Tehlike altında

20 Mayıs 2009 11:43  

 

Tehlike altında

Türkiye'de keşfedilen bitki yokolma tehlikesi içinde... 

Dünyada sadece Konya'nın Akşehir ilçesindeki Akşehir Gölü çevresinde yetişen ve Latince'de Türkiye anlamına gelen ''Thermopsis Turcica'' isimli bitki, yok olma tehlikesi yaşıyor.

Selçuk Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Botanik Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mustafa Küçüködük, 1983 yılında Akşehir Gölü çevresinde yaptıkları araştırmalar sırasında, baklagillerden bir bitki keşfettiklerini ve bu türe Latince'de ''Türkiye'' anlamına gelen ''Turcica'' ismini verdiklerini söyledi.

Halk arasında ''acı piyan'' olarak bilinen, gösterişli sarı çiçeklere sahip bikinin 80 santimetre boya ulaşabildiğini ifade eden Küçüködük, ''söz konusu bu bitki türünün keşfi 1983 yılında Edinburgh Royal Botanic Garden dergisinde de yayımlandı. İsminin de Türkiye'li olduğunun vurgulanması amacıyla 'Turcica' olmasına karar verdik ve ''Thermopsis Turcica'' adıyla bilim dünyasına tanıttık'' dedi.

Küçüködük, bitkinin bileşiminde bulunan maddeler nedeniyle acı olduğundan hayvanlar tarafından yenilemediğini vurgulayarak, şunları kaydetti:''Turcica, yıllar içerisinde değişen doğa şartlarına direnerek çok eski jeolojik devirlerden beri günümüze kadar ulaşabilen lokal endemik nadir bir bitkidir. Uluslararası Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) tarafından, 'çok tehlikede' kategorisinde değerlendirilmiş ve acilen korunması gereken bir tür olarak kırmızı liste içerisine alınmıştır. Akşehir Gölü'nün kıyılarında küçük öbekler halinde yer yer de Eber kıyılarında karşımıza çıkan türün, en bol olarak görüldüğü Eber Gölü kıyılarında yaklaşık 1500 metrekarelik bir alan, Çevre ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünce desteklenen 'Akşehir ve Eber Gölleri Sulak Alan Yönetim Planı (2008-2012)' projesi kapsamında tel örgüyle çevrilerek koruma altına alınmıştır.''

TURCİCA'NIN YAŞAM ALANLARI YAKILARAK YOK EDİLİYOR
Prof. Dr. Küçüködük, küresel iklim değişikliği ve Akşehir Gölü'ndeki kuraklığın ekolojik dengeyi bozduğunu belirterek, bununla birlikte mevcut popülasyonun küçülmesine bağlı olarak genetik çeşitlilikteki azalmanın Turcica'nın yaşayabilme şartlarını zorlaştırdığını bildirdi.

Turcica üzerinde yörede büyük bir baskı olduğunu anlatan Küçüködük, ''Özellikle son yıllarda göl kenarındaki bu bitkinin yaşadığı yerler bazen yakılarak yer açılıyor. Buralarda kiraz bahçeleri oluşturuluyor, sebze ve hububat ekimi yapılıyor. Bu nedenle dünyada sadece bu bölgede yetişen Thermopsis Turcica'nın yok olma tehlikesi ciddi boyutlara ulaşmıştır. Yörede bulunan herkesin duyarlı olması ve yöre halkının bilinçlendirilmesi gerekmektedir'' diye konuştu.

Yapılan çalışmalarla gölden alınan sağlam tohumların ilk defa Ankara'daki Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü bahçesinde çimlendirildiğini ve 10-15 kadar bitkinin tohumdan üretilmesinin başarıldığını, ancak başlatılan koruma çalışmalarının daha planlı bir şekilde Akşehir-Eber gölleri kıyılarında yaygınlaştırılması gerektiğini sözlerine ekledi.

ntvmsnbc.com

***

Diğer Çevre Haberleri

http://www.izmirizmir.net/bilesenler/haberler/kategori.php?kategori_no=9

 

Bu yazıyı Facebook'ta paylaşabilirsiniz*:
Facebook'ta paylaş
0