Mısır'da sıra basını susturmaya geldi
30 Ocak 2011 16:55
Mısır Enformasyon Bakanı'nın El Cezire televizyonunun ülkedeki faaliyetlerini yasaklama ve tüm El Cezire çalışanlarının akreditasyonlarının geri alınması emri verdi.
Mısır'ın resmi haber ajansı Mena'nın verdiği haberde, ''Mısır Enformasyon Bakanı, El Cezire televizyonunun Mısır'daki tüm faaliyetlerinin askıya alınmasını, tüm lisanslarının iptal edilmesini ve ülkedeki tüm El Cezire çalışanlarının akreditasyonlarının geri alınmasını emretti'' ifadelerine yer verildi. Öte yandan Mısır İçişleri Bakanlığı binasını koruma görevini Mısır ordusunun üstlendiği bildirildi.
El Arabiya televizyonu, göstericilerin daha önce saldırı girişiminde bulunduğu Kahire'nin iç kesiminde bulunan bakanlık binasının korunması görevini, artık polis yerine Mısır askerlerinin yerine getirdiğini duyurdu.
Ülke genelinde kesilen cep telefonu bağlantısı dün açıldı. İnternet bağlantısıysa bazı kentlerde açılmasına karşın ülke genelinde halen erişim sorunları yaşanıyor.
Son firavun topun ağzında
Mısır’da Mübarek’e karşı isyan, hükümet değişikliğine rağmen dinmedi. Mübarek, kritik bir hamleyle ‘İstihbaratın çarı’ Süleyman’ı kendine yardımcı olarak tayin etti. Halef operasyonunda oğul Cemal’in üstü çizilmiş oldu.
Başbakanlık koltuğuna Ahmet Şefik otururken sokaktan “Hükümetin istifasının önemi yok, Mübarek gitsin” yanıtı yükseldi. ABD yönetimi de Mübarek’e şiddetten uzak durup acilen reforma gitmesi için baskı yaptı.
Türk Hava Yolları’na (THY) Mısır’dan tahliyelere başlarken bazı Türklerin Kahire’de otellerde mahsur kaldığı, bazılarının Selahaddin Türk Koleji’ne sığındığı belirtildi. THY’nin ilk uçağı 93 kişiyle, ikinci uçağı 118 kişiyle dün İstanbul’a indi. Yolculardan Serhan Doğan yaşadıklarını “İş için bir hafta önce Mısır’a gittim. Kaldığımız otelin arka tarafında fakir bir mahalle var. Oradan geldiler ve otele saldırdılar. Canımızı zor kurtardık. Otelin arka tarafından kaçarak havalimanına ulaştık. Sokaklarda sıkıyönetim var diyorlar ancak askerin halka bir müdahalesi yok” diye anlattı.
Cinayetin tanıkları
Tatil için Mısır’a giden Turan Üstün ise “Oteller yağmalandı. Havalimanında insanlar üst üste kaçmaya çalışıyor” ifadelerini kullandı. İskenderiye’de çalışan Egemen Geyik, “Otelin önünde olaylar çıktı, polis biber gazlarıyla müdahale etti. Otelin önünde bir kişi vuruldu. Durum çok karışık, benim bulunduğum yerde yaklaşık 3-4 saat polislerle çatışıldı. Kahire’ye giderken en az 10 büyük zırhlı polis aracı yakılmıştı. 2 karakol ve bir resmi daire ateşe verilmişti, yollar savaş alanı gibiydi” dedi.
Çatışmalara Port Said’de yakalanan Levent Atlar da “Dünyanın her yerinden insanlar havaalanında uçak bekliyordu ancak THY uçağından başka uçak yoktu” diye konuştu.
Mısır’da öğrenci olarak bulunan bir grup Malezyalı da gelen yolcular arasındaydı. Kahire Havaalanı’nda binlerce yabancı uçak beklerken THY’nin tahliyeyi sürdüreceği belirtildi. KAHİRE AA-AFP
Mübarek’ten nafile hamle
Mısır’a 1981’den beri hükmeden Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek, önceki gün Cuma Gazabı adıyla ülke geneline yayılan devrim provasına karşı hükümeti değiştirep reform sözü verse de isyan ateşini söndüremedi. Mübarek’in emriyle devreye giren ordu şiddetten kaçınırken asıl çatışmalar polisle yaşandı. Ölü sayısı 100’ü, yaralı sayısı 2500 geçti.
Kaçış hazırlığı mı?
Önceki gece reform ve demokrasi sözü verip isyanı rüşvet ve yoksulluğa bağlayan Mübarek hükümeti görevde aldıktan sonra İstihbarat Şefi Ömer Süleyman’ı devlet başkanı yardımcısı olarak atadı. Başkan yardımcıyken Enver Sedat’ın yerine geçmiş Mübarek’in yardımcısı hiç olmamıştı. Mübarek saatler süren kriz toplantısının ardından istifa ettirdiği Başbakan Ahmet Nazif’in yerine de Sivil Havacılık Başkanı ve eski Hava Kuvvetleri Komutanı Ahmet Şefik’i atadı. İktidardaki Ulusal Demokrat Parti’de (UDP) de çözülme başladı. Mübarek’in oğlu Cemal’in halef olmasını isteyen partinin en güçlü ismi demir-çelik kralı Ahmed İzz istifa etti. Gözler ABD’deki gezisini yarıda kesen Genelkurmay Başkanı Sami Enan’a çevrilirken son atamalar “Mübarek’in halef operasyonu ve iktidarı güvenli bir şekilde devretme stratejisi” diye yorumlandı.
