|
habibtaskin
|
Hüseyin Habip Taþkýn
“Aðaçlarýn yeþil yapraklarý arasýna beyazçiçekler serpilmiþ, ilkbaharýn müjdecileri rengârenk kelebekler uçuþuyorlar özgürlük türküleriyle. Gökyüzü güneþe geçiþ izni veriyor, doða ananýn yer sofrasýyla kucaklaþýyor Denizin üzerinde martýlar aþiretleriyle her zamanki turlamalarýnda. Ýnsanlar sokak aralarýnda hareket halindeler. Sokaklarýn dilleri yok ki geçmiþe doðru akýp gitseler, geçmiþten geleceðe doðru yaþanmýþ öyküler anlatsalar…”
Deniz okuduðu kitabýnýn arasýna ayracýný koydu. Masanýn üzerine kitabýný býrakýp, balkona çýktý. Hafiften ýlýk bir yel yüzünü sarýp sarmaladý. Balkondan denizin bir bölümü gözüküyordu. Gözlerini yumduðu anda babasýnýn sesini duydu:
“Günaydýn kýzým. Adýn gibi denizin bir bölümü karþýnda gözüküyor. Deniz de, bulunduðumuz kara parçasý da tarih kokuyor.”
“Kara parçasý tarih kokabilir ama deniz nasýl tarih koksun baba?”
“Kýzým tarih acýlarla, katliamlarla, savaþlarla doludur. Her medeniyet saydýklarýmý yaþamýþtýr. Bir avuç insan rahat etsin diye kendi halkýna bile eziyet edenlerle doludur. Her medeniyetin masum görünen yüzü kirlidir.”
“Kahvaltýmýzý yapýp, dolaþalým baba. Bir daha buraya gelemeyiz. Baþka medeniyetlerin yaþadýðý yerleri görürüz.”
“Kahvaltýya inelim. Sonra da çarþýyý dolaþalým. Öðleden sonra denize gireriz olmaz mý?”
Baba, kýz kahvaltý masasýndayken adadan gelmekte olan bir gemi küçücük limana yaklaþýyordu. Deniz gemiyi görünce ilgiyle izledi. Babasý kýzýna baktýðýnda:
“Adada yaþayan komþularýmýz geldi,” dedi.
“Ne komþusu baba?”
“Kýzým geçmiþe doðru baktýðýnda yaþanmýþlýklar ortaya saçýlýyor. Gelenler, üç yüz mü, bin yýl mý desem bilemiyorum, uzun süre burada yaþadýlar, buranýn yerli halkýydýlar. Dilleri bizden farklýydý. Bu topraklara can kattýlar. Ayný zeytin aðaçlarý onlarýn dönemlerinde de vardý. Bizim efendiler ne yapýyor? Var olaný kesip, kökleyip beton yýðýný yapýyorlar. Buranýn zeytinyaðý meþhurdur. Geçmiþten kalma bir zeytin yað fabrikasý vardý. Bu fabrikadan her yere zeytin yað gidermiþ, geçimlerinin birisi buymuþ. Annen sað iken yýllar öncesinde buraya gelmiþtik. O zaman eski taþ evler, tahtadan yapýlma evler ayaktaydý. Geminin limana yaklaþtýðý yerden komþularýmýzýn adasý gözükmez. Yirmi dakikalýk yürüme mesafesinden sonra küçük daðýn sýrtlarýndan ada gözüküyor. Oradan insanlar, evler silik de olsa gözüküyor.”
Baba ile kýz evden çýktýlar, hiç konuþmadan sokak aralarýnda taþ evleri, tahta evleri inceliyorlardý. O zamanýn koþullarýnda yapýlsa da iþçilik göz kamaþtýrýyordu. Çoðu yerler bakýmsýzlýktan, ilgisizlikten deðiþime uðramýþtý. Çarþýnýn içinden hafiften yukarýya doðru çýkan sokaða saptýklarýnda tarihin izlerini süren evlerle karþýlaþtýlar, ilgileri daha çok arttý. Çoðunluðu elden geçirilmeyi bekliyordu, ama aðýr aðýr yok olmaya býrakýlmýþlardý. Elden geçirilenler ise ömürlerine ömür katmýþlardý. Yukarý çýktýlar, deniz ve yerleþim alanlarý gözüküyordu. Bir yanda tarihi yapýlar, diðer yanda betonlaþmanýn önü açýlýp daðlara doðru hücuma geçmiþ çok katlý beton kondular her yerdeydi. Gökyüzünde güneþ coþmuþçasýna sýcaklýðýný yeryüzüne üflüyordu. Alta kalan daðlarýn yýllardýr ben burada kök saldým diyen duruþlarý göz alýyordu.
