Türkiye-Ermenistan sýnýr kapýsý açýlmalýdýr
12 Ocak 2015 16:20 / 2278 kez okundu!
Türkiye'nin ’nin Ermenistan ile iki sýnýr kapýsý var. Biri Kars Akyaka Doðu Kapý, Ermenistan’nýn Gümrü þehriyle, biri Iðdýr Alican sýnýr kapýsý, baþkent Erivan ile. Ancak her iki kapýda kapalý malesef. Ben bu komþu ülke ile olan sýnýr kapýlarýmýzýn açýlmasý gerektiðini düþünüyorum. Türkiye sýnýr kapýlarýný Ermenistan açmalýdýr...
Kapýlar kapalý da olsa Türkiye ile Ermenistan arasýndaki ticaret Gürcitsan ve Ýran üzerinden zaten yapýlýyor. Hergün Erivan’dan Ýstanbul’a uçak ve otobüs seferleri var. Yüz bini aþkýn Ermeni vatandaþý Türkiye’de yaþayýp çalýþýyor. Erivan’da Lahmacun salonu, fýrýnlar, elektirik mazlemesi, inþaat mazlemesi vb iþ yeri açan, ticaret yapan vatandaþlarýmýz var. Erivan’daki alýþveriþ merkezleri Türk mallarýyla dolu iken kapýlarýn kapalý olmasýnýn ne anlamý var?
Yýllar önce ben de, “Ermeni parasý üstünde Aðrý daðýnýn resmi var. Kapý açýlmasýn” diyordum. Oysa ki dað bizim olduktan sonra varsýn kimin neresinde olursa olsun. Dünyadaki tüm paralarýn üstünde olsa ne yazar. Yýllarca ülkemizde “Ararat” ismi yasak kaldý. Ta ki Türk Dil ve Tarih Kurumundan Ararat”ýn türkçe bir kelime olduðu açýklanana kadar. “Sarý Gelin”e yýllarca Ermeni þarkýsý denildi. Dha sonra Nahçývan yöresine ait bir Azeri þarkýsý olduðu açýklandý.
Kapý açýlýrsa halklar arasýnda kaynaþma ve diylog geliþir, önyargýlar kalkar. Kapýnýn açýlmasý Ermeni halkýna, tarihte yaþanmýþ yanlýþlara sadece kendi pencerelerinden bakmak yerine geçmiþte kalmasý gerektiðini düþündürür. Her iki tarafýnda geçmiþte yaþanan olumsuzluklarý tarihçilere býrakmalarý gerektiðine ikna olmalarýnýn yolu kapýnýn açýlmasýdýr. Sýnýr ticaretinin olmadýðý bir coðrafyada üretim, ithalat ve ihracat sönük kalýr. Kapýlarýn kapalý olduðu bir coðrafyada milletler birbirlerine yabancý kalýrlar. Yanlýþ algýlarý gelecek nesillere de taþýrlar ve ön yargýlý yaklaþýmlarýn önü alýnmaz. Bu da çok kötü bir yaklaþým olur. Ben ülkemin komþu ülkelerle ticaret yapmasýný, yatýrýmlar gerçekleþtirmesini, var olan sorunlarý aþmasýný ve barýþ içinde yaþamasýný istiyorum.
Azerbaycan savaþta kaybettiði topraklarýný Ermenistan’dan yine savaþarak mý alýr, uzlaþarak mý alýr bilemem. Temennim Karabað sorununun uzlaþma ile sonuçlanmasýdýr. Azeri ve Ermeni haklarýnýn her ikiside yoksuldur. Halký zengin olmayan bir devletin zengin olmasý hiçbir iþe yaramaz. Halklar arasýnda sorun olmaz. Milletler arasýnda her zaman kardeþlik, barýþ ve insani yaklaþýmlar yaþanýr. Devletler ise her zaman kendi çýkarlarýna göre hareket ederler.
Rusya’nýn adeta bir parçasý halinde olan Ermenistan Rusya’nýn haberi olmadan hiçbirþey yapmýyor. Rusya ayný zamanda Bakü’deki Aliyev kükümetini de destekliyor. Azerbaycan’ýn Rusya ile son derece sýcak iliþkileri devam ediyor. Dolayýsýyla Karabað düðümünün çözümü Putin’in elindedir. Sorunun çözümü noktasýnda baþta Türkiye olmak üzere bölge ülkeleri ile uluslararasý aktörlerin katkýsý gerekli. Yoksa olasý bir savaþta insanlara yazýk olur.
Serhat illerinin sýnýr ticaretinden baþka þanslarý yoktur. “Üç ülkeye komþu tek il Iðdýr” deyip duruyoruz. Ýran Borualan sýnýr kapýsý kapalý. Ermenistan kapýsý kapalý. Bir tek Nahcývan dilucu kapýsý açýk. O da kapalý olsa ondan iyidir. Doðubeyazýt Ýran ile 480 kalem ticaret yaparken, Iðdýr, bir millet iki devlet Nahcývan ile 118 kalem ancak ticaret yapabilmekte. Vize de cabasý... Kapýlarýn üçü de açýk olmalý ve sýnýr ticaretine iþlerlik kazandýrýlmalýdýr. Nahcývan kapýsý tam anlamýyla ticaret kapsýna dönüþmeli. Iðdýr’ýn Ýran ile olan sýnýr kapýsý Borualan açýlmalý. Ermenistan ile olan her iki sýnýr kapýsý da açýk olmalýdýr düþüncesindeyim.
Murat AKKUÞ
09.01.2015, IÐDIR
Son Güncelleme Tarihi: 13 Ocak 2015 14:40
