Ölüm Allahýn Emri, Þu Madenler Olmasa...
26 Mayýs 2010 00:56 / 1824 kez okundu!
Þimdi suçlu aramaya kalksak, kim bu insanlarýn canlarýndan sorumlu desek en baþta aklýmýza hükümet gelecek. Hükümetin baþý da “bu ölümler hep oluyor böyle yerlerde” derse, sorumluluk duymuyorsa, 500 metre yerin altýndan çýkan madencilerin cansýz bedenlerini deðil iki, on bakanla bekleseniz ne yazar.
Her grizu patlamasýndan sonra kömürün karasýna kurban verilen canlarýn ardýndan neredeyse romanlar yazýlacak. Ama kimse ölümlerin önüne geçecek ya da maden ocaklarýndaki grizu patlamalarýnda ölümleri asgariye indirecek önlemlerin alýnmasýnda niyet dahi belirtmiyor.
Hükümet ne yapýyor. Baþbakanýn söylediklerinden sonra ne kadar sorumlu olduklarýný anlamak zor olmasa gerek. Sadece hükümet mi? Sendikalar, bizzatihi kendi hayatlarýna sahip çýkmasý gereken iþçiler, yerel yönetimler ve dahasý halkýn kendisi neden gerekli önlemlerin alýnmasýnda bir etki yaratamýyorlar. Maden ocaklarýndaki iþçilerin ölümleri neden diðer iþkollarýndaki sendikalarý ve iþçileri ilgilendirmiyor.
Ya kapansýn ve yeni iþ alanlarý açacak projeler geliþtirilsin,
Ya da gerekli teknolojik yatýrýmlar ve yaptýrýmlar uygulanarak madenlerin iþletilmesinde dünya standartlarýnda iþ güvenliði saðlansýn.
Madencilik dünyada kaza ve ölüm risklerinin en yüksek olduðu sektörler arasýnda sayýlmakta. Bütün dünyada çalýþan insan sayýsýnýn sadece % 1'inin madencilikte istihdam edilmiþ olduðunu belirtiyor istatistikler. Ama ayný zamanda da aðýr iþ kazalarýnýn % 8'inin de madencilik sektöründe meydana geldiðini belirtilmekte. Bunun ne yüksek bir oran olduðunu anlamak zor olmasa gerek.
Ýþte bu nedenlerden dolayý da 1931 tarihinde Uluslararasý Çalýþma Örgütü 31 nolu kararýyla kömür madenlerinde çalýþma saatlerini konu alan bir sözleþmeyi, madenlerde saðlýk ve iþ güvenliðini konu alan 176 nolu sözleþmeyi de 1975 yýlýnda kabul etmiþtir.
Sendikalarýn ve Maden Mühendisleri Odasý'nýn ayrýca maden fakültesindeki öðretim üyelerinin de katýlýmýyla bir araþtýrma kurulunun kurulmasý ve madenlerimizin durumunu incelemesi ve sonuçlarýný kamuoyuyla paylaþarak çözüm önerilerini üretmesi ve gerekli olan yasal düzenlemelerin de parlamentoda acilen gündeme alýnarak yapýlmasý belki bugüne kadar yaþanan acýlarýn tekrar etmesinin önüne geçebilecektir.
.jpg)
Söz konusu olan insan hayatýdýr. Bu konuda duyarlý davranamayan siyasi iradenin ne faili meçhulleri aydýnlatabileceðine inanýrým, ne de kayýplarý bulabileceðine inanýrým. Her nedense Baþbakanýn bu gafý Genelkurmayýn askerin görevleri için de ölmek de vardýr yollu söylemi ile çakýþmaktadýr.
Bir devlet düþünün ki, en sorumlu görevlerdeki yetkilileri insan hayatýndan deðil de sanki çok olaðan sýradan þeylerden bahseder gibi ölümler üzerine ortak bir dille konuþuyorlar. Bu dil ölümleri kanýksamamýzý istiyor bizden. Son aylarda kaybettiðimiz insanlarýmýzýn artan sayýlarý endiþelerimizi kuvvetlendiriyor.
Neredeyse halkýmýza kendi hayatýna kendin sahip çýk diye haykýrasým geliyor. Þehit deyip al bayraklý tabutlara sararak topraða verdiðimiz her insanýmýz için sorumluluk duymak ve vicdanlarýmýzý harekete geçirmek insan olarak görevimiz olmalýdýr. Baþka türlü de demokrasi mücadelesini geliþtirebilmek mümkün olmayacaktýr. Ellerimiz, kanýksanan her ölüm, hesabý sorulmayan, adalete hesap vermeyen her sorumlu, gerekli teknolojýk donanýmlarý iþ güvenliðinin arttýrýlmasý için zamanýnda ve yeterince kullanmayan her yöneticinin yakasýnda olmalý. Her ölümün de adalet önünde hasabý sorulmalýdýr.
Gideni geri getirmek yeteneðimiz olmasa da ölümlerin önüne geçebilecek aklýmýz var.
Gazetelerde Ýshak Alaton'un önerileri yer aldý bir kez daha. Neden bu öneriler deðerlendirilmiyor.
Ýshak Alaton madenlerin kapatýlmasýný önermiþti. Ýþsiz kalacak madenciler için de Ýsveç örneklerini gündeme getirerek Karadenize akan çaylarda somon balýðý üretiminin yapýlmasýnýn düþünülmesi gerektiðini ve madencilerin buralarda istihdamýný saðlayacak projelerin gündeme alýnýp gerçekleþtirilmesini istemiþti. Bütün bunlar gerçekleþmesi mümkün olmayan hayaller mi?
Ya da Çin'deki gibi maden ocaklarýnýn iþletmecilerine madencilerin ölümlerinde yüklü miktarlara varan tazminat ödeme zorunluluklarýnýn getirilmesi çok mu olanaksýz?
Þimdi her zamankinden daha çok güvenmeli halk kendine, bu konuda da kendisi inisiyatifler geliþtirebilmeli ve seslerini duyurabilmeliler. Bu konuda iletiþim olanaklarý her zamankinden çok daha yardýmcý olabilecek, hatta sorunu uluslararasý düzeylere taþýyabilecek olanaklarla dolu.
Ne hükümetler ne de sendikalarýn; ölümleri durdurmak ve güvenilir çalýþma koþullarýný yaratacak donanýmlarý inþa etmek için adým atmaya niyeti yok. Yaþam ve çalýþma hakkýnýza siz sahip çýkacaksýnýz. Baþka yolu var mý? Tekel iþçilerinin mücadele deneyimleri þimdi maden iþçilerinin ellerinde karanlýk tünelleri aydýnlatacak birer meþale olarak yanmalýdýr.
Dünya deðiþiyor. Türkiye de deðiþiyor. Deðiþime bir yanýyla destek olanlar bir baþka yanýnda deðiþime karþý duruyorlar. Ya deðiþirsin, ya deðiþirsin. Deðiþim ikircim kabul etmez. Ya top yekün tepeden týrnaða deðiþimden yana olacaksýn ve hayatýn her alanýnda deðiþime omuz vereceksin ya da yok olup gideceksin. Yýllardýr deðiþmeyen çalýþma koþullarýnda madencilerin daha ne kadar çalýþabileceklerini sanýyor hükümet edenler. Daha ne kadar cenazelerinin arkasýnda yürüyeceklerini sanýyorlar. Daha fazla ölümleri kaldýrabilecek ne madencilerin ne de toplumun hali var biline...
Madenlerde taþeron çalýþmalarýna derhal son verilmelidir. Bu kadar yüksek risk alanlarýnda taþeronla çalýþma yasaklanmalýdýr.
Gerekli güvenlikli çalýþma koþullarýný saðlayacak donanýmlarýn madenlerde kullanýlmasý yasal güvenceye kavuþturulmalýdýr.
Madenlerde çalýþan iþçilerin sürekli eðitimleri saðlanmalý ve iþ güvenliði konusunda madenciler bilinçlendirilmelidir.
Yukarýda saydýðýmýz kurumlardan oluþacak araþtýrma gurubunun islah olmaz raporu vereceði ocaklar derhal kapatýlamalý ve iþçilerin baþka alanlarda istihdamý saðlanmalýdýr.
Uluslararasý önlemler ve yaptýrýmlardan da yararlanýlma yoluna giderek Türkiye þartlarýnda uygulanabilirlikleri gerçekleþtirilmelidir.
Altýna imza attýðýmýz Uluslararasý Çalýþma Örgütü'nün sözleþmelerine uyulmalý ve tavsiye kararlarý deðerlendirilmelidir.
Her þey sende bitiyor demiþ ya þair;
Sen istersen her þey olur demek var þimdi...
Yaþamayý istemekle baþla mesala...
Ali Rýza Üleç
21 Mayýs 2010-Almanya
