Siirtliyi Botan Çayý'nda boðmak!
12 Eylül 2014 15:02 / 974 kez okundu!
Önce baraj kapaklarý açýlmadý dendi. Ardýndan açýldý ama öncesinde uyarý sirenleri çalýndý diye eklendi. En sonunda da “Orasý piknik yasaðý olan bölgeydi, dikkat etmeliydiler” dendi. Ne kadar kolay insaný gözden çýkarmak!
* Fotoðraf: Fecri Barlýk / AA
Þimdi siz o þehirde ve o nehir kýyýsýnda yaþayanlarýn kendilerini bildiði tarihlerden bu yana doðayla hemhal olmak adýna nehrin nimetlerinden yararlanadururken; bir gün birilerinin çýkýp orasý “piknik yapmaya yasak” alan dediðini duysanýz “hadi oradan kim yasakladý” demez misiniz?
Aynen öyle de oldu…
Geçtiðimiz günlerde Siirtliler Botan Çayýnýn kýyýsýnda çoluk çocuk aile efratlarýyla piknik yaparken bir anda baraj kapaklarý açýldý.
Botan’a 18 noktada vurulan ketlerle oluþturulmuþ Hidro Elektrik Santrallerin Barajlarýndan birinin kapaðý açýlarak barajýn coþkun sularý sel gibi önüne kattýklarýný götürdü ve altý Siirtli sulara gark olarak boðuldu.
Önce baraj kapaklarý açýlmadý dendi. Ardýndan açýldý ama öncesinde uyarý sirenleri çalýndý diye eklendi.
En sonunda da “Orasý piknik yasaðý olan bölgeydi, dikkat etