YAÞAM SAVUNUCULARINI DAVAYLA YILDIRMA (!)

18 Nisan 2011 16:18 / 2377 kez okundu!

 


Topraðý, suyu, havayý, saðlýklý çevrede yaþama hakkýný, kýsacasý canlý yaþamýný savunma alanýnda yürütülen ekoloji hareketlerinin tarihi çok eski deðil, ülkemizde de yirmi yýlý aþmaz. Ýlk akla gelen de Bergama – Ovacýk’ta siyanür liçi ile iþletilen altýn madeni/kimya tesisini engellemeye yönelik Bergama Köylü Hareketi’dir.

Ekoloji hareketlerinin baþvurduðu mücadele araçlarýndan bir tanesi de yargý yolu yani davalar. 1990’larýn baþlarýnda Ýzmir Çevre Hareketi Avukatlarý Grubu’nun baþlattýðý çevre davalarý idari yargýda yeni bir alan açtý, saðlýklý çevrede yaþama hakkýnýn korunmasýnda önemli kazanýmlar saðladý.

Bergama – Ovacýk Altýn Madeni ile ilgili 1997 yýlýnda Danýþtay 6.Dairesi’nin vermiþ olduðu bozma kararý ilk örnek oldu. Danýþtay kararý …Ýþletmecinin iyi niyeti, önlemlerin titizce denetlenmesi gibi kavramlara baðlý kalýnarak, yapýlacak faaliyet sonucunda elde edilecek ekonomik deðerin, doðada ve doðrudan veya dolaylý olarak insan yaþamý üzerindeki risk faktörünün gerçekleþmesi halinde kamu yararýnýn öncelikle insan yaþamý lehine deðerlendirilmesi doðaldýr…” gerekçesine dayandý. Karar, bu gerekçesiyle canlý yaþamýný tehlikeye atan sömürüye “dur” diyordu. Bu kararýn çevre hukukundaki etkisi uzun yýllar sürdü.

Bergama davalarýnda ve diðer davalarda verilen kararlarý uygulatmak çoðu zaman mümkün olmasa da elde edilen kazanýmlar ayný zamanda ekoloji hareketlerine meþruiyet zemini yarattý. Bergama Köylülerinin, Ýnaylýlarýn ardýndan bugün HES’lere karþý derelerinin bekçiliðini yapan Karadeniz Köylülerinin mücadelesine cesaret kattý. Bu halk hareketleri, barbarca saldýrýlara karþý yaþamýn korunacaðý konusunda halen umudumuzu besliyorlar.
Dava yolu ekoloji hareketlerinin baþvurduðu bir yolken, bugünlerde iþ tersine döndü, davacý ile davalýlar yer deðiþti. Davalar bu kez þirketler tarafýndan yaþam savunucularýna karþý açýlýyor. Yargý kararlarýnýn uygulanmasýný isteyen, hukuk devleti ilkesinin hatýrlatmasýný yapan açýklamalar dahi tazminat davalarý açýlmasýna yol açýyor, açýklamalarýn gazetelerde yer almasý üzerine, yargý tarafýndan faaliyeti hukuka aykýrý bulunan þirketler, kiþilik haklarýnýn zedelediðini ileri sürerek manevi tazminat davalarý açmaya baþladýlar.

Bu davalarýn bir kýsmýndan bahsetmek istiyorum.

Ýnay Köyü ve yöresinde yüzlerce kuzunun ölümünü gündeme getirdiði için, Ýnay Vicdan Hareketi Sözcüsü Muammer Sakaryalý’ya karþý, Kýþladað Altýn Madeni iþletmecisi Tüprag A.Þ. Ankara Mahkemelerinde tazminat davasý açtý.

Maden Yasasý deðiþikliðine iliþkin yazý ve açýklamalarý nedeniyle, Madencilik Sektörü Baþkanlar Konseyi, Ulusal Zeytin ve Zeytinyaðý Konseyi (UZZK) Yönetim Kurulu Üyesi Murat Narin’den ve Orman Mühendisleri Odasý eski baþkanlarýndan Salih Sönmezýþýk’tan Ankara Mahkemelerinde tazminat istedi.

Bu alanda en birinci davacý Ovacýk Altýn Madeni’nin iþletmecisi Koza Altýn Ýþletmeciliði A.Þ. oldu, neredeyse her habere, her yoruma dava açýyor. Bergama Ovacýk Altýn Madeni’ne iliþkin alýnan yargý kararlarýn uygulanmamasý üzerine yaptýklarý açýklamalar nedeniyle TMMOB Yönetim Kurulu Baþkaný Mehmet Soðancý’ya karþý, TMMOB Çevre, Jeoloji, Metalurji, Kimya Mühendisleri Odalarýna karþý Ýstanbul Mahkemelerinde ayrý ayrý davalar açtý.