Doðanýn içinde baba ve kýz aðacýn koruyucu gölgesine sýðýnmýþ, görüþ alanýndaki yerlere sessizce bakýyorlardý. Oysa doða kendi güzelliðini, beton yýðýnlarý arasýnda sýkýþýp kalmýþ baba ve kýzýna ‘bizi' koruyun mesajý veriyordu.
Yorgunluklarýný atan baba ve kýz geldikleri yerden aþaðýya doðru etrafý, kayalýklarý inceleyerek inmeye baþladýlar. Karþýlarýna çýkan kazýlmýþ yuvarlak çukurlara bakýyorlardý. Taþ duvarlý bahçeler, taþ evler adeta tarihin sayfasýný yok saymaya, terk edilmiþliðe býrakýlmýþlardý. Aðaçlar bakýmsýzdý. Zeytin, erik, armut, badem aðaçlarý dört gözle eski sahiplerinin gelmelerini bekliyor gibiydiler.
Az aþaðýya sola doðru indiklerinde hafiften düz bir alanda birisi elindeki dedektörü topraða doðru tutmuþ, bir saða ve sola hareket ettirerek ilerliyordu. Uzun boylu, zayýf biriydi, saçlarý kumraldý. Yanýnda siyah saçlý olaný ise topraðýn renk tonuna bakarak ilerliyordu. Baba kýz olduklarý yerde nefeslerini tuttular, bir filmin heyecanlý sahnesini izliyor gibiydiler. Sonra defineciler daðýn arkasýna geçerek gözden kayboldular.
Deniz baþýný babasýna çevirdiðinde:
“Define avcýlarýný duydum da böyle canlýsýný görmedim.”
“Kýzým asýl iþi götürenler define avcýlarý deðil, devletlerin içinde çöreklenmiþ bazý yetkili þahýslardýr. Büyük sermayedarlardýr. Dokunulmazlýk zýrhlarý vardýr. Bu gördüðümüz tek tekçilerdir. Yakalanan varsa bunlardandýr. Bunlarýn yaptýklarý da hoþ deðildir. Dedektörler piyasada yasal yoldan satýlmaktadýr.”
“Baba desene çeliþkiler içinde yaþýyoruz.”
“Kýzým dünya coðrafyasýnda yaþayan insanlar çok acýlar çekmiþtir. Topraklarýndan koparýlanlarýn yerlerini iþgal edenler o medeniyetin izlerini silmek için yakýp yýkmýþlardýr. Günümüzde barbarlýðýn izlerini kendi coðrafyamýzda ve dünyada da görüyoruz.”
Baba kýz çarþý merkezine inmeye yakýn yerde bir cami gördüler. Caminin bahçesinde þortlu, askýlý ve yarým kollu tiþört giyen kadýn ve erkekler duruyordu. Baba:
“Gel bizde girelim. Çeþmeden elimizi yüzümüzü yýkarýz. Birazda burayý izleriz.”
Baba kýz cami içinde namaz kýlanlarý görünce kýsa bir süre izlediler. Baba kýzýnýn omuzuna elini attýðýnda:
“Gel, bu mimari yapýya bakalým.”
Ön kapýnýn saðýnda kare taþlardan yapýlmýþ yuvarlak þekliyle yukarýya doðru uzanan minareye baktýlar. Kapý aðzýna geldiklerinde içeriye gözleri kaydý. Kýz:
“Burasý resmen kilise! Ama nasýl olur?”
Babasý yönünü banklarda, ayakta duranlara döndüðünde:
“Çarþýda evlere bakanlarý gördük. Elini duvarlara sürenleri, baþýný yaslayanlarý gördük. Burasýda misafirlerimizin ibadet etme yeriydi. Hatýrlýyor musun? Gençliðe adým attýðýnda ben aþaðý okulda öðretmenlik yapýyordum. Kýþlýk sinemamýz vardý. Taþlarla örülmüþtü. Devasa büyüklükteydi. Orasý o bölgenin kilisesiydi. Araþtýrmalarýmdan çýkan sonuç buydu. Bölgenin yerli göçmenleri ve mübadelede gitmeyenler oranýn kilise olduðunu bilirler. Tarihi yok etme, yaþanmamýþ olarak gösterme her medeniyette olmuþtur. Ýnsanlar acýlar içinde birileri tarafýndan harmanlanýyor.”
Baba ve kýzý düþünceler içinde adadan gelen komþularýna bakakaldýlar.
18.05.2021
|
Sitemizde yayýnlanan yazýlar, yazarlarýný baðlar.
