ANLAMAZDIN ANLAMAZDIN, THOMAS HARDY’İ TANIMAZDIN

Yaprak Dökümü, Dudaktan Kalbe, Aşk-ı Memnu... Derken bütün Türk klasikleri ekrana taşındı. Türk edebiyatının büyük ustalarının romanları öldüren eğlence televizyonun birer kurtarıcıları haline dönüştü.

Dizilerin çok geniş kitlelere ulaşması, yeni arayışları da beraberinde getirmiştir.
Dizilerin başarısı sinemaya aktarılmak istenmiş; farklı olanı yapmak, farklı olanı bulmak için sinemacılar kolları sıvamış; popüler kültürün getirdiği yeniliklere bir şekilde ayak uydurmaya çalışmışlardır.

Bunlardan biri de Çağan Irmak. Issız Adam filminde Thomas Hardy’ nin Çılgın Kalabalıktan Uzak (Can Yayınları 1984) kitabının sadece adını kullanıyor. Yanında ise bonus olarak Ayla Dikmen’in söylediği “Anlamazdın” parçasını veriyor. Bu kitap ve müzik filme damgasını vuruyor.

Filmden çıkan, doğru “Çılgın Kalabalıktan Uzak” kitabını, ardından da Ayla Dikmen’in “Anlamazdın” adlı parçasının bulunduğu CD, kaset hatta plaklarını almaya gidiyor. Bilinçsiz tüketiciler olarak Ayla Dikmen’in en son çıkan albümünü soruyoruz çünkü Öldüğünü bilmiyoruz.

İngiliz romancı Thomas Hardy (1840–1928), büyük ününü 1873'te yayımlanan “Çılgın Kalabalıktan Uzak” adlı romanıyla sağlanmış, bu roman onu İngiliz edebiyatının devleri arasında kılmıştır. İnsanlığın sevgi, kin, tutku, hainlik, kalleşlik, gönül yüceliği, emek gibi değişmez nitelikleri, bu romanda iç içe ve ustaca sergilenir. “Çılgın Kalabalıktan Uzakta” bir çiftlikte geçen bu romanda, kırsal kesimin bütün enginliğini buluruz. Gençlik döneminin masumluğunu yitirmeden yazdığı bu aydınlık romanında Thomas Hardy, kırsal kesimi alabildiğine değişik ve özgün bir derinlikle anlatmış ve yüzyıl sonrasında da yepyeni kalabilmiştir. Tıpkı Shakespeare'in yapıtlarında olduğu gibi, bu romanda da kırlar bayırlar, soytarı bilgelerle; dürüst yiğitler, dönek çapkınlarla; kimi güçsüz, boynu bükük, kimi buyurgan ve ateşli kadınlarla; eski Grek korosunu andıran çalçene köylülerle; türlü sevdalar ve karasevdalılarla doludur. Hepsi de kendi yollarına gitmek isterken birbirinin ayağına takılır, birbirini destekler ya da kösteklerken, gerilimi artırıp havayı kızıştırırlar. Thomas Hardy' nin en ilginç özelliklerinden biri de, feminist akımdan yıllar önce, kadının bağımsızlığından yana çıkabilmiş olmasıdır.

Issız Adam filmini beğendiniz ya da beğenmediniz hiç fark etmez. Çünkü bu film iki önemli ismi bize tekrar hatırlattı. Ayla Dikmen ve Thomas Hardy. Kuşkusuz şunu da unutmamak lazım Ayla Dikmen sadece “Anlamazdın” parçasını seslendirmedi tabi ki, şuan piyasada olan iki albümü var. “Klasikler ve Seninle sonsuza kadar” Peki ya Thomas Hardy de sadece “Çılgın Kalabalıktan Uzak” adlı kitabını mı yazdı? Tabi ki hayır. Çılgın Kalabalıktan Uzak / Can Yayınları - Tess / İnkılap Yayınları – Adsız Sansız Bir Jude / İletişim Yayınları – Orman Kızı / İnkılap Yayınları – Ağaç İşçileri / Altın Bilek Yayınları.

Biliyorum ki biz okur olarak sadece “Çılgın Kalabalıktan Uzak” kitabını okuyup. Ayla Dikmen’in de “Anlamazdın” parçasının içinde olduğu albümü dinleyeceğiz.
Anlamazdın denince Ayla Dikmen, Çılgın Kalabalıktan Uzak denince de Thomas Hardy gelecek aklımıza.

Anlamazsın anlamazsın popüler kültürden kurtulamazsın...

İyi okumalar.


Murat ŞAHİN