ERDOÐAN'IN 5 YILLIK ÝKTÝDAR PERSPEKTÝFÝ

01 Haziran 2023 20:07 / 632 kez okundu!

 

 

"ABD'nin önde gelen think tank kuruluþlarýndan Atlantic Council, Türkiye'nin ve Cumhurbaþkaný Erdoðan'ýn seçim sonrasý izleyeceði dýþ politika adýmlarýný ele aldýðý bir analiz yayýmladý. Cumhurbaþkaný Erdoðan'ýn milliyetçi ve muhafazakar kesimlerin büyük bir desteði ile iktidara geldiði belirtilen analizde, buna ek olarak parlamento çoðunluðunu da arkasýna alarak Suriye'nin kuzeyinde bulunan terör örgütü YPG milislerine karþý güçlü bir operasyon yapabileceði belirtildi. Analizde ayrýca, Türkiye'nin yükselen bir güç olmaya devam etmesi durumunda Batý ile iliþkilerinin zayýflayacaðý iddia edilirken, yeni dönemde özellikle savunma sanayi, Türk Devletler Birliði ve enerji üssü olma adýmlarýný hýzlanacaðý öngörüsünde bulunuldu. Ýþte Atlantic Council'de yayýmlanan analizin tamamý:"

 

***

ABD'nin önde gelen think tank kuruluþlarýndan Atlantic Council, Türkiye'nin ve Cumhurbaþkaný Erdoðan'ýn seçim sonrasý izleyeceði dýþ politika adýmlarýný ele aldýðý bir analiz yayýmladý. 

 
Cumhurbaþkaný Erdoðan'ýn milliyetçi ve muhafazakar kesimlerin büyük bir desteði ile iktidara geldiði belirtilen analizde, buna ek olarak parlamento çoðunluðunu da arkasýna alarak Suriye'nin kuzeyinde bulunan terör örgütü YPG milislerine karþý güçlü bir operasyon yapabileceði belirtildi.
 
Analizde ayrýca, Türkiye'nin yükselen bir güç olmaya devam etmesi durumunda Batý ile iliþkilerinin zayýflayacaðý iddia edilirken, yeni dönemde özellikle savunma sanayi, Türk Devletler Birliði ve enerji üssü olma adýmlarýný hýzlanacaðý öngörüsünde bulunuldu. 
 
Ýþte Atlantic Council'de yayýmlanan analizin tamamý:
 
ERDOÐAN’IN 5 YILLIK ÝKTÝDAR PERSPEKTÝFÝ
 
Türkiye bu yýl, kuruluþunun yüzüncü yýlýný kutluyor. Recep Tayyip Erdoðan, önce Türkiye'nin baþbakaný, ardýndan ise cumhurbaþkaný olarak, ilk yüzyýlýn beþte birinde cumhuriyetin siyasi dümenini elinde tuttu. Pazar günü gerçekleþen ikinci tur seçimlerde kazandýðý zafer ile de, þimdi beþ yýl daha dümende kalacak.
 
Ayný zamanda Türkiye, sarsýlan ekonomisi ve çevresindeki açýk çatýþmalar da dahil olmak üzere çeþitli sorunlarla kuþatýlmýþ durumda. Kuzeyinde, Rusya Ukrayna'ya savaþýyor Güneyinde Suriye gergin.
 
Türkiye'nin ekonomi politikasýný deðiþtirme zamaný geldi
Türkiye, parlamentoda çoðunluðu elinde bulunduran AK Parti liderliðindeki bir ittifakla ve Erdoðan'ýn baþkanlýðýnda, beþ yýllýk yeni bir döneme daha hazýrlanýyor.
 
Cumhurbaþkanlýðý sistemi ve parlamento çoðunluðunun arkasýnda olduðu göz önüne alýndýðýnda, Erdoðan'ýn yeniden seçilmesi, Türkiye'ye on ay sonra yapýlacak belediye seçimleri dýþýnda seçimsiz beþ yýllýk istikrarlý bir dönem saðlayacak.
 
Erdoðan'ýn yeniden seçilmesi, Türkiye'nin baþka bir merkezi karar alma dönemine gireceði anlamýna da geliyor. Bu beþ yýllýk dönem, Türkiye için siyasi istikrarýn saðlanmasý olarak da görülebilir. Türkiye'nin ekonomi ekibi, güçlü ekonomik kriterler belirleyerek ve önemli yapýsal reformlarý uygulayarak mevcut sorunlarý çözebilecek güvenilir ve daha geleneksel ekonomi politikalarýna geri dönebilirse, o zaman Türkiye'nin zamanla yabancý sermaye için bir yatýrým noktasý olabilmesi mümkün.
 
Türk ekonomisi þu anda, kýsmen kontrollü döviz kuru rejiminin neden olduðu yüksek enflasyon oraný ve düþük döviz rezervleri de dahil olmak üzere ciddi sorunlar yaþýyor. Geleneksel olmayan politika, Türkiye'nin yüksek büyüme oranýna veya ihracatýný artýrmasýna da yardýmcý olmuyor. Kýsacasý ekonominin hýzla ele alýnmasý gerekiyor.
 
Erdoðan ve yeni hükümetin, hem yerli hem de yabancý yatýrýmcýlarýn Türkiye ekonomisine olan güvenini yeniden tesis etmesi önemli. Güçlü bir ekonomik ekip ve daha geleneksel ve baðýmsýz politikalarla bu mümkündür. Erdoðan'ýn zafer konuþmasýnda Türkiye ekonomisini uzun uzadýya ele almasý, ekonomi için daha güçlü bir yol haritasý çizmeye kararlý olduðunu gösteriyor.
 
Bölgesel enerji politikalarý ise mevcut politikalar içerisinde devam edecek gibi görünüyor.
 
Ýkinci tur seçimleri yaklaþýrken, sadece bir 5 yýl daha görev yapma sözü veren Erdoðan'ýn, kendisine uyguladýðý sert önlemlerin bir kýsmýný hafifleterek, bundan sonra da devam edip etmeyeceði ise soru iþareti olmaya devam edecek.
 
Erdoðan, Pazar günü Ýstanbul ve Ankara'da yaptýðý iki zafer konuþmasýnda;
 
“Böyle bir zaferde kaybeden olmaz. Kazanan Türkiye'dir”
 
diyerek oy veren tüm halka teþekkür etti.
 
Erdoðan ardýndan, kalabalýk tarafýndan yuhalanan rakibi Kemal Kýlýçdaroðlu'nu beceriksiz olmakla suçladý, hapisteki Selahattin Demirtaþ'ý terörist olarak nitelendirdi. Türkiye'yi takip eden Anglofon, Fransýz ve Alman medya kuruluþlarýný kendisini devirmeye çalýþmakla suçladý.
 
Muhalefet partilerinin LGBTQI+ yanlýsý bir gündem izlediði konusunda uyarýda bulunduðunda ise kalabalýktan sevinç çýðlýklarý yükseldi.
 
Diðer yandan, Türkiye'nin dýþ politikasýnda deðiþiklikten çok süreklilik bekleniyor. Erdoðan için bu, onun önderliðindeki Türk dýþ politikasýnýn temeli olan, üç ayaða baðlý kalmak anlamýna geliyor. Bunlar; stratejik yarý baðýmsýzlýk, büyük güçler arasýnda dengeleme ve Türkiye'nin yakýn çevresinde sert güç ve uyarlanabilir diplomasinin karýþýmý bir yol izlemek.
 
NATO, Türk güvenliðinin mihenk taþý olmaya devam ediyor ve Ankara, Ukrayna ve Gürcistan'ý birliðe kabul etme lehinde konuþtu. Türk parlamentosu, PKK terör örgütünün savunma iþbirliði ve kovuþturulmasýna iliþkin tavizler aldýktan sonra Mart ayýnda Finlandiya'nýn katýlýmýný onayladý. Ýsveç'in yeni terörle mücadele yasasý ise önümüzdeki ay tam olarak yürürlüðe girecek. Ýsveç'in katýlým umutlarý devam ediyor.
 
