ADAB-I MUAÞERET-Liseli Gençlik Filmi-Emre Akay

ADAB-I MUAÞERET- Emre Akay 

Hababam Sýnýfý ve Çýlgýn Dershane tarzýnda bir liseli gençlik filmi. Pinti okul sahibi, otoriter okul müdürü, sekreter, hademe, öðretmenler, öðrenciler, çeteler, sýnavlar, kopya, taþkýn gençlik, romantizm, öðretmenlere duyulan aþk, hayranlýk her þey var. Bir komedi filmi ancak komik sözler dýþýnda çok gülmüyorsunuz. Yine de eðlenceli ve bazý anlarda sýrýtýyorsunuz.

Gençlik, lise, fakülte filmleri ve müzikallerini James Dean’den buyana izliyoruz. Bizde de 70’lerden günümüze sevimli lise-gençlik filmleri çekildi. Belki eskiler Gülþen Bubikoðlu’nu hatýrlarlar. 

Film daha çok bir TV dizisi gibi. Birbiri ardýna gelen skeçler halinde. Filmin konusu akýcý bir bütünlük halinde deðil. Televizyondan tanýdýðýmýz birçok deneyimli oyuncu rollerinde iyiler, gençlerden de Bora Akkaþ baþarýlý.

Genelde Türk filmlerinin taþýdýðý otantiklik, doðallýk sorunu bu filmde de var. Türk filmlerinde nedense oyuncularýn belirgin þekilde rol kestiðini hissederiz. Bu nedenle izlerken bir yabancýlaþma duygusu olur. Çünkü, oyuncular rollerini doðal ve yaþamýn doðal akýþý içinde oynamazlar. O rolü oynuyor-muþ gibidirler. Jean Badruillard’ýn dediði gibi rollerini mýþ gibi oynarlar, simüle ederler. Rahat deðildirler, rollerine bürünmezler, tutukturlar. Bu açmazýn son yýllarda sadece Issýz Adam’da aþýldýðýný gördük. Karakterler, özellikle Melis Birkan ile Cemal Hünal’ýn canlandýrdýðý karakterler çok doðaldý, durarak, rollerini düþünerek oynamýyorlardý. 

Adab-ý Muaþeret, eski dilde görgü kurallarý demek. Toplumda nasýl davranýlacaðýný gösteren cemiyet kurallarý bütünü. Silahlý Kuvvetler, mensuplarýna daðýtýrdý bir zamanlar bu kurallarý içeren bir kitabý. 

Film, Ýstanbul’da 29 Þubat Özel Lisesi’nde geçiyor. Okulda iki çete var. Kýzlarýn çetesi Adab-ý muaþeret, erkeklerin çetesi Mokoko’lar. Yýllar öncesinin John Travolta/Olivia Newton-John’lu Grease filminde de erkeklerin çetesi T-bird’ler kýzlarýnki ise Pink Ladies idi. Ýki çete de okulda söz sahibi olma savaþýnda. Kýzlarýn lideri Zeynep (Yýldýz Asyalý) güzel ve dýþadönük, erkeklerin lideri ise sevimli ve Zeynep’e aþýk Eko (Bora Akkaþ). Ýki çete de sözde asi ama aslýnda sevimli çocuklardan oluþmuþ. Asilikleri daha çok kopya çekmekle sýnýrlý. Biraz da yaramazlýk yapýyorlar iþte. Öðretmenler ile alay ediyorlar. Film bu iki çetenin çekiþmesi üzerine kurulu temelde. 
Bir de sessiz, terbiyeli ve hassas çocuk Aykut (Tarýk Ündüz) var. Babasý Nurettin Dedik (Salih Kalyon) ile okula gelirler. Nurettin Hoca okul müdürü olur. Ama Aykut yeni arkadaþlarýna karþý zor duruma düþmemek için bunu saklar. Aykut ile Zeynep birbirlerini severler. Aykut’un kimliði açýða çýkýnca iliþkileri bozulur ama Tubitak yarýþmasý sonunda iliþkileri düzelir. 

Bu arada Psikoloji Hocasý Merinos ile sekreter Dilek arasýnda, Nurettin Bey ile edebiyat hocasý Miss Piggy (Hasibe Eren) arasýnda yakýnlýk doðuyor. Erkeklerin rüyalarýný süsleyen (ki filmde gerçekten de erkekler onun rüyasýný görüyor) ise Coðrafya öðretmeni Yeliz (Meral Kaplan). Acun ve Sultana da konuk oyuncu olarak görünüyorlar. 

Film oldukça terbiyeli bir gençlik filmi ayný zamanda. Benzer filmlerdeki argo, kaba sözcükler, þakalar yok. Hafif bir güldürü, ayrýca, neyse ki bir dolu hayat dersi verilmeye de çalýþýlmamýþ. 

Ýkinci filmini çeken öðretim görevlisi Emre Akay’dan, daha baþarýlý filmler izleyeceðimiz de aþikar.