|
hurkus
|
Dünyada sağlık kuruluşlarına başvuran yaklaşık her dört kişiden birinin başvuru nedeninin ruhsal sorunlar olduğu ve bunların çoğunun yetersiz tedavi gördüğü vurgulanan toplantıda ruh sağlığı yerinde olmayan kişilere uygulanacak tedavinin bu insanların yararına olmasının yanı sıra bundan toplumca bir yarar sağlanmasının hukuksal bir zorunluluk olduğu belirtildi.
Ancak Türkiye’de neyin kendisine yararlı olduğunu kararlaştırma yeterliğinden yoksun kişilerde haklarının korunması açısından önemli bir açmazla karşı karşıya kalındığı bildirilen toplantıda, şu görüşlere yer verildi:
“Ruh hastalığı olan bir kişinin isteği dışında hastaneye yatırılması hukuken, ‘kişilik hakları bakımından sağlıklı yaşama hakkının korunması için bir süreliğine kişinin özgürlüğünün kısıtlanmasına karar vermek’ anlamına gelir. Bu da kişinin hakları arasında bir öncelik belirlenmesini gerektirmektedir. Bu nedenle hastaneye yatırılmaya ya yasalarca koruma görevi verilmiş bir başka kişi (vasi) tarafından karar verilmesi, ya da yasalara ve yatırılmanın kişilik haklarına uygun olup olmadığının bir yargı kurumunca karara bağlanması ve denetlenmesi zorunludur.”
Toplantıda bu alanda ilk ve bilinen en geniş kapsamlı yasal metnin 1876 tarihli “Bimarhanelere Dair Nizamname” olduğunu ve çağının “Ruh Sağlığı Yasası” niteliğindeki tüzüğün Sultan Abdülaziz imzasıyla yayımlandığı belirtildi. Söz konusu yasanın Cumhuriyet dönemine geçişte iptal edildiği ve 130 yıldan bu yana da bu konu hakkında kayda değer hiçbir adım atılmadığı gibi hiçbir yasanın da çıkartılmadığına dikkat çekildi.
Ruh Sağlığı Platformu, ruhsal tedavi gören insanların özel yaşamlarının dokunulmazlığı ve gizli kalma hakkının gözetilmesi, hastalıkların tedavisi ve rehabilitasyonun çağa uygun bir şekilde düzenlenmesi için hali hazırda bir “Ruh Sağlığı Yasası”nın çıkartılmasının gerektiğini ifade etti. Türkiye Psikiyatri Derneği’nin bu doğrultuda bir taslak hazırlayarak Sağlık Bakanlığı’na ulaştırdığı belirtilen toplantıda Bakanlığın taslağa ilişkin geri bildirimde bulunmadığı, aslına bakılırsa yasayı çıkarmak için (her yasada olduğu gibi) herhangi bir harcamanın gerekmediği, istemenin yeterli olduğu bildirildi.
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, dünya genelinde yüz milyonlarca kişi ruhsal, sinirsel ya da madde bağımlılığından kaynaklanan rahatsızlık yaşıyor, bu hastalıkların çoğunluğu tedavi edilmiyor. Örgütün akıl sağlığı uzmanı Dr. Shekhar Saxena, “düşük ve orta gelir grubundaki ülkelerde bu tür rahatsızlıkları bulunan insanların nerdeyse 75’inin tedavi imkânı bulamadığını” söylüyor.
Örgüt işte tam da bu kapsamda “Dünya Ruh Sağlığı Günü’’ dolayısıyla, ruh hastalıklarının tedavisine erişim imkânlarının ve bu tedavinin kalitesinin artırılmasını içeren yeni bir eylem planı açıkladı. Eylem planında yer verilen en öncelikli noktalarsa, depresyon, şizofreni, bunama ve madde bağımlılığına bağlı rahatsızlıkların teşhisi ve etkili bir biçimde tedavi edilmesi oldu. (BBC)
11.10.2008
|
Sitemizde yayınlanan yazılar, yazarlarını bağlar.
