ÝLERÝCÝ GENÇLER DERNEÐÝ (ÝGD)

04 Kasým 2018 12:11 / 2236 kez okundu!

 

 

1980 öncesindeki en önemli gençlik örgütlenmelerindendir. TKP’nin (Türkiye Komünist Partisi) 1973’deki atýlýmý sonrasýnda temelleri atýlmýþ, 1976 yýlýnda ise yasal bir gençlik örgütlenmesi olarak kurulmuþtur. Bu derleme yazý, kuruluþ sýrasýnda ortak gençlik gazetesi oluþumu çevresindeki fýrtýnalý döneme dairdir. Yazýlarýn orijinali Ekþi Sözlük’te 24 Ocak 2010’da ve sonrasýnda yayýnlanmýþtýr.

 

****

 

ÝLERÝCÝ GENÇLER DERNEÐÝ (ÝGD)

 

çýkardýðý gazetenin adý ilerici gençlik deðil ilerici yurtsever gençlik olan dernektir. 

gazetenin bu isimle çýkmasýnýn öyküsü þöyledir; 

 

1975 yýlýnda benzeri çizgilere sahip bir kaç politik yapý, ortak bir gençlik örgütü ve gençlik gazetesi oluþturmak için görüþmelere baþlamýþlardý. bu görüþmelerde kimler vardý? o dönemde türkiye sosyalist iþçi partisi'nden (tsip) henüz yollarýný ayýrmýþ ve öncü adlý bir gazetenin çevresinde örgütlenmiþ genç sosyalistler birliði(gsb) örgütünün baþkaný baykal gürsoy; o sýralarda yeni kurulmuþ ikinci türkiye iþçi partisi taraftarý gençler adýna akýn istanbullu; o dönemde illegal olan ama ismail bilen yönetiminde yeni bir atýlýma kalkýþmýþ türkiye komünist partisi'nin (tkp) görüþlerini savunan gençler adýna ahmet muhtar sökücü ve daha bir kaç kiþi...

 

bu kiþiler ilerici, demokrat, yurtsever, devrimci, sosyal-demokrat, sosyalist ve -o sýra açýkça yazýlamasa da- komünist gençlerin ortak bir gençlik örgütlenmesi ve ortak bir gençlik gazetesi çevresinde toplanmasý için çok iyi niyetli bir çaba içindeydiler. 

 

ancak gerek o sýradaki politik yoðunluklarýn politikaya ve gençliðe bakýþlarýndaki kýsýtlar, yanlýþ teori ve pratik arayýþlarý, kötü strateji ve taktikler, gerek üst düzeydekilerin kariyer hesaplarý ve gerekse iþin doðallýðýna dair dertler nedeniyle iþ yürümedi. herkes birden kendi yolunda yürümeye karar verdi ve gençlik hareketindeki bu kýrýlma, aslýnda bir dönüm noktasýydý, üstelik ülkedeki ilerici, devrimci, sosyalist harekete de iliþkindi ne yazýk ki...

 

sonra ne mi oldu?

 

tip'li gençler ortak gazete olacak olan ilerici gençlik gazetesinin isim hakkýný ellerinde tuttular ve bir iki sayý kendi çizgilerinde çýkardýlar. sonradan genç öncüadýyla bir de gençlik örgütü oluþturdular. 12 eylül 1980'de kapatýldýlar.

 

gsb çizgisindekiler sosyalist gençlik adlý bir gazete çýkardýlar. bu gazetenin de ömrü çok uzun olmadý. bir yýl kadar sonra , ana politik akýmlarýnýn tkp'ye katýlmasý ve öncü gazetesini kapatmasýyla, kendileri de gsb'yi kapatýp çoðunlukla igd'de toplandýlar. 

 

o dönem iyöd-muhalefet adýyla bilinen ortak çalýþmadaki tkp'li gençler de kendi yollarýna gitti. tkp çizgisinde ilerici gençler derneðini (igd) oluþturdular. örgütün gazetesi olarak da ilerici yurtsever gençlik gazetesi çýkarýldý.  

 

gazetenin isminin yazýlýþ biçimi ilginçti. yeni versiyonuna bakýnca anlaþýlýyor dediðim: http://site.mynet.com/…rtsevergenclik/iyg/index.htm

 

ilerici gençlik ismini kaptýrdýklarý için kýrmýzý logodaki ilerici sözüðünün altýna daha küçük puntoyla ve siyah olarak "yurtsever" sözcüðü eklendi ve gazete öyle de çýktý.

