2018'i Yolcularken
29 Aralýk 2018 12:12 / 864 kez okundu!
2019'a üç gün kala'yý mý soruyorsunuz? Ne siz sorun ne de ben söyleyeyim....
****
2018'i Yolcularken
Gençlik yýllarýnda kendisi için çok yardýmlarýný desteklerini gördüðü 14 arkadaþýný 2013 yýlýnýn Eylül ayýnda evine yemeðe davet eder George Clooney. Ve o yemekte çok farklý alýþýlmadýk bir sürpriz yapar dostlarý, arkadaþlarýna! (George Clooney Olmak)
Nibel Genç, bu ilk "ah" romanýyla yine bu romanýn içinden yeni romanlarýn çýkabileceði ipuçlarýný hissettiriyor okura. Ortada bir sürü ah vardýr, zamana yayýlmýþ ahlar! Ýþte o ah'larýn hikâyesidir "Mýsýr Koçanlarýný Kýzartan Koku" romaný. (Koku'nun Nibel Genç'le Hikâyesi)
Kürdün de, Ermeninin de, yoksul Türk Anadolu fukarasýnýn da ve dahi bütün mazlumiyetlerin çektiði onca eza, cefa; muktedirlerin sýnýfsal ihtiraslarýnýn, açgözlülüklerinin, zalimliklerinin çýplak tezahürü... (Topuðundan Vurulmuþ Adaletin Adýdýr Hrant)
Ýþte! Tam da böylesi "Tuhaf zamanlar"da; kelimenin tam anlamýyla hükmünü yitirmiþ kelimelerle "dil dökmek" ya da çok konuþmak, sanki onca meramý derdi "eksik anlatmak"tan daha ürkütücü mü, ne! (Söz Deyince)
Bütün bunlar Benazir Butto gibi dünyanýn birçok bölgesindeki "diren(g)en" kadýnlarýn kendinden bir þeyler bulduklarýna inandýklarý bir politik aktör kadýnýn hayatýndan enstantaneler tabii ki. (Benazir'i Yazmak)
Dengbêjlik yazý ile alakalý bir "iþ" deðil. Hafýza ve gelenek iþi. Bu sebeple Kürtlerde dengbêjliðin çok özel bir yeri var. (Bir Hafýza Daha Yitti)
Sêva Mêxekrêj üzerinde yapýlan kimi araþtýrmalarda bu geleneðin Zerdüþtilik döneminden beri var olan bir "aþk geleneði" olduðu ve "aþk" ile "barýþ" üzerinden yýlýn herhangi bir gününde dile getirilebileceði dillendiriliyor.(Kürd'ün Ýlan-ý Aþký; Karanfilli Elma)
6-7 Eylül 1955 öncesinin Ýstanbul'unun Pera'sýnýn Pera olduðu günlerinin þapkacý Madam Marin'inin etrafýnda geliþen olaylar zinciri. (Kilitli Kapýlarý Açmak)
Kadim þehirlerin bölgesel metropol kimlikleri nedeniyle aslýnda bölgenin mutfaðýna da ev sahipliði yapma gibi bir ayrýcalýklarý oluyor ister istemez.(Gezmania Dergisi Üzerine)
O andan itibaren sadece rüzgargülüne kilitlendim. Yaþar Baba, edebiyatý boyunca rüzgarýn sesini dinlemiþ, dillendirmiþ biriydi. (Yaþar Kemal'in Rüzgar Gülü)
Sadece Diyarbekir vekili olmuþ(tu), ilk kadýn Diyarbekir vekili. Vekillik adýyla anýlan þehre ne gelmiþ, ne de gitmiþti. Gelip gitmeyi bir yana býrakýn da, ona dair þehirde hiçbir izin olmamasý hayatýn ve yakýn tarihin tuhaf tecellisiydi.(Diyarbekir'in Ýlk Kadýn Vekili)
Diyarbakýr TSO bir prestij kurumu: Bu açýdan kurumsal kimliði her daim güçlü ve Ankara ile bölgesel politikalarda karar öncesi hazýrlýk süreçlerine ve karar alma süreçlerine aktif katýlým yanýnda "referans" olmayý da beraberinde getirmeyi ilke saymak durumunda... (Diyarbakýr'ý Birlikte Planlamak)
