GELECEÐÝN SAVAÞLARI, SÝHA VE KARABAÐ
06 Nisan 2021 15:44 / 5253 kez okundu!
Bugün sizlerle okumaktan keyif alacaðýnýz bir çeviri/analiz paylaþacaðým. Rus medyasýnda yer alan bu analiz, SÝHA'larýn geleceðin savaþ konseptini nasýl deðiþtirdiðine dair... Özellikle "Karabað çatýþmasý geleceðin savaþlarý için simge oldu" cümlesi gururumu okþadý. Keyifli okumalar.
Bugün sizlerle okumaktan keyif alacaðýnýz bir çeviri/analiz paylaþacaðým. Rus medyasýnda yer alan bu analiz, SÝHA'larýn geleceðin savaþ konseptini nasýl deðiþtirdiðine dair... Özellikle "Karabað çatýþmasý geleceðin savaþlarý için simge oldu" cümlesi gururumu okþadý. Keyifli okumalar. 
***
GELECEÐÝN SAVAÞLARI, SÝHA VE KARABAÐ
"Son yýllarda silahlý çatýþma olaylarý, ÝHA’larýn baðýmsýz olarak düþman birliklerini kesin bir þekilde yenilgiye uðratabilecekleri fikrini ortaya koydu.
ÝHA’larýn ilk kez kullanýldýðý Vietnam Savaþý’ndan bu yana, kullaným ölçeði büyümeye devam etti. ÝHA’nýn ilk uygulamalarý sýrasýnda yalnýzca tek birim kullanýlsa da daha sonra düzinelerce cihaz kullanýlmýþtýr. Örnek olarak; Çöl Fýrtýnasý Operasyonu sýrasýnda koalisyon güçleri toplam savaþ uçuþ süresi 522 saat olan tek bir ÝHA kullandý.
Daðlýk Karabað’daki son silahlý çatýþma, ÝHA kullanýmýnýn simgesi haline geldi. Buna dayanarak, dronlarýn silahlý bir çatýþmanýn görevlerini baðýmsýz olarak çözebilecekleri varsayýmý, bir dizi uzman arasýnda popülerlik kazandý.
1921’den itibaren, Ýtalyan askeri teorisyen Giulio Douet, Air Supremacy adlý kitabýnda; “Düþmanýn devlet ve ekonomi merkezlerine yapýlan hava saldýrýlarý zafere götürür” tespitinde bulunuyordu.
Mareþal Rommel de, Douet’in bu fikrini doðruluyordu.
Irak savaþlarý sýrasýnda mutlak hava üstünlüðü, Yugoslavya’daki operasyonlar ve diðerleri, ABD Silahlý Kuvvetlerinin görevlerini mümkün olan en kýsa sürede yerine getirmesine izin vererek, karadaki düþmana telafisi imkansýz hasarlar verdi.
Bununla birlikte bir insanlý savaþ uçaðýnýn 100 milyon dolardan baþlayan maliyeti veya bir AH-64 Apache saldýrý helikopterinin 50 milyon dolardan baþlayan maliyeti ile küçük ÝHA’lar karþýlaþtýrýldýðýnda, ÝHA’lar sadece 500 dolardan baþlýyor. (500 dolarlýk ÝHA’lara örnek olarak Irak ve Suriye’de IÞÝD militanlarýnýn kullandýðý ev yapýmý ürünler örnek verilebilir.)
“Askeri ihtiyaçlara” göre tasarlanmýþ bir ÝHA’nýn ortalama fiyatý ise 10–20 bin dolar civarýndadýr. Yani bir insanlý uçaðýn fiyatý ile yüzlerce ÝHA satýn alýnabilir. Ve pilot eðitimi, hayatta kalma, altyapýsý ve diðer unsurlarýn maliyetini hesaba katarsanýz insanlý uçaklarýn maliyeti daha da yüksektir.
Düþük maliyetlerine ek olarak ÝHA’larýn aþýrý yüklerle manevra yapabilme yeteneði ve kullaným verimliliði gibi bir dizi avantajý var.
Örneðin, Afganistan’daki savaþ, seyir füzeleri ile hava saldýrýlarýnýn “klasik” taktiklerinin kullanýmýyla ilgili bir dizi sorunu ortaya çýkardý. Ýstihbaratýn alýndýðý andan hedefe ulaþana kadar olan süre çok uzun sürdü. Fakat çatýþma bölgesinde dolaþan ÝHA’lar gerçek zamanlý olarak istihbarat iletebildi ve havadan yüzeye füzelerle anýnda saldýrabildi. Baþka bir deyiþle ÝHA’larýn, nokta vuruþlarý yapmanýn daha etkili bir yolu olduðu ortaya çýktý.
