28-29 Ocak... - Nabi Yağcı
"Cumhuriyet’in siyasi tarihindeki komplolar, cinayetler, faili meçhullerin zinciri çok gerilere gider; Bunlardan biri de yaklaşık yüz yıl önce bu geceyi yarına bağlayan bir zaman aralığında işlenmiş bir siyasi cinayettir. 28-29 Ocak 1921’de. Türkiye Komünist Partisi’nin kurucularından ve ilk Merkez Komitesi Başkanı olan Mustafa Suphi ve 14 yoldaşının Karadeniz’de hunharca boğulup öldürülmesidir. Bu cinayeti aydınlatmak üzere araştırmalar yapıldı, türlü çeşitli yorumlar da var. Atatürk mü emretmişti, cinayeti biliyor muydu sorularıyla birlikte. Bilmemesi mümkün görünmüyor bana, TBMM’nin davetiyle geliyorlar. Bu cinayetin de devlete uzandığına kuşku yok.
Sevgili dostum Talat Ulusoy karanlık siyasi tarihi aydınlatmak için sürdürülen çabalara önemli bir katkı yaptı."
> Nabi Yağcı'nın yazısını okumak için tıklayın lütfen...
---
Mustafa Suphi (1883 - 1921)
Türkiye Komünist Partisi'nin (TKP) kurucusu ve ilk genel başkanı. 1883'de Giresun'da doğdu. İlköğrenimi babasının görevi nedeniyle Kudüs ve Şam'da, ortaöğrenimini Erzurum'da gördü.
İstanbul'da Hukuk Mektebi'ni bitirdikten sonra Fransa'ya gitti. Paris'te Siyasal Bilgiler Yüksekokulu'nda öğrenim gördü (1910). Ahmed Ferit (Tek) tarafından çıkarılan ve Milli Meşrutiyet Fırkası'nın sözcülüğünü yapan İfham gazetesinde, yazı işleri müdürü olarak çalıştı. İstanbul'daki ilk yıllarında İttihat ve Terakki yanlısıyken, baskıcı uygulamaları nedeniyle, sonradan bu örgüte muhalif bir çizgi izlemeye başladı. Mahmud Şevket Paşa'nın öldürülmesinden sonra Sinop'a sürüldü.
1914'te birkaç arkadaşıyla birlikte Rusya'ya kaçtı. Ekim 1917'deki Sovyet Devrimi'nden sonra Moskova'ya gitti. Tatar-Başkırt devrimcileriyle birlikte Yeni Dünya gazetesini çıkardı. Moskova'da I. Türk Sol Sosyalistleri Kongresi'nin ( 25Temmuz 1918) ve I. Müslüman Koministler Kongresi'nin (Kasım 1918) toplanmasına ön ayak oldu.
10 Eylül 1920'de yine Bakü'de toplanan, TKP I. Kongresi'nde, sosyalistlerin birliğini sağlamaya yönelik etkin girişimlerde bulundu. TKP bu kongrede çalışmalarının ağırlığını Anadolu'ya kaydırmayı kararlaştırdı.
TKP'nin Türkiye'deki etkinliklerini ve örgütlenmesini düzenlemek üzere, 28 Aralık 1920'de Bakü'den Kars'a geçti. Ayrıca Ankara'ya giderek, Mustafa Kemal ile (Atatürk) görüşmeyi amaçlıyordu. Kars'tan Erzurum'a doğru yola çıkan grup, protesto gösterileriyle karşılaştı ve kente sokulmadı.
Mustafa Suphi can güvenliklerinin ortadan kalkması üzerine arkadaşlarıyla birlikte Trabzon'a geçti. Motorla Batum'a gitmeyi, oradan da Bakü'ye dönmeyi kararlaştıran grup, sağlanan bir motorla Kardeniz'e açıldı. Trabzon açıklarında saldırıya uğrayan Mustafa Suphi ve arkadaşları, öldürülerek denize atıldı.
TBMM Gizli tutanakları:
http://www.kuyerel.com/modules/AMS/article.php?storyid=6837
Son Resim
Sonraki Resim
İlk Resim
Önceki Resim
Albüme Geri Dön
