Kürdocul Ýþler'den Böbrek Davasýna!
15 Eylül 2018 11:07 / 745 kez okundu!
Özgür Amed, gündelik hayatýn sokaða deðen siyasetinin satýr ararlýnda kalmýþ çoðu kez anlýk gülümseme ile geçiþtirdiðimiz kara mizahýn siyasal arka planý üzerinden bir dille okuruna sesleniyor.
****
Kürdocul Ýþler’den Böbrek Davasýna!
Otuz yýl kadar öncesi; geçtiðimiz yüzyýlýn 80'li yýllarýnýn sonu, 90'lý yýllarýnýn baþý! Kürt coðrafyasý ateþ çemberinin içinden sýyrýlýp akarak can havliyle kentlerin kenar köþe bucaklarýna sýðýnan kitlesel göçünü yaþadý. Köyler “güvenlik” gerekçe gösterilerek hýzla, kaþla göz arasýnda boþaltýlýyordu. O boþaltýlan köylerden zorla göçertilen sakinler kentlere akýn ediyordu.
Ýþte o göçzedelerin büyük çoðunluðunun adeta bir getto oluþturarak yerleþtikleri mekânlardan biri de Diyarbekir’in Baðlar semtiydi. Daracýk sokaklar, karþýlýklý yüksek binalar, saðlýksýz yapýlaþma, o binalarýn adýna daire denilirse her bir dairesine birkaç aileyi konuk ettiði hâl idi ahvalleri göçzedelerin.
Ýþte o hengâme içinde zaten politik nedenlerle kente gelen yeni sakinler, daha da politikleþerek kentin çehresinde adeta yeni yüzler oldular.
Bunlardan biriyle haylidir tanýþýyor okur taifesi: Özgür Amed…
Ýlk kitabý "Kürdocul Ýþler"i hemen ilk çýktýðýnda alýp okumuþtum. Üslup sahibi bir genç yazar ve ilk kitabýyla tanýþtýðýmýn hemen farkýna varmýþtým. O vakitler adýma imzaladýðý Kürdocul Ýþler kitabýnýn ithaf sayfasýnda;"Þarlo'nun 'yakýn planda bakýldýðýnda hayat trajedi, uzaktan bakýldýðýnda ise komedidir' söylemini keþfettiðim gün, þuna karar vermiþtim. Kürdo gençler oturup, tavlada zar atacaklarýna, tavlayý ters çevirip, dama ya da satranç oynadýklarý zaman birçok þey deðiþecektir"diyordu.
Kürdocul Ýþler’in yayýnlanýþýnýn üzerinden yedi yýl geçmiþ.
Þimdi ikinci kitabý ile karþýmýzda; “Böbreði Kim Yedi?”*
Coðrafyada önüne gelen siyaset yapýyor. Özgür Amed, bildiðimiz manada siyasetten uzak duruyor. Ama siyasetten beslenmeyi de asla ihmal etmiyor. Siyasetten beslenmesini de doðal karþýlamak gerek. Zaten kitapta anlattýðý “taþ”a dair hikâyelerin sanýðý olup üç yýl kadar “dar alan” konukluðu da var.
Özgür Amed, gündelik hayatýn sokaða deðen siyasetinin satýr ararlýnda kalmýþ çoðu kez anlýk gülümseme ile geçiþtirdiðimiz kara mizahýn siyasal arka planý üzerinden bir dille okuruna sesleniyor.
Daha önce Doktor Martinez müstear adýyla yazan rahmetli Altay Martý ve yine rahmetli Evrim Alataþ coðrafyanýn kara mizahýna vurup geçmiþlerdi. “Qýrýx” çizgi kahramanýyla Doðan Güzel’i de unutmamak gerek.
Özgür Amed, anýlan þahsiyetlerin yanýna yeni ekler katýyor üslubuyla. Zengin okuma daðarcýðýný, isimler, kitaplar, filmler serpiþtirerek okurun yeni arayýþlar içine girmesine ortam saðlýyor.
Chomsky’nin “Rýza’nýn Ýmalatý”, Pier Paolo Pasoloni’nin “Teorema’sý, Stefan Zweig, Pavlov, Rendall Collins, Dante’nin Ýnferno’su, Eduardo Galeano, Spinoza, Emma Goldman, Aristo, Solon, Sokrates, Nietzsche, Sigmund Freud, Hegel, Marquez, Jung, Andy Warhol, Hawking, Kobayaþi, Dostoyevski, Adorno, Aragon, Çehov, Baudrillard, J. Lacan, Diego Velazquez, Maxmililien Robespierre; filozof, sanatçý, dahi, ressam ya da her kim ne ise gündelik hayatlarýn adeta yedek malzemecisi rolüne soyunuyorlar Böbreði Kim Yedi’de…
Daha dün soyadý gibi kendisi de “Kýrýk” lakabýyla anýlan kentin renkli simalarýndan “Qýrýx Meheme”yi öte yakaya uðurlamýþken þehir! Þehrin kýrýkvari jargonunca;
“Sene bindokuzyüz otýz.
Saç, saqal toppýz.
Tabê, sýz daha yoxtýz…” derlerken!
Uzaktan þehre her otobüs yolculuðunda 21 nolu koltuða bilet kesip! “
“Sana yolculuk yapmak istiyorum.
Kes, yüreðine giden bir bilet.
‘Can’ kenarý olsun…”
Diyenlerin ruh halinin olanca kývraklýðý ve esrikliðiyle okuru ayrý bir dünyaya yolculuða çýkarýyor.
Bu kadarý yetti artýk kitabý alýp okumak þart oldu diyorsanýz Diyarbekir qýrýxlarýnýn jargonunca; “elýze, eyaxýza çabox olýn”… imza var.**
Þeyhmus DÝKEN
15.09.2018, Diyarbekir
* Böbreði Kim Yedi, Özgür Amed, Lis yayýnlarý, 2018 Diyarbakýr.
** Özgür Amed, ÝMZA. 15 Eylül 2018, saat:17.00, Lilav Kitabevi, Ofis-Diyarbakýr
