DERSÝM'E DAÝR

31 Aralýk 2019 15:46 / 4382 kez okundu!

 

 

"Dersimspor’dan Dersim müzesine, gazetesinden çiçekçisine, ciðercisinden büfecisine, sivil toplum örgütlerinin Dersim þubelerinden gençlerin kollarýna kazýdýklarý ‘Dersimli’ dövmelere kadar hemen her þeyin adý Dersim, bir tek Dersim’in adý Dersim deðil. Bu dayatma ‘Tunceli’ adýnda hala neden inat edilir anlaþýlýr gibi deðil. Ýnanýyorum ki en yakýn zamanda Dersim’in adý Dersim olacaktýr. "

 

****

 

DERSÝM’E DAÝR…

 

Seyit Rýza tam karþýsýnda yapýlmakta olan Dersim Müzesi’ne bakýyor. ’Acaba beni koyacaklar mý o müzeye’ dercesine. Beklentisinde haklý tabii ki. Kent meydanýna heykeli dikilmiþve Dersim’in sembolü kabul edilen Seyit Rýza, Dersim Müzesi’nde de baþ köþeyi hak edecektir elbette. Abdullah Alpdoðan’ýn askeri çizmeleri konacak deðil ya o müzeye.

Dersim’de sosyal yaþam özellikle yaz aylarýnda oldukça hareketli ve bir o kadar da güzel. Meþhur (Kürtbükü) plajlarýndan tekne turuna, Munzur gözelerinden yeþil vadilere, tertemiz akan ýrmaklara, ziyaretlere, festivallere... oldukça çekici alternatifler var. Munzur Üniversitesi adeta kentin vazgeçilmez parçasý gibi kendini oldukça hissettiriyor. Özgürce giyim kuþamdan sokaktaki davranýþlara, temiz restoranlardan kafelere, otobüs duraklarýndaki kitaplýklara... modern bir kent. Doða bilinci, evcil  veya yabani hayvanlara yaklaþým oldukça mükemmel. Dersim’de en rahat köpekler diyebilirim. Kara kaþ, kara göz iri yapýlý sevimli boz renkte köpekler adeta her birinin takýldýðý kafe veya herhangi mekanda istediði yere yatýp uyuyor, garsonlar, müþteriler, rahatsýz etmeden saðýndan solundan geçiyorlar. Kýþýn kent merkezine inen aç domuzlara Dersimlilerin yiyecek verdiklerini de sosyal medyalardan biliyoruz.

Dersim’e her gidiþimde briççi arkadaþlarýmla görüþmeyi ve tabii ki briç oynamayý da ihmal etmem. Ancak bu defa sayýda düþüþ olduðunu gördüm, zar zor bir masa ancak olabildik. Ayrýca briççi dostlarýmdan birinin HDP il baþkaný olmasý, birdiðerinin de CHP il baþkaný olacaðýndan (umarým üçüncü de bir baþka partiye baþkan olur) gurur duyduðumu da söylemeden edemeyeceðim. Bu arada iki baþkanýn briçteki sürekli kavgalarý umarým siyasi alanlarýna yansýmaz...

Konu Dersim olunca siyasi yanýndan söz etmemek olmaz tabii. Bilindiði üzere belediye seçimlerinde Dersim merkez belediye baþkanlýðýný TKP kazanmýþtý. Seçim ertesinde bu konuyla ilgili “Sol Kendine Eðlence Buldu: Komünist Baþkan” baþlýklý yazýmda  Dersim katliamýný bir modernizm hareketi olarak gören TKP’nin Dersim’de belediye baþkanlýðý kazanmasýný talihsiz ve izahý zor bir durum olarak nitelemiþ, Dersimlilerin Kemalizm’e destek çýkmalarýný bir Dersimli olarak eleþtirmiþtim. Haksýz çýkmayý çok isterdim, ancak bilindiði üzere ‘Tunceli Belediyesi’ adýnýn “Dersim Belediyesi” olarak deðiþtirilmesi talebini TKP’nin “yersiz ve zamansýz bir çýkýþ” olarak nitelemesi çok þaþýrtýcý olmadý. Ayrýca belediye tabelasý ve binasýndaki milliyetçi argümanlardan ne kadar ‘komünist belediye’ye benzediði de tartýþmalý.

