Kapitalizmin ayak oyunlarý

29 Aralýk 2014 14:48 / 1311 kez okundu!

 

 

Ýki gün, bir gece

Yönetmen: Dardenne kardeþler

Oyuncular: Marion Cotillard, Fabrizio Rongione, Catherine Salée

 

1970’lerden günümüze kapitalizm yeni bir þekil aldý. Ýþyerinde çalýþanlarýn insiyatif ve otonomisine dayanan, þebeke temelli örgüt biçimi. Hiyerarþik merkezi emir zinciri yerine, iþi ekip veya projeler tarzý örgütleyen, liderlerinin vizyonunu uygulayan iþçi katýlýmcýlýðý, þekil olarak daha özgürlükçü ve demokratik gözüküyor haliyle. Kapitalizmin yeni tini, 1968’in eþitlikçi ve anti hiyerarþik retoriðini sahiplendi. Bunun itiraz edilemeyecek bir katýlýmcýlýk aldatmacasý, olduðu kriz durumlarýnda ortaya çýkan uygulamalarda fark ediliyor. Jean ve Luc Dardenne kardeþler iþte bu noktaya dayanmýþ kapitalist modele, bire bir uyan bir öykü anlatýyorlar “Ýki Gün, Bir Gece”de. Çalýþanlar kendi aralarýnda yapacaklarý bir oylamayla, içlerinden birisiyle çalýþýp çalýþmayacaklarýna karar vereceklerdir. Ýlk bakýþta adil ve demokratik gözüken uygulamanýn mükafatý adam baþý 1000 Euro’dur. Bir kiþi fazla çalýþmaya karar verirlerse de kimse ikramiye alamayacaktýr. Ne kadar adil ve özgürlükçü bir model deðil mi ?

Marion Cotillard iþten atýlmasý söz konusu olan Sandra karakterinde, kariyerinin en iyi performanslarýndan birisini sunuyor. Depresyon sýnýrýnda, kýrýlgan, insancýl ama gerçekte çalýþmaya çok gönüllü olmayan bir karakterdeki sade oyunculuk gösterisi, Dardenne kardeþlerin düz ve gösteriþsiz anlatýmýyla özdeþleþiyor. Gerçekçi anlatým, yaþamýn içinden gelen karakterlerin inandýrýcýlýðýný vurguluyor. Omuz kamerasý Cotillard’ýn her adýmýný, ev halini takip ediyor. Seyirciye gerçek bir özleþme alaný yaratýyor.

Sandra’nýn durumuna en fazla göçmen konumundaki sonradan Belçikalý iþçiler anlayýþ gösteriyor. Beyaz Avrupalý statüsü ise bireyci ve acýmasýz davranýyor. Gerçekte hepsi ayni durumdadýr, kimsenin durumu daha iyi deðildir. Sandra’ya karþý göçmenlerin anlayýþlý davranmasý, daha fazla zorluk ve haksýzlýkla mücadele etmelerinden ortaya çýkan özdeþleþmeden olabilir. Finalde ortaya çýkan tablo ise bir kez daha kapitalizmin, varlýðýný sürdürebilmek için nasýl kaypak ayak oyunlarýna baþvurduðunu kanýtlýyor. Dardenne Kardeþler bu durumda saðlam durmanýn, gerçeði görüp bir araya gelmenin þart olduðunu vurguluyorlar. Sandra baþta gönülsüz giriþtiði mücadelede öz güveni gittikçe artar.

Gerek gerçekçi, sade anlatýmý, gerek Cotillard’ýn müthiþ oyunculuðuyla yýlýn en iyilerinden.   

 

Emin YEÐÝNBOY

28.12.2014

 

 

Bu yazýyý Facebook'ta paylaþabilirsiniz+:
Facebook'ta paylaþ
0
Yorumlar
Uyarý

Yorum yazabilmek için üye olmalý ve oturum açmalýsýnýz.

Eðer sitemize üye deðilseniz buraya týklayarak hemen üye olabilirsiniz.

Eðer üye iseniz oturum açmak için buraya týklayýn.