karþýlýðýnda 696.4 TL ödeyecek.
Hazine Üzerinden Daðýtým Þirketlerine Aktarým
Diðer kullanýcýlar bazýnda Ekim 2009 tarifeleri incelendiðinde çýplak elektrik fiyatýna en fazla zammýn yüzde 11.79 ile sokak aydýnlatma bedelleri ve yüzde 11.59 ile tarýmsal sulama için yapýldýðý ortaya çýkmaktadýr. Aydýnlatma bedelleri, daðýtým þirketlerinin özelleþtirilmesi sürecinde Hazine�nin üzerine yýkýlmýþ bulunmaktadýr. Aydýnlatma bedellerine daha fazla zam yapýlarak Hazine üzerinden daðýtým þirketlerine daha fazla aktarým yapýlmasý saðlanmýþ olmaktadýr.
Yine daðýtým özelleþtirmeleri süreci nedeniyle daðýtým kuruluþlarýný satýn alan þirketlerin tahsil etmeye baþladýklarý daðýtým ve perakende satýþ hizmet bedellerinde de çarpýcý artýþ içeren düzenlemelere baþvurulmuþtur. Daðýtým ve perakende satýþ hizmet bedelleri toplamý 2008 yýlýndan bu yana toplamda yüzde 36.2 ile yüzde 65.3 arasýnda tarife gruplarýna göre deðiþen oranlarda artýrýlmýþtýr. Ayný dönemde kamu eliyle saðlanan iletim hizmeti bedelindeki artýþ ise yüzde 0-30 arasýnda tarife gruplarýna göre deðiþen oranlarda zam görmüþtür.
Yarýndan itibaren yürürlüðe girecek olan tarifede iletim bedellerinde artýþa gereksinim duyulmazken, daðýtým ve perakende satýþ hizmeti bedellerinde bu yýl ikinci kez artýþ yapýlmýþtýr. Çýplak elektrik fiyatlarýna yapýlan zamlarýn temel nedeni de daðýtým özelleþtirmeleri nedeniyle piyasada oluþan fiyat artýþlarýnýn doðrudan tüketicilere yansýtýlmasý isteðidir. Buna yönelik olarak da maliyet bazlý fiyatlandýrma denilen ancak otomatik zam olarak iþleyen mekanizma devreye alýnmýþtýr. Böylece daðýtým þirketlerine gelir garantisi saðlanmýþtýr.
Elektrik Mühendisleri Odasý olarak, elektrik hizmetinin sunumunda genel kamunun yerine þirket çýkarlarýný esas alan uygulamalara derhal son verilmesini, yurttaþlardan haksýz yere tahsil edilen zamlarýn geri alýnmasýný istiyoruz.
ELEKTRÝK MÜHENDÝSLERÝ ODASI
41. DÖNEM YÖNETÝM KURULU
30 Eylül 2009