Örnek olarak 3 Ocak 2020’de, Ýran askeri lideri Kasým Süleymani, AGM-114 Drone füze saldýrýsýyla yok edildi.
Dezavantajlarý
Ancak ÝHA’larýn avantajlarýnýn yaný sýra dikkat edilmesi gereken bir takým dezavantajlarý da bulunmaktadýr.
ÝHA’nýn ana dezavantajý, uzaktan kumanda sistemlerinin savunmasýzlýðýdýr. ÝHA’larý kontrol etmek için özellikle ufuk ötesi iletiþim için güvenli yüksek bant geniþliðine sahip iletiþim kanallarý gereklidir.
Karabað’daki savaþ sýrasýnda Ermenistan Silahlý Kuvvetleri Eski Genelkurmay Baþkaný Hakobyan’a göre;
“Pole 21 elektronik harp teçhizatýnýn Karabað’a konuþlandýrýlmasý, düþman insansýz hava araçlarýnýn uçuþlarýnýn dört gün süreyle kýsýtlanmasýný mümkün kýldý.”
Buna ek olarak, 2012 yýlýnda Austin’deki Texas Üniversitesi’nden bilim insanlarý, “GPS sahtekarlýðý” adý verilen bir yöntemle bir ÝHA’nýn kontrolünü hackleme ve durdurmanýn pratik olasýlýðýný kanýtladýlar.
2008 yýlýnýn sonlarýnda, Irak’ta, ele geçirilen bir gerilladan, insansýz bir uçaktan alýnmýþ bir video içeren bir dizüstü bilgisayar ele geçirildi. Video dinleme için bir Rus þirketinin SkyGrabber programý kullanýldý.
Doðru ellerde iyi bir alet çok þey yapabilir
Yýllardýr modernize edilmeyen Ermeni hava savunma sistemi, ÝHA’larýn yoðun kullanýmýna karþý mücadelede tamamen çaresiz kaldý ve Türk Bayraktar ÝHA’larý tarafýndan tamamen devre dýþý býrakýldý. Hava savunma sisteminin bastýrýlmasýnýn ardýndan Ermenistan Silahlý Kuvvetlerinin Daðlýk Karabað’daki kara grubu da imha edildi.
W. Churchill’in; “Generaller son savaþa hazýrlanýyor.” ifadeleri gerçek oldu. Ermeni birlikleri bu yeni tür askeri harekata hazýr deðildi. Bu durum Ermeni tarafýnda aðýr kayýplara yol açtý.
Daðlýk Karabað’da olduðu gibi Libya’da da ÝHA’lar geliþmiþ olarak kabul edilen askeri teçhizatlara karþý kullanýldý ve baþarýlý oldu. Hatta katmanlý hava savunma sistemleri bile neredeyse insansýz hava araçlarý ile etkisiz hale getirilebildi.
Drone’larýn geleceði
Peki devletlerin silahlý kuvvetleri, drone tehdidine karþý koymak için hangi olasý önlemleri geliþtirecek?
Ýlk olarak, insansýz sistemlerin kontrolünü engellemeye yönelik olarak karþý programlarýn geliþtirilmesi,
Ýkinci olarak, ÝHA’larýn tespiti için etkili mobil radar ve elektronik harp istasyonlarýnýn oluþturulmasý,
Üçüncü olarak, ÝHA’larý imha etmek için mevcut mühimmat türlerinin yenilenmesi ve modernizasyonu,
Dördüncü olarak ise, ÝHA baskýnlarý için askerlerin korunmasýný saðlayacak sistemlerin geliþtirilmesi ve savaþ eðitimi verilmesidir.
Fakat gözardý edilmemesi gereken yeni geliþmeler de gelmeye devam etmektedir. Artýk; yapay zekaya sahip ve savaþ alanýndaki teçhizat ve ordu birimlerini ayný anda kontrol edebilen, tek bir aða dahil edilmiþ yüksek mobil sistemler geliþtiriliyor.
Ve bu gerçeði görmezden gelmek, gelecekteki çatýþmalarda büyük bedeller ödemeye sebep olabilir."
(Çeviri)
Adem KILIÇ
Bu yazýyý Facebook'ta paylaþabilirsiniz+:
0
Diðer Adem KILIÇ Yazýlarý
