KUR'AN'DAKÝ 'ON EMÝR' ÝÇÝN BAÞÜSTÜNE DÝYORUM
27 Aralýk 2019 20:56 / 5734 kez okundu!
Yüce Allah'ýn ifadesiyle, Allah'ýn üzerimizdeki nimetlerini saymaya kalkýþýrsak sayamayýz. Bu nimetlerin en baþýnda insanlýk alemine gönderdiði Kur'an-ý Kerim gelir.
Ku'ran: Ýnsaný düþündürüyor, Yönlendiriyor, Cesaretlendiriyor, Hayata baðlýyor, Mutluluðuna zemin oluþturuyor, her ayetinde ayrý bir marifet vardýr.
****
KUR'AN'DAKÝ “ON EMÝR” ÝÇÝN BAÞÜSTÜNE DÝYORUM
Yüce Allah'ýn ifadesiyle, Allah'ýn üzerimizdeki nimetlerini saymaya kalkýþýrsak sayamayýz. Bu nimetlerin en baþýnda insanlýk alemine gönderdiði Kur'an-ý Kerim gelir.
Ku'ran: Ýnsaný düþündürüyor, Yönlendiriyor, Cesaretlendiriyor, Hayata baðlýyor, Mutluluðuna zemin oluþturuyor, her ayetinde ayrý bir marifet vardýr.
Ancak kimi ayetler var ki, günlük hayatta daima dikkate almakla yükümlüyüz. Ena'm suresinin 151. ve 152. ayetleri bu mühim ayetlerden ikisidir. Bu ayetlerde on emir saklý olup, paylaþmakta yarar görüyorum.
1- Allah'ýn size haram kýldýðýna dokunmayýn,
Evet dostlar evet, helâl ve haram daima akýlda olmasý gereken iki terim. Bakýþ, söz ve davranýþlarýmýzda devamlý dikkat etmemiz gereken iki önemli kavram. Çünkü bir mümin helâl-haram kavramýna dikkat etmekle yükümlüdür. Özellikle kazanç kavramýnýn helâl-haramla yakýndan iliþkisi var. Kazancýmýzda haksýz bir durum varsa yediðimiz, giydiðimiz haram olur. Yaptýðýmýz ibadete dahi halel gelir.
2- Allah'a ortak koþmayýn,
Yeryüzünde yaþarken sadece rýza-i ilahiyi gözetmeliyiz. Akþam baþýmýzý yastýða koyduðumuzda hesabýmýzý ona göre deðerlendirmeliyiz. Sabah Besmele ile hayata baþladýðýmýzda yine Yüce Allah'ýn emirlerine amade olmalýyýz. Hayatýmýzý dizayn ederken tek etken rýza-i ilahi olmalýdýr. Falan lider, filan kahraman bize model olmamalý, yüce Allah'ýn kulluðunu kabul etmedikçe...
3- Anne-Babaya iyilik edin,
Malumunuz büyük günahlar yedidir. Ancak ekberi kebair (büyüklerin en büyüðü) ikidir, Allah'a þirk koþmak ve anne-baba hukukunu zedelemek, onlara zulüm etmek, sahiplenmemek. Hani baþka bir ayette Yüce Allah þöyle buyuruyor: "Anne Babalarýnýzdan biri ya da ikisi yanýnýzda yaþlanmýþ durumda ise onlara karþý tevazu kanatlarýný indirin ve kendilerine "öf" bile demeyin ve deyin ki ya Rabbim onlara merhamet et, biz küçükken onlarýn bizi sahiplendiði gibi". Daha nasýl ifade edilsin anne-baba hakký deðil mi?
4- Fakirlik endiþesiyle çocuklarýnýzý öldürmeyin,
Yüce Allah buyuruyor: 'Her canlýnýn rýzký ancak bana aittir'. Dolayýsýyla çocuklarým çoðalýrsa kazancým onlara yetmez þeklinde bir korkuya kapýlýp, cahiliye döneminde olduðu gibi kýz ya da erkek çocuklarýný öldürmek günahlarýn en büyüðüdür. Hayatta bazen bakýyoruz ki, iki maaþla çalýþýp bir evladý, iki evladý yetiþtirmekte zorlanan olduðu gibi 5-6 çocuðu daha rahat büyüten tek maaþlý kimseler de vardýr.
*Biz yeryüzünde hoplayýp zýplamaya gelmedik ki yaþantýmýzýn hesap hanesine ille de yatý-katý, yazlýðý-kýþlýðý, disco-bar giderini katalým. Dünya fakr-u zaruret içinde yaþarken biz de mütevazi bir hayat yaþamak durumundayýz. Bakýn bakayým batý alemi nasýl da yaþlýlar topluluðu haline gelmiþ bulunuyor. Ancak insani gerekçe, iyi niyetle aile planlamasý bu mevzunun dýþýnda olduðuna inanýyorum. Çünkü burada hanýmýn yýpranmasý, çocuðun terbiye ediliþi, sevgi ve ilgi eksikliði vb. birçok gerekçe olabilir. Yani niyet hayýr ise akýbet de hayýr olur inþallah.
5- Fahiþ sayýlan kötü davranýþlarýn açýðýna ve gizlisine yaklaþmayýn.
Evet dostlar, yüz kýzartýcý suç, çalýp çýrpmak, rüþvet yemek, çok af buyurun zina etmek ve benzeri davranýþlarda bulunmaya hakký yok bir müminin. Ne diyor Üstat Bediüzzaman "Helal daire keyfe kâfidir." Dolayýsýyla bir mümin, gizli olsun açýkta olsun kötü iþleri yapmaya tenezzül etmez, etmemeli.
6- Allah'ýn yasakladýðý cana haksýz yere kýymayýn,
Cana kýymak, adam öldürmek insanlýðýn baþ edemediði bir musibet. Aslýnda korkak insan adam öldürür, öldürülen kiþiden çekindiði için. Ancak iletiþim kurup; haklý, haksýz kavramý çerçevesinde anlaþarak mutlu ve barýþýk bir hayat sürdürmek varken, Allah'ýn yarattýðý cana kýymaya ne hacet. Ama adam Allah'ý tanýmýyorsa iþte küçe çýkmaz yol burasýdýr.
7- Yetim malýna kötü niyetle yaklaþmayýn,
Yetim, yetiþkin olmayan babasýz evlattýr. Dolayýsýyla malýný korumayý beceremez. Ondan dolayý yetim malýný Yüce Allah korumaya almýþtýr ve ona kötü niyetle yaklaþmayý yasaklamýþtýr. Malýna zarar vereni de cezalandýracaðýný beyan etmiþtir. Bizim bu konuda uyanýk olmamýz lazým.
8- Ölçü ve tartýda adil olun,
Hayatýn hemen her alanýnda karþýlaþýlan iki olay. Alýrken verirken, ki hayatýn bir çok karesinde alýp verme var. Bilmeyenimiz yoktur, basit bir örnek vereyim bir manavýn arada bir tezgâhýndaki meyveye, sebzeye su dökmesinin bile bu mevzuuyla alakasý vardýr.
9- Bir söz söylerken adil olun,
Yorum ve deðerlendirmelerimizde, yaptýðýmýz þahitlikte adil olmakla yükümlüyüz. Velev ki yakýnýmýzýn ya da nefsimizin aleyhine bile olsa. Yoksa hak tecelli etmez, adalet yerini bulmaz, bunun da müsebbibi biz oluruz ki maazallah. Ne diyor Resul-i Ekrem (A.S.V.): "Nefsinizin aleyhine de olsa doðruyu söyleyin."
10- Allah'a verdiðiniz sözü, tutun.
Aman Allah'ým öyle bir emirle evamiri tamamladý ki, aslýnda diðer emirler bunun alt kümesi mahiyetindedir.
Taaa Kelimeyi Tevhide sanki iþaret etti Lailaheillelah Muhammedün Resulullah (Allah'tan baþta ilah yoktur Muhammed O'nun Resulüdür.). Zaten burada Allah'tan baþka tüm ilahlar reddediliyor ve artýk hayat yüce Allah'ýn kontrolüne giriyor.
Dolayýsýyla Kur'an-ý Kerim'in tüm emir ve yasaklarýndan mümin sorumludur, gücü nispetinde riayet etmekle yükümlüdür. 5. ve 10. emirden sonra da, bir daha dikkat çekmek maksadýyla olsa gerek "Allah iyi düþünesiniz diye bunlarý size emrediyor" þeklinde bir vurguda da bulunuyor Hak Te'ala. 'Ben insaným' diyen herkes bu emirlerin yerinde ve olmazsa olmazlardan olduðuna inanmakla yükümlüdür, Dini düþüncesi, ideolojisi ne olursa olsun.
Ýtirazý olan varsa kendine baþka bir gezegen bulsa daha iyi olur kanaatindeyim. Haksýz mýyým? Ýþte güzel kardeþim yeryüzünde bir mümin olarak yaþamak istiyorsak, bu sese kulak vermeliyiz.
Baþta nefsim olmak üzere, tüm müminleri bu hak ve hakikate uymaya davet ediyorum.
Belki de çaðrýlarýn en güzeli budur. Ne dersiniz? Selam ve Dua ile.
Eyüphan KAYA
26.12.2019, Diyarbekir
