2014'ün en iyi filmi
23 Aralýk 2014 16:10 / 1310 kez okundu!
Muhteþem Güzellik
Yönetmen: Paolo Sorrentino
Oyuncular: Toni Servillo, Carlo Verdone, Sabrina Ferilli
“Muhteþem Güzellik” çok katmanlý roman gibi okundukça yeni þeylerin keþfedildiði film olarak hafýzalara yerleþti. 40 yýl önce yazdýðý “The Human Apparat” adlý tek romanýn, Ýtalyan edebiyatýnýn baþyapýtlarýnýn olmasý, yazar Jep Gamberdella’nýn hem þansý hem de laneti olmuþ gibidir. O yýllardan sonra artýk üretemeyen, elinde viski bardaðý salonlarda, teraslarda salýnan, insanlarla sinik konuþmalar yapan bir sosyal hayvana dönüþmüþtür. “Hayat bir bireyin anlayamayacaðý kadar karmaþýk, o zaman aldýðýmýz hazdan vazgeçmeyelim” düsturu O’nun yaþam þeklidir. Sýrtýndan çýkarmadýðý alay zýrhý, onun yazamadýðý yeni romanýna karþý kutsal bir koruyucudur adeta. Nihilizmi varoluþsal bir problem olmaktan çýkarýp, onu hazsal mekanizmaya çevirmesi, yaþamla olan oyununun omurgasýdýr. Kendisinden cafcaflý “ben, ben” diye bahseden kadýn yazara “kendini pohpohlaman yetersizliðini örtmeye çalýþmaktan baþka bir þey deðil, hepimiz durumumuzun farkýndayýz, bu yüzden fani þeylerden bahsedip zavallýðýmýzý unutuyoruz” sözleri onun entel çevresindeki tartýþmalarda sapladýðý oklardandýr. Bunu evrensel bir entelektüel muhabbet olarak ta algýlayabiliriz.
26 yaþýnda Roma’ya gelirken sadece kalburüstü bir insan olmaktan daha fazlasýný istemiþ ve bunu da romanýnýn getirdiði ünle elde etmiþtir. Yýllar onu sürekli toplumun içinde olup gerçekte orada olmayan bir adama; içtenlik, sahtelik, gerçek, kurmaca, ulvi ve dünyevi mefhumlar arasýnda varolan sýnýrlarý þarlatanca bulandýran bir bireye dönüþtürmüþtür. Kafasýnda artýk yeniden yazmaya baþlamak yeni bir roman üretmek dürtüsünden baþka bir þey yoktur. Sorun ne yazacaðýný hala bulamamasýdýr. Yaþam onun yazar saflýðýný elinden almýþtýr. Duygusuzluðunun ardýnda yatan hayal kýrýklýðýna uðramak kaygýsýdýr, herkesi tanýmasýna raðmen iliþkisizliðinin temel dürtüsüdür. Arada bir gözyaþý dökmesi þaþýrtýcýdýr ve içinde çýrpýnan ruha bir iþarettir.
Filmde Roma’nýn varlýðý bir karakter gibi iþlenmiþtir. Aradýðý muhteþem güzelliðin simgesidir. Baþta fotoðraf çeken Japon turistin kentin güzelliði karþýsýnda bayýlmasý, Jep’in “Roma’da bir þey olmuyor” sözlerine bir tezat gibidir. Gelenek ve yeni arasýnda sýkýþmýþ bir kentin insanlarýnýn da kafa karýþýklýðý burada Jep’in kendi yansýmasý gibidir. Partilerde tren dansý yapanlar, perfeksiyonist sanat adýna duvara toslayanlar, botoks tedavisi için mürit heyecanýyla oturan kýrýþýk insanlar, þifacý rahibenin önünde diz çökenler, yemek tarifinden baþka bir þey konuþmayan þeytan çýkarýcý rahip, çýðlýk çýðlða tuvala boyalarý fýrlatan küçük kýz, zürafayý kaybeden sihirbaz, cenaze töreninde þov yapanlar hep bu kentin güzelliði ve modernist çabalarý arasýndaki sýkýþmalardýr.
Fellini “Amarcord”u çektiði yýllarda Ýtalya’nýn toplum yapýsý için ve faþist geçmiþi için “acýmasýzca eleþtirdiðimiz ve bütün baðlarýmýzý koparmaya çalýþtýðýmýz bu hayat, yaþamýþ olduðumuz yegane hayat ve baþka türlü bir hayat kurmak için de vaktimiz de yok” demiþti. Yönetmen Sorrentino geçmiþin acýlarýný ve bugünü yaþanýr kýlmak adýna ironiyi yüceltiyor. Bunu müthiþ yazýlmýþ diyaloglar ve özenle seçilmiþ görüntülerle sunuyor. Final Jep için içi boþ güzelliklerden vazgeçip, kapanýp yeniden yaratma, yazma zamanýdýr. Son kertede zürafayý kaybeden sihirbazýn söylediði gibi “her þey bir aldatmaca” deðil midir?
Emin YEÐÝNBOY
22.12.2014
Son Güncelleme Tarihi: 23 Aralýk 2014 22:04