Albert Camus der ki; "Aslýnda, alacakaranlýktan konuþmak, bizi güneþin ta kendisine götürecektir." Ýþte, tam da buydu aslýnda göze deðen iki fotoðraf karesi, çeyrek asýr evvelinden hayata çentik atan! (Ahmet Türk'ün Kýrmýzý Ceketi)
Ahmed Hamdi Tanpýnar, Bursa'da Hüznün bir dizesinde; "Bir rüyadan arta kalmanýn hüznü" vurgusunu yapar. Bu vurgu bir anlamda geçmiþle bugünün hüzünkâr ruh haline iþarettir aslýnda. (Bursa'da Hüzün'den Ötesi)
Alýþýldýk bir öyküden yola çýkarak farkýndalýk yaratmaya çalýþan bir hikayesi var Çukur'un. (Çukur, Evimiz Oldu)
Ýstanbul, üzerine o kadar çok yazýlmýþ ve söylenmiþ ki; her kim Ýstanbul'a dair bir þeyler dillendirmeye yeltense kendine dair olaný, yani kendi Ýstanbul'unu dillendirmiþ olur. Bu dillendirmenin çoðu da Ýstanbul'un çarpýcý, efsunlu güzelliðine dairdir. (Ýstanbuli Ýstanbul Nobel'e Doðru)
Bu muhterem zatlar devletin valileri, alkýþlamaya deðil, alkýþlanmaya alýþmýþlar. Siz oyununuzu ayný tempoyla bitirin" der. Üçüncü perde biter. Oyuncular sahnedeki yerlerini ip gibi dizilerek alýrlar. Ve ardýndan izleyici valileri alkýþlarlar. (Alkýþla(ma)mak)
"Anam, her kýþýn en karanlýk noktasýnda, eve girerken bir nar atardý yere, bütün gücüyle; parçalanýp iyice daðýlsýn diye. Evin beti bereketi niyetine..."(Nar Kesilmezi Kýrýlýr)
Kentin kendi dýþýndaki alanlarda görünür olma ve albeni sunma iliþkilenmeleri açýsýndan bu tür ödüller elbette anlamlý ve kýymetli. (Kenti Turzim Oskarýyla Taçlandýrmak)
Üstelik konuþurken de, þiirlerini okurken de, mektuplarýnda da böyle. Ýçinden geldiði gibi, aðzýný doldurduðu gibi dile gelen bir adam Ahmed Arif...(Arif'in Cemo'ya Mektuplarý)
Kimilerine göre adý "baskýn" olarak telaffuz edilse de en azýndan son bir yýldýr adeta baðýrarak "ben geliyorum" diyen bir erken seçim sürecine girdik.(Seçim Demek Ýçin)
Siyasetçilerin görünür manada dillendirdikleri ekonomi dahil bütün hâli pür melalin sýkýntýlarýna raðmen belirleyici olan ve beklenti içinde olunan Demokratik Siyaset içinde Kürt Meselesinin Çözümünün nereye yürüyeceði konusu... (Kürdün Bir Kez Daha Seçimle Ýmtihaný)
Her ne kadar da bizim buralarda; "heft û heþt edeceðinize, oturup insan gibi konuþun, meselenizi çözün" dense de! Pratikte böyle olmuyordu. Yani insanlar kolayýna kaçýp hýrlaþarak, kapýþarak, çatýþarak sonuca gitme(me)yi deniyorlar. Sonuç da kötü oluyordu tabi. (Heyf Almak)
Geriye dönüp baktýðýmda ne çok "Behice" adý konulmuþ meðerse Behice Boran'dan sonra. (Behice Boran Kitabý, Destansý Hayat)
Bütün hikâye insan dediðimiz eþref-i mahlukat'ýn iþini, hayatýný kolaylaþtýrmak üzerine deðil mi? Tabii ki böyle. Nanoteknoloji denilen bir saç telinden onbinkat daha ince olan bir parçacýktan söz ediyor bugünün teknolojisi. (Kýraathanelerden Nanoteknolojiye)
Hiçbir seçimde olmadýðý kadar; heyecandan, duygudan ve de gelecek konusunda þahsýma umut vaat edecek akýlcýlýktan hayli uzak bir seçim süreci yaþadýðýmý ifade etmeliyim. (Sandýða Mecburi Ýstikamet)
Evet, seçim bitti. Artýk mevcut Baþkan Recep Tayyip Erdoðan, resmi olarak da seçilmiþ baþkan. Ve ülke artýk Baþkanlýk Sistemine geçmiþ bulunuyor.(Seçimlerle Gelen Yeni Düzen)
Son üç yýldýr; 2015 sonbaharýndan bu yana felakete kurban gitti o mekânlar. Artýk yok. Mýgýrdiç Margosyan'ýn evi de, adý verilip giriþine tabelasý çakýlan sokaðý da yok. Ez cümle kitaba ad olan Gâvur Mahallesi de yok. (Toza Sor Axparig)
Þiirin has ustasý Ahmed Arif aðabeyin Ankara "Cebeci Asri Mezarlýðý"ndaki ebedi mekânýný ziyaret ettim. Yalnýz deðildim... (Ahmed Arif Ustaya Hürmeten)
Ýshak Alaton'u tanýyanlar bilir. O, sadece bir iþ insaný deðil. Ayný zamanda bir bilge kiþidir de. Okumaya, öðrenmeye, hayata dair etrafýndakilere, özellikle gençlere çok sözü, önerileri olmuþtur. Yýllar evvel kendisiyle yapýlan bir röportajda ceviz aðacýndan, hayalindeki ceviz ormanýndan söz etmiþti.(Benim Ceviz Aðacým)
Ýlanlarda, panolarda dillendirilen davetli onlarca sanatçý, yazar içinde "bizim yaka"dan bir tek "Allah'ýn kulu" yoktu. Niye yoktu ki, sahi! (Batý Yaka, Duyar Mý)
24 Haziran 2018 genel seçimleri öncesi partilerin ve potansiyel milletvekillerinin seçim dönemindeki iddialý sözlerini birkaç gündür düþünüyorum. (Sayýn Vekilim Desek Mi)
Merak saikýyla yanaþýnca kimi marka tekstil ürünlerinin seri sonu ya da ihraç fazlasý olanlarýnýn hayli düþük fiyatlarla tezgaha düþtüðünü söylediler.(Yanlýþ Ýnsana Satma, Yak)
Doðal dere yataðýna, toprak kaymasý (heyelan) ihtimali olan zemine rastgele yapýlmýþ binalarýn sonunun hüsranla sonuçlandýðýna defalarca tanýk olduk.(Temelsiz Yapýnýn Sonu)
Sonra bir "Dere" vardýr þehrin iki yakasýný birbirinden ayýran bir dere...(Herkesin Yarasý Kendine)
Yýllar evvel bir dostum paylaþmýþtý "tersten" gazetecilik performansýný! Haber þöyleymiþ: "Pervari'de turizm patlamasý, bir önceki yýla göre yüzde yüz..." Ödül de almýþ hatta haber! (Yaz Biterken)
Cemil Meriç; Doðu'nun ilim irfan kültürü ile uðraþanlarýný vurgularken "Þarkiyatçý" kavramýna karþýlýk gelen "Garbiyatçý"yý farklý yorumlayýp der ki: "Þaþakalan, þaþkýn, tuhaflaþmýþ". Batý hayraný Doðulularý bundan daha tatminkâr bir baþka kavram ifade edemez. (Kafelere Karþý Kitabiyat)
Coðrafyada önüne gelen siyaset yapýyor. Özgür Amed, bildiðimiz manada siyasetten uzak duruyor. Ama siyasetten beslenmeyi de asla ihmal etmiyor. Siyasetten beslenmesini de doðal karþýlamak gerek. Zaten kitapta anlattýðý "taþ"a dair hikâyelerin sanýðý olup üç yýl kadar "dar alan" konukluðu da var.(Kürdocul Ýþler'den Böbrek Davasýna)
Evet TÜYAP DÝYARBAKIR 6. Kitap Fuarý 25-30 Eylül tarihleri arasýnda altý gün süreyle Salý'dan Pazar akþamýna kadar kapýlarýný okura açýyor. 120 yayýnevi ve kurumun katýlýmýyla 60 etkinlik-söyleþi-panel ile 150 dolayýnda yazar kitaplarýný imzalayýp okurlarýyla buluþacak. (Yeniden TÜYAP, Kitapla)
Kadim gelenekte neredeyse üç bin 500 yýl önce Zerdüþtlük inancýnda hava ve toprak çok deðerli olduðundan, Zerdüþtiler ölülerini topraðý ve havayý kirletmemek için gömmezler ve yakmazlarmýþ. (Sessizlikten Kalabalýklara, TÜYAP)