Halk teskin olmuyor
Ordudan istediği sertliği bulamayan Mübarek’in hükümet operasyonu da işe yaramadı. Göstericiler, dün de Kahire, İskenderiye, Süveyş, İsmailiye gibi çok sayıda kentte meydanlara aktı ve çatışmalar yaşandı. Kentlerde polis ve askeri araçlar ateşe verilirken işyerleri yağmalandı. Ordunun tanklarla köşebaşlarını tuttuğu Kahire’nin pek çok yerinden polis çekildi. İnsanlar tanklar üzerinden ‘Yıkıl Mübarek’ sloganları attı. İsyan cezaevlerine de sıçrarken en az 7 mahkûm öldü. Kahire, İskenderiye ve Süveyş’te 18.00-07.00 arası uygulanan sokağa çıkma yasağı 16.00-08.00 olarak uzatıldı. Ordunun yasağı çiğnemenin kötü sonuçları olacağı uyarısına aldıran olmadı. Cep telefonları açılırken internete kısıtlamalar sürdü. El Ezher Şeyhi halkın taleplerine saygı isterken Sünni alim Yusuf el Kardavi ‘Bırak Mübarek’ diye seslendi. Müslüman Kardeşler de iktidarın barışçıl devrini talep etti.
Müzeye insan zinciri kâr etmedi
Yağma tehlikesine karşı Kahire’nin ünlü müzesini korumak için halk ve ordu seferber oldu ama tarihi eserler yine de zarar gördü. Cuma gecesi paha biçilemez antik Mısır eserleriyle dolu müze etrafında insan zinciri oluşturuldu. apulcuları engelleyen yüzlerce kişiden biri “Biz Bağdat değiliz” diye bağırdı. İnsan zinciri sayesinde eserlere verilen zarar 2 mumyayla sınırlı kaldı. 4 zırhlı aracın gelmesiyle askerler, nöbeti halktan devraldı. Ordu ayrıca piramitleri de turist ziyaretine güvenlik gerekçesiyle kapadı. Müzenin hazineleri arasında Firavun Tutankamon’un mumyasını kaplayan 11 kiloluk altın maske de var. KAHİRE/ REUTERS-AFP
Baradey: Ekip tamam göreve hazırım
Mısır’da muhalefetin müstakbel devlet başkanı olarak gördüğü Batı destekli eski Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Muhammed el Baradey, kabine değişikliğinin yeterli olmadığını belirtip Hüsnü Mübarek’i iktidarı bir geçiş hükümetine devretmeye çağırdı. Ev hapsinde tutulan Baradey, kurmaylarıyla geçiş hükümeti için hazırlık yaptığını ve görevi üstlenmeye hazır olduğunu söyledi. {KAHİRE/REUTERS}
Obama zor durumda
Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek’i 29 yıldır yıllık 1.3 milyar dolar hibeyle ayakta tutan Amerikan yönetimi diktatöre sahip çıkmakta zorlanıyor. ABD Başkanı Barack Obama önceki gece, desteğini çekmediği Mübarek’i arayıp 30 dakika durum değerlendirmesi yaparken barışçıl gösterilere karşı şiddet kullanılmaması, sosyal medya üzerindeki kısıtlamanın kaldırılması ve acilen siyasal, sosyal ve ekonomik reformlar için somut adımlar atılmasını istedi.
‘Mübarek’i terk edemez’
Mübarek’i daha fazla demokrasi ve ekonomik fırsatların sağlanması sözünü tutmaya çağıran Obama “Mısır’ın geleceği, Mısır halkı tarafından belirlenecek ve Mısır halkının, hepimizin istediğiyle aynı şeyleri istediğine inanıyorum: Daha iyi bir hayat, adil ve duyarlı bir yönetim. Mısır halkı büyük ve çok eski bir medeniyetin varislerine yakışan bir gelecek istiyor. ABD, Mısır halkının haklarına destek vermeye devam edecek ve daha adil, özgür ve umutlu bir geleceğin takibinde Mısır yönetimiyle birlikte çalışacak” dedi. Beyaz Saray Sözcüsü Robert Gibbs de olayların gelişmesine göre Mısır’a yaptıkları yardımı gözden geçireceklerini söyledi. Başkan Yardımcısı Joe Biden da Mübarek için diktatör ifadesini kullanamayacağını söyledi.
Obama dün de güvenlik kurmaylarıyla 2 saat durum değerlendirmesi yaptı. ABD Dışişleri Sözcüsü Philip Crowley bakan değiştirmenin yeterli olmadığını belirtip “Gerçek reform şart. Söz eyleme geçmeli” dedi. ABD’deki yorumlarda ise yönetimin diğer müttefiklere ‘Washington’a güvenilemeyeceği’ sinyali vermemek için Mübarek’i en azından şimdilik terk etmeyeceği belirtiliyor.