Þiddetli yaðýþtan dolan atýk havuzundan su boþaltýldýðý haberleri üzerine yetkilileri uyardýðýmýz için benim de içinde yer aldýðým Bergama Çevre Platformu Erol Engel, madenin eski çalýþanlarýndan Maden Mühendisi Hasan Gökvardar ile Evrensel Gazetesi ve Gazeteci Özer Akdemir aleyhinde Ýstanbul Mahkemesinde dava açtýlar.

Ovacýk’taki madenin tükenmesi üzerine Kozak Yaylasý’nýn kazýlmaya baþlanmasý üzerine, yöneticisi olduðu Dikili’nin de su kaynaklarýnýn kirlenmesi riski karþýsýnda, uyaran, eleþtiren açýklamalarý nedeniyle bu kez Dikili Belediye Baþkaný Osman Nuri Özgüven aleyhine Þiþli Mahkemesine baþvurdular.

Bu sýraladýðým davalarýn hepsi reddedildi. Özelikle Osman Özgüven aleyhine açýlan davada mahkeme davayý reddetmekle kalmadý, davacý þirketin faaliyetini de mahkum etti; "...altýn madeninin iþletilmesi sýrasýnda çevre kirliliðinin oluþtuðu genel bir kabuldür. Kozak Yaylasýndaki iþletme sýrasýnda da çevre kirliliðinin oluþacaðý, halkýn kullanacaðý suyun kirleneceði þüphesizdir...”.

Ama halen yýlmamýþ gözüküyorlar; þimdi de Ovacýk Altýn Madeni ile ilgili Danýþtay’ýn yeni bir kararýnýn haber olmasý üzerine, açýklamayý yapan Ýzmir-Bergama, Eþme, Sivrihisar, Havran/Küçükdere Elele Hareketi dönem sözcüsü Dr.Oya Otyýldýz, basýn toplantýsý sýrasýnda görüþ açýklayan ben ve Avukat Senih Özay ile haberi yayýnlayan Evrensel Gazetesi aleyhine yeni bir dava daha açýldý, bu kez Beyoðlu Mahkemesi’nde.

Bu arada ceza davasý açma giriþimlerinden, Av.Senih Özay hakkýnda “açýklanmasý ertelenen hüküm” dahi aldýklarýndan söz etmeyeyim.

Ne yapsýnlar, çok kýrýlgan kiþiliði olan þirketler bunlar, her sözden, her eleþtiriden çok üzülüyorlar, manen zarar görüyorlar. Onlarýn da hak arama özgürlüðü var, mahkeme masrafýný karþýlayacak paralarý da var, istedikleri miktarlarda, istedikleri mahkemede dava açabilirler, Ýstanbul Mahkemesi’nde, olmadý Þiþli Mahkemesinde, olmadý Beyoðlu Mahkemesi’nde, orada da olmazsa baþka bir yerde, ne de olsa Türkiye’nin her ilçesinde dava açýlacak mahkemeler var.

Ne yapalým nerede dava açarlarsa, biz de her yerde söylediklerimizi o mahkemelerde de söyleriz. Ha kýrýlganlýktan deðil, amaçlarý yýldýrmaksa, susturmaksa, peþinen söyleyelim bizim susmaya, yaþamý savunmaktan vazgeçmeye hiç niyetimiz yok. Ya Sizin?

Not: Son davanýn duruþmasý 19.04.2011 Salý günü saat 10.25'de Beyoðlu 1.Asliye Hukuk Mahkemesi'nde. Bakarsýnýz, bu kadýnlar, bu adamlar ne diyorlar, nasýl hakaret ediyorlar, ne yapmaya çalýþýyorlar, kýrýlgan þirketlerimiz neyi amaçlýyorlar, diye merak edersiniz de gelirsiniz, ne oldu diye sorarsýnýz…


Arif Ali CANGI

18.04.2011

 

Bu yazýyý Facebook'ta paylaþabilirsiniz+:
Facebook'ta paylaþ
0
Yorumlar
Uyarý

Yorum yazabilmek için üye olmalý ve oturum açmalýsýnýz.

Eðer sitemize üye deðilseniz buraya týklayarak hemen üye olabilirsiniz.

Eðer üye iseniz oturum açmak için buraya týklayýn.