 

ilk baþlarda, týpký igd gibi onun da amacý ilerici, devrimci, yurtsever, sosyal demokrat, chp'li gençleri bir araya getirmekti. ancak zaten iþin baþýnda bölünme olduðu için, bu sözler diðerlerinde olduðu gibi burada da esas olarak kaðýt üstünde kaldý. zaten giderek hem dernek hem de gazete bu amacýný unutup dar amaçlara seslenmeye, sadece komünist gençlere doðru evrildi. 1980'lere doðru ise artýk bir tür komsomol örgütü ve gazetesi gibi davranmaya baþlamýþtý. sayýca sýnýrlý bir geliþim saðlarken, potansiyel daraltmak böyle bir þeydi herhalde. 

 

tam bu sýralarda diðer bir bölüm devrimci gencin çýkardýðý dergiler de þöyleydi:

 

(bkz: devrimci yol)

(bkz: kurtuluþ sosyalist dergi)

 

maocu eðilimdekiler:

(bkz: halkýn kurtuluþu)

(bkz: halkýn yolu)

(bkz: halkýn birliði)

(bkz: halkýn gücü)

 

þimdinin ulusalcýsý yaþlý maocu doðu perinçek'in sesi olarak da:

(bkz: halkýn sesi)

 

zorunlu not: yanlýþlýklar ve eksiklikler, eðer iletilirse mutlu olunur ve mutlaka eklenir, deðiþtirilir.

 

türkiye'ye, 1978 ve 1979 yýllarýnda, izmir'de yapýlan güzel bir politik müzik etkinliði kazandýrmýþ gençlik hareketi.

(bkz: kýrmýzý karanfil müzik festivali)

25.01.2010 19:01 nuhungemisi

ben igd'nin komsomol gibi olmaya doðru ilerlemesini hiç doðru bulmamýþtým... igd'nin kaðýt üzerinde kalmýþ geniþ çerçevesi bana hep daha doðru gelmiþtir. çünkü geniþ birlik oluþturmak ve onu bir arada tutmak hep daha zordur olmuþtur. ayrýþmak ise genellikle daha kolaydýr. nitekim biraz siyasetin doðal akýþý biraz da igd, tkp'nin kendini beðenmiþlikleri nedeniyle igd daralarak büyüdü. sonra da önce ikiye bölündü, o iki parça da zaman içinde baþka bölünmelerle eridi.

igd'nin, geniþ çerçeveli gençlik örgütü kurmak için oluþturduðu tanýmýn kaðýt üzerinde kalmýþlýðýna hep hayýflanýrým. ancak geçmiþe sadece hayýflanýlmaz, ondan ders de çýkarýlýr. tam da bu yüzden genç sivilleri beðeniyorum. hem ilerici, demokrat, çok kültürlü ilkeleri var; ayrýca hem geniþ, hem yaratýcý hem de çalýþkanlar... kendine sol parti diyen bazý kuruluþlara bu yüzden ayrý gençlik örgütü kurmamalarýný öneriyorum. genç sivillere destek olsunlar...

ha kimimizin aklýna hemen "çelik çekirdek" ne olacak, sorusu gelmiþtir... ben zaten o çelik çekirdeðin de "parti gibi olmayan parti" olmasýný öneriyorum... 30 yýllýk dünya, türkiye ve kiþisel deneyimlerimin sentezi bana bunlarý öðretti.

18.09.2010 01:30 nuhungemisi
1976'da yusuf küpeli'nin görüþlerinden etkilenen, thkp c kökenli ama iþçi sýnýfýnýn öncü olmasý gerektiðine inanan öncü hareketinin tkp'ye girmesiyle igd kitlesellikte ve militanlýkta sýçrama yaptý. ancak, yaþamýn da kimi etkileriyle yönetim, yeni militanlýklarýndan pek hoþnut olarak igd'yi önce rms (remsistler) sonra da komsomol kývamýna getirdi. kendi elleriyle örgütün içindeki çok sayýdaki ilerici unsuru "komünistleþtirmeye" çalýþtý, ki bu, gençlik örgütünün hem ilericiliðine hem de genel olarak komünistliðe zarar verdi. bunun acýsý sonradan çok çekildi ama bu konular da hiçbir ortamda güzelce konuþulamadý.

 

nuhungemisi

 

https://eksisozluk.com/igd--968469

Son Güncelleme Tarihi: 06 Kasým 2018 11:28

 

Bu yazýyý Facebook'ta paylaþabilirsiniz+:
Facebook'ta paylaþ
0
Yorumlar
Uyarý

Yorum yazabilmek için üye olmalý ve oturum açmalýsýnýz.

Eðer sitemize üye deðilseniz buraya týklayarak hemen üye olabilirsiniz.

Eðer üye iseniz oturum açmak için buraya týklayýn.