Yemen de bileniyor
Arap dünyasını saran protesto ateşi etkisini Yemen’de de hissettiirmeye devam ediyor. Ülkeyi 32 yıldır yöneten Devlet Başkanı Ali Abdullah Salih’in istifasını isteyen protestocular ‘Ali, defol’, ‘Dün Tunus, bugün Mısır, yarın Yemen’ sloganları eşliğinde başkent Sanaa’daki Mısır Büyükelçiliği’ne yürüdü. Salih yanlıları da karşı gösteriler yaptı. Yemen’deki gösteriler iki hafta önce Tunus’taki gösterileri örnek alarak muhalifleri sokaklara çıkmaya çağıran basın özgürlüğü savunucusu Tevakil Karman’ın çağrısıyla başlamıştı. Geçen hafta gözaltına alınan Karman, kefaletle serbest bırakılmasının ardından gene sokaklardaydı. Dün Mısır Büyükelçiliği önünde yapılan gösterilere müdahale eden polis pek çok göstericiyi tutukladı.
Olaylarda yaralanan olmadı. Protestoların lideri kadın gazeteci Karman, Salih görevini bırakana dek gösterilere devam edeceklerini belirterek, 3 Şubat’ta Yemen genelinde Mısır’dakine benzer bir ‘Gazap Günü’ çağrısında bulundu. Buna karşılık Yemen yönetimi ise protestocuları sükûnete davet etti ve ülkedeki tüm partilere diyalog çağrısında bulundu. Sudanlılar da internet üzerinden bugün gösteri çağrısı yaptı. {SANAA/AFP}
İsrail derin sessizliğe büründü
Mısır’daki gelişmelerin en fazla endişeye sevk ettiği İsrail sessizliğe gömüldü. Başbakan Benyamin Netanyahu, bütün bakan ve hükümet sözcülerine İsrail’i ilk tanıyan Arap ülkesi olan Mısır’daki isyanla ilgili açıklama yapmamalarını emretti. Ancak adını vermeden açıklama yapan güvenlik yetkilileri, Müslüman Kardeşler’in de yer alacağı olası iktidar değişikliğine bağlı olarak Kahire ile ilişkilerin bozulmasından ve şiddet olaylarının Filistin Yönetimi’nin denetimindeki Batı Şeria, Hamas’ın hükmettiği Gazze ve İsrail’i tanıyan ikinci Arap ülkesi Ürdün’e sıçramasından endişe ettiklerini söyledi.
Mübarek’in selefi Enver Sedat, İsrail’e barış anlaşmasını imzaladıktan sonra öldürülmüştü. İsrail’in eski Kahire Büyükelçisi Eli Şaked ise, “İsrail’in sessizliğini koruması iyi ama Mısır’da olup bitenler İsrail’in çıkarına değil. Er ya da geç Müslüman Kardeşler’den bir lider ortaya çıkacak. Durumdan avantaj kazananlardan biri onlar” dedi.
Özel emirle tahliye
İsrail’in El Al Havayolları ise acil bir seferle Mısır’daki vatandaşlarını ülkeden çıkardı. Normalde Şabat gününde çalışmayan El Al, Dışişleri’nin emriyle Kahire’den uçak kaldırdı. Uçağa diplomatların aileleri ve 40 kadar İsrail vatandaşı bindi.
Mübarek’e kral desteği
Mısır’da koltuğu sallanan Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek’e en net destek Suudi Arabistan Kralı Abdullah’tan geldi. Suudi resmi haber ajansı SPA’ya göre Mübarek’i arayan Abdullah, “Hiçbir Arap ya da Müslüman, ifade özgürlüğü adı altında insanların arasına sızıp, bundan, kendi yıkıcı nefretlerini yaymak için istifade etmek suretiyle Arap ve Müslüman Mısır’ın güvenlik ve istikrarına müdahalesine tahammül etmeyecek” dedi. Abdullah bütün gücüyle hükümet ve Mısır halkının yanında olduğunu söyledi.
3 BİN MAHKUM FİRARDA
Mısır’da dün Kahire-İskenderiye yolundaki El Kantur el Hayriye bölgesinde bulunan cezaevlerinden 3 binin üzerinde mahkumun kaçtığı bildirildi. Bazı televizyonlar kaçan mahkumlara ateş edildiğini ve cezaevinin önünde bazı mahkumların öldürüldüğünü iddia ediyor.
Bu cezaevlerinde tutuklu bulunan 10 kadar Türkten ise haber alınamıyor. Şu ana kadar Türk mahkumların durumuyla ilgili medyada da herhangi bir haber yer almadı.
Türk Büyükelçiliği, şu an kriz durumunun söz konusu olduğunu, cezaevlerindeki Türklerle ilgili kendilerine ulaşan bir bilginin bulunmadığını belirtti.
Mısırlı yetkililerden edinilen bilgiye göre 3 gün öncesine kadar Türk mahkumların durumu iyiydi. (RİYAD/AFP-AA)
Radikal