Ve iþin tuhaf tarafý bunu doðal karþýlayan, karþýlýðý olan bir siyaset anlayýþý da var. Ýki kelime ile karþýlýðý þu: "Bedel Ödemiþ". Ama akabinde þu soruya kapalý bir ifade: Ýyi de bedel ödeyen ilerde bir þeyler bekleyerek mi o bedeli ödemiþ? (Siyasetin Aileye Deðen Yüzü)
Ýþin doðrusu, kentin 2015-17 arasýndaki üç yýlýnýn edebiyat, kültür, sanat açýsýndan çok zor günleri yaþamasýnýn hemen akabinde son bir yýldýr iyi þeyler de oluyor kentte. (Karþýlaþtýrmalý Edebiyat ve Mehmed Uzun)
O, Sapho'nun unutulmuþu deðil, ulaþýlamamýþ zirvedeki narýdýr. Ruhu bir kez daha þad olsun... (Mehmed Uzun'a Vefa)
Anton Çehov "en tehlikeli insan tipi, az anlayan çok inanandýr" der. (Az Anlayýp Çok Ýnanmak)
Çerniçevski'nin "Nasýl Yapmalý" dev eserinde muhteþem bir Roman Kahramaný tipi vardýr; Rahmetov. Rahmetov, gerçek hayatta bir bütün olarak karþýlýðý olabilecek biri gibi yer etmez zihinlerde. Bir bütünün parçalarýndan biri / birkaçý olmakla yetinirsiniz en fazla Rahmetov ile yüzleþince. (Hikâyesi Olanýn Yazdýklarý)
Altmýþ yýl evvel Demokrat Parti ve Baþbakan Adnan Menderes'in sloganýydý: Her mahallede bir milyoner yaratmak. (Milyoneriz Milyoner)
Mem û Zîn, Memê Alan destanýndan esinlenilerek Ehmedê Xanî'nin 1692 yýlýnda yazdýðý ve tarihten bu yana süregelen bir aþk ve vatan hikâyesi.(Devlet'in Tiyatrosu Ezberini Bozarken)
Kadýnýn hak hukuk sahipliði yasal güvenceye alýnmýþ gibi görünse de! Kadýnýn gündelik hayatta, çarþýda pazarda görünmesi en fazla son kýrk elli yýlýn iþidir. Ezcümle iþ hayatýnda varlýklarýný hissettirmeleri de öyle.(Kadýnlarýn Yarattýðý Marka; Güleçköy)
Dokunamadýk ve yitirdik dün bizim olaný, bugün bizden alýnaný. (Yitirdik Bizimkini ve Bizden Alýnaný)
Yol gitmez! Yapýlmýþ, açýlmýþtýr. Daralýr, geniþler, onarýlýr ama hep yerinde durur. Sen, gidersin! Gideceðin yer belli ise, menziline. Deðilse, kaderine...(Þehirden Yol Aðýdý)
Þu inanç iþinde Tanrý ile teba arasýna pek girmemek gerek. Oy için, yönetmek için, bir þeylere ikna ya da karþý yapmak için inanç pazarcýlýðý hiç iyi bir þey deðil. Ummadýðýnýz yerden boþa düþersiniz... (Lice'nin Ashabül Kehf'inin Çaðrýþtýrdýðý)
Latife Tekin dokuz yýllýk yazýlý suskunluktan sonra önceki ay iki romanýyla birlikte yeniden edebiyata merhaba dedi: Sürüklenme* ve Manves City**...(Latife Tekin'in Güçlü Dönüþü)
Tam elliüç yazý yazmýþým 2018'de geriye dönüp baktým. Büyük çoðunluðu okumalardan süzülenler. Siyaset üzerine de yoksulluk-zenginlik antagonizmasý üzerine de, doða, gündelik hayat üzerine de... Hemen hepsi edebiyattan beslenmiþ. Belki de dar ve zor zamanlarda insan tekinin bir sýðýnaða ihtiyaca var. O da edebiyat mý?
2019'a üç gün kala'yý mý soruyorsunuz?
Ne siz sorun ne de ben söyleyeyim....
Not: 29 Aralýk 2018 cumartesi saat:16.00 Ankara Mülkiyeliler Birliði Genel Merkezinde yýlýn son Söyleþisi; "Þehrin Þairi, Þairin Þehri: Ahmed Arif"
Þeyhmus DÝKEN
29.12.2018, Diyarbekir