Ýþin eðlence boyutu da kat kat artarak devam ettiðini söyleyebilirim. Özellikle 68 kuþaðý yaþlý solcular baþta olmak üzere yurdun dört bir yanýndan otobüslerle komünist baþkan ziyaretleri aylarca devam etmiþ. Fotolar çekinilip sosyal medyada paylaþýmlar vb. Cumhuriyet tarihinde baþarýlý olamamýþ Türk solunun (TÝP’in 1965 çýkýþý kýsmen hariç tutulabilir) 33 000 nüfuslu küçük bir þehrin belediye baþkanlýðýný komünist baþkanýn kazanmasýndan övünç duyarak kendilerini tatmin yoluna gitmeleri son derece normal diye düþünüyorum.

Aylarca süren bu ziyaretler elbette manevi destek baðlamýnda bir olumluluktur, ancak komünist baþkanýn iþinin hiç de kolay olmadýðýný söyleyebilirim. Zira (anlatýlanlara göre) yüklü miktarda borçla devralýnan belediyede þu an iþçilerin maaþlarý dahi ödenemiyor. Eskisi gibi nohut fasulye parlatmalarý da pek iþe yaramayacak gibi.

“Dersim” ismi meselesine gelince: Dersimspor’dan Dersim müzesine, gazetesinden çiçekçisine, ciðercisinden büfecisine, sivil toplum örgütlerinin Dersim þubelerinden gençlerin kollarýna kazýdýklarý ‘Dersimli’ dövmelere kadar hemen her þeyin adý Dersim, bir tek Dersim’in adý Dersim deðil. Bu dayatma ‘Tunceli’ adýnda hala neden inat edilir anlaþýlýr gibi deðil. Ýnanýyorum ki en yakýn zamanda Dersim’in adý Dersim olacaktýr. 

Bu arada (objektiflikse madem) bazý olumsuzluklarý da eklemeden edemeyeceðim. Ulaþýmda gerek havaalanýna, gerek Pertek üzeri Elazýð’a minibüslerde ayakta yolcu taþýnmasý artýk günümüz koþullarýna pek uygun olduðu söylenemez. Mesela Pertek’ten Tunceli’ye gitmek isteyen biri yarým saatte bir Elazýð’dan gelen minibüsler doluysa ayakta gitmesi teklif edilmektedir. Öyle oldu ki bir defasýnda ben de mecbur kaldým, bir saat bekledim arabalar doluydu. Protestoyla birlikte ana yola çýkýp otostopla Tunceli’ye gidebildim. Ýyi de oldu, bindiðim ilk araba il genel meclis üyesi çýktý, yolun diðer yarýsýnda arabasýna bindiðim genç de Torut muhtarýydý. Haliyle siyaset konuþtuk. Özellikle genç muhtar Zeki’nin siyasi ve felsefi derinliðiyle beni þaþýrttýðýný söyleyebilirim.

Çocukluk yýllarýmdan bildiðim Türüþmek’in her türlü sebze ve meyveye uygun  verimli, sulu tarlalarý boþ duruyor maalesef. Öyle olunca da mesela “kultik kavun” dediðimiz yaban kavunu Elazýð’dakinin iki-üç katý fiyatta olabiliyor. 

Daha iki yýl öncesinde 20-30 TL’ye alabildiðimiz Dersim sarýmsaðýnýn kilosu 100 TL’den satýlýyor. (Gerçi sarýmsak konusunda haksýzlýk etmiþ de olmayayým, bilindiði  üzere ekilmediðinden daðlarda azalmýþ da olabilir)

Son olarak da ýrkçý Sözcü gazetesini kafelerde, kahvehanelerde çokça görmek maalesef mümkün. Dersimlilerin bu anlaþýlmaz Kemalizm aþkýndan vazgeçmeleri anlaþýlan daha uzun zaman alacaktýr.

 

Ahmet OÐUZ

26.12.2019, Kuþadasý

 

 

Bu yazýyý Facebook'ta paylaþabilirsiniz+:
Facebook'ta paylaþ
0
Yorumlar
Uyarý

Yorum yazabilmek için üye olmalý ve oturum açmalýsýnýz.

Eðer sitemize üye deðilseniz buraya týklayarak hemen üye olabilirsiniz.

Eðer üye iseniz oturum açmak için buraya týklayýn.