Erdoðan'ýn yeni cumhurbaþkanlýðý döneminde Türkiye, NATO'nun eðitim, hazýrlýk ve karþýlýklý savunma misyonlarýna güçlü bir katký saðlamaya devam edecek. Ukrayna'daki savaþýn Erdoðan'ýn döneminde sona ermesi durumunda, Erdoðan'ýn son on yýldýr olduðu gibi Ukrayna ile güçlü savunma ortaklýklarýna devam etmesi de beklenebilir.
 
Yine de NATO üyeliði, Türkiye'nin doðu ve güney sýnýrlarýný kapsayan bir çatýþma ve Rusya ile gerilim durumunda Erdoðan'a yardýmcý olmayacak. Irak ve Suriye'deki PKK'ya karþý yürütülen operasyonlar, Kafkaslar ve Libya'daki soðukluklar ve çözülmemiþ Suriye iç savaþý, Erdoðan'ýn Batý'dan pek fazla yardým almadan dönüþümlü olarak Moskova, Tahran, Þam ve diðer bölgesel güçlerle müzakere etmesini ve caydýrmasýný gerektiriyor.
 
Buna , Türkiye'nin Yunanistan ve Kýbrýs'la karþý karþýya geldiði ve baðýmsýz bir yaklaþým gerektiren Akdeniz ve Ege ile ilgili sorunlarý da eklenebilir.
 
Türkiye'nin güvenliði için bu "NATO'nun ötesindeki bölgede" Erdoðan, anlaþmalar için kapýyý açýk býrakacak ve etkili olmasý için ara sýra kýlýcýný sallayacak.
 
Suriye, Erdoðan için kiþisel bir miras meselesi olarak öne çýkýyor. Erdoðan bu döneminde, PKK baðlantýlý YPG'yi Türkiye sýnýrýndan çýkarmak ve önemli sayýda Suriyeli mültecinin güvenli bir þekilde anavatanlarýna dönüþünü kolaylaþtýrmak isteyecektir.
 
Ankara, YPG'yi zayýflatabileceðine ve Esad'ý tek baþýna drone ve topçu saldýrýlarýyla masaya oturtabileceðine inanýrsa, büyük bir kara operasyonundan vazgeçebilir. Ancak bu yýl veya gelecek yýl YPG'ye karþý yeni ve büyük bir operasyon göz ardý edilemez.
 
Türk milliyetçileri de son seçimlerde Erdoðan'ý destekledi ve Erdoðan onlara karþý bir yükümlülük hissediyor. Bunu YPG'nin sýnýr bölgeleri üzerindeki kontrolünü sona erdirerek ve mültecileri geri göndererek ödemek isteyecektir.
 
Erdoðan, yeniden seçim kampanyasýndan makul derecede güçlü bir kamu yetkisi, deneyimli bir dýþ politika ekibi, muhafazakar-milliyetçi politikalarýný onaylayan bir destek ve biraz risk alma marjý ile tý. Bu þeyleri nasýl kullandýðýný görmek ilginç olacak.
 
Erdoðan, Rusya'nýn Ukrayna'daki savaþýnda kozunu nasýl kullanabilir?
 
Erdoðan'ýn Cumhurbaþkanlýðý seçimlerini kazanmasý, Ankara'nýn dýþ politikasýnda ve hem Rusya hem de Ukrayna ile olaðan iþlerinde deðiþiklikten çok daha fazla süreklilik anlamýna geliyor.
 
Türkiye'nin Rusya'nýn Ukrayna'yý iþgaline karþý duruþu, muhtemelen deðiþmeyecektir. Türkiye'nin iki savaþan taraf arasýndaki dengeleyici politikasý, özellikle iç siyasette meyvesini verdi. Ayný zamanda, Erdoðan'ýn Kiev ile Moskova arasýndaki mekik diplomasisi, savaþýn ilk günlerinde tutsak takasýna imkan veren, tahýl anlaþmasýna aracýlýk eden ve delegasyonlarýn toplantýlarýný kolaylaþtýran somut sonuçlar getirdi.
 
Erdoðan'ýn yeni ve çok daha milliyetçi bir parlamentoyla, Ukrayna'da Rus iþgal otoriteleri tarafýndan ayrýmcýlýða uðrayan ve onlar tarafýndan zulüm gören Kýrým Tatarlarý ve diðer Türk topluluklarý meselesinin gelecekte daha büyük bir rol oynayacaðý varsayýlabilir.
 
Ancak, Türkiye'nin hem ekonomik sýkýntýlarý hem de bölgedeki jeopolitik konumu, Rusya ile yakýn iþbirliðini gerektirdiðinden, bu pek olasý deðil. Suriyeli mülteci sorunuyla mücadele, ABD ve Avrupa Birliði ile iliþkilerde birikmiþ sorunlar, ne olursa olsun Rusya'yý Türkiye'nin en önemli ortaklarý arasýnda üst sýralarda tutacaktýr.
 
Türkiye'nin Avrupa ve ABD ile iliþkilerinin zayýflamasýný bekliyoruz
Erdoðan'ýn benzeri görülmemiþ yirmi yýllýk görev süresi ve beþ yýllýk üçüncü cumhurbaþkanlýðý döneminin Avrupa ve Asya için çok çeþitli sonuçlarý olacaktýr.
 
Türkiye büyük bir güç olarak yükseliþini sürdürdükçe Batý'dan uzaklaþacak ve Avrupa ve ABD ile iliþkilerini zayýflatacaktýr. Ankara, Erdoðan'ýn katýlmayý düþündüðü Þangay Ýþbirliði Örgütü aracýlýðýyla Çin ile iliþkiler kuruyor. Ayrýca BRICS grubunun (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika) bir üyesi olma arzusu var.
 
Diðer yandan, Türkiye-Azerbaycan ekseni ve Ankara'nýn Türk dýþ politikasýnýn Orta Asya'daki bir aracý olan Türk Devletler Teþkilatý'na verdiði destek, muhtemelen hem Moskova'yý hem de Tahran'ý kýzdýracak.
 
ABD'nin silah tedarikinin önündeki engellerden býkan Türkiye, geniþ çapta beðeni toplayan Bayraktar'ý ile insansýz hava aracý teknolojisinde bir lider konumunda. Türkiye, bu yeni dönemde gücünü artýrmak için muhtemelen daha da saðlam bir askeri-endüstriyel yapýlanmaya giriþecek.
 
Erdoðan; Türkiye'nin Azeri, Doðu Akdeniz, Ýran, Rusya, Türkmen ve Körfez gaz boru hatlarý üzerinden Avrupa'ya uzanan bir enerji merkezi rolünü geliþtirerek ekonomik büyümeyi destekleyebilir.
 
Erdoðan ayrýca, önümüzdeki on yýl ve sonrasý için önemli bir ekonomik kalkýnma anlamýna gelen ve Ýstanbul Boðazý'ný geçmek için planlanan devasa bir Akdeniz-Karadeniz kanalýný (Kanal Ýstanbul) inþa etmek için bastýrabilir.
 
Adem KILIÇ
 
Kaynak: gdh.digital

 

Bu yazýyý Facebook'ta paylaþabilirsiniz+:
Facebook'ta paylaþ
0
Yorumlar
Uyarý

Yorum yazabilmek için üye olmalý ve oturum açmalýsýnýz.

Eðer sitemize üye deðilseniz buraya týklayarak hemen üye olabilirsiniz.

Eðer üye iseniz oturum açmak için buraya týklayýn.