Gelin'e, bak Gelin'e!
23 Kasým 2014 00:27 / 1141 kez okundu!
“Çocuklarýn; çocukluklarýný, hayallerini, hayatlarýný çalmayalým. Gelin Yapmayalým” diyor Dicle Toplumsal Araþatýrmalar Merkezi…
Kýsa adý DÝTAM olan Diyarbakýr’da örgütlü Dicle Toplumsal Araþtýrmalar Merkezi Derneði’nin “Erken Evliliklerin Toplumsal Meþruiyeti: Nitel Bir Çalýþma” basýn toplantýsýný izlerken nerden aklýma takýldýysa o þarkýyý anýmsadým. Hani diyordu ya! Gelin’e, bak gelin’e / Kýna yakmýþ eline”
Ýyi güzel de! O gelinler acaba kýnayý hangi ruh haliyle yakmýþlar!
O kýnalarý kendi rýzalarý ile yakmýþlar?
O kýna yakýcýlar hangi hakla o kýnalarýn yakýlma kararýný o gelinlerin rýzasý hilafýna vermiþlerdi ki!
Türkiye, Avrupa ülkeleri arasýnda Gürcistan’dan sonra yüzde14 ile ikinci sýrada imiþ “erken yaþta evlilik” meselesinde.
DÝTAM, bir düþünce kuruluþu. Diyarbakýr merkezli çalýþýyor. Zaman zaman toplumun bu türden kanayan yaralarý diyebileceðimiz sorunlarý ile ilgili bilimsel çalýþmalar yapýyor ve kamuoyu ile paylaþýyor.
184 erken yaþta evlilik yapmýþ kadýnla görüþülmüþ. Bu sayýnýn içinden Diyarbakýr, Urfa ve Siirt illerinden her biri on kadýn olmak üzere toplam otuz kadýnla görüþülmüþ.
Erken yaþta evlendirilen kadýnlarýn karar vericileri olarak da 41 ebeveynle görüþme yapýlmýþ. Bu ebeveynlerin erken yaþta evliliðe karar vericileri olarak yüzde 75’i ailelerinin kararýyla evlendirilmiþler.
Erken evlendirilen çocuk yaþtaki kadýnlarýn evlendirildikleri sýradaki yaþlarý 14-16 arasýnda. Erkekler ise 20-26 yaþ arasý. Yaþý küçük gelinlerin yüzde 80’i ya hiç okula gitmemiþ, ya da çok azý ilkokul mezunu.
yüzde 87’sinin yaþlarý 18’ini doldurduktan sonra ve genellikle hamilelik ya da hastalýk sonrasý resmi nikâhlarý kýyýlmýþ. Ve neredeyse tümü yoksul ailelerden geliyor.
“Ýþin içinden çýk çýkabilirsen! Her þey senin omuzlarýnda! Yükün çok aðýr. Nasýl taþýyabilirsin ki! Sen daha çocuksun.” Diyarbakýr’dan Sümeyre.
“Ortada kaldým, kime nasýl davranacaðýmý ne diyeceðimi þaþýrdým. Bir de kalabalýk bir aile olduðu için kimsenin sorumluluðunu kadlýramýyorsun ki! Çünkü daha kendi sorumluluðunu taþýyamazken 6-7 kiþi birdenbire hayatýna giriyor. Tamam, hizmet vereyim ama daha ben bilmiyorum ki!”Urfa’dan Emine.
“15 yaþýndayken bir kýz çocuðum oldu. Eþimin ailesi çok istiyordu çocuk olsun diye. 14 yaþýndaydým, Adana’ya doktora götürdüler. ‘Neden çocuðu olmuyor’ diye! Doktor dedi ki; ‘ya hu siz ne biçim insanlarsýnýz. Bu kýz daha kendisi çocuktur’. Tedavi oldum çocuk doðdu. Aile diyordu ki; ‘çocuk olursa kaçamaz” Siirt’ten Hayriye.
Gelenek ve göreneklere dayanýlarak meþrulaþtýrýlmýþ bir kurumsallýðýn hükmettiði bir yapýdan söz ediyor DÝTAM çalýþmasý. Bu meþruiyetin haklý tartýþmasýný gündeme taþýmayý öneren bir mentalitesi var araþtýrmanýn.
Sýklýkla medyada da kullanýlan “çocuk gelinler” kavramýnýn kullanýlmasý, sorunu meþrulaþtýran bir kavramsallýðý içerdiði yaklaþýmý söz konusu.
Egemen ataerkil geleneksel toplumsal deðer ve normlar.
Yoksulluk, çocuk sayýsýnýn çokluðu, akrabalar arasý evliliklerde akraba çocuklarýnýn tercihi, evlenerek evden ayrýlacak kýz çocuðunun ekonomik yükünden kurtulmayý da beraberinde getireceði düþüncesi v.b. gibi.
Araþtýrmaya konu olan Erken Evliliklerin görüþmeleri gerçekleþtikten sonra çýkan veriler ýþýðýnda Diyarbakýr ve Ýstanbul’da gerçekleþtirilen çalýþtaylarda ayrýntýlandýrýlarak paylaþýlan önermeler de var tabii ki!
Yoksulluðun ve eðitimsizliðin bertarafý baþat mesele…
“Çocuklarýn; çocukluklarýný, hayallerini, hayatlarýný çalmayalým. Gelin Yapmayalým” diyor Dicle Toplumsal Araþatýrmalar Merkezi…
Þeyhmus DÝKEN
15.11.2014, Diyarbekir
Son Güncelleme Tarihi: 23 Kasým 2014 11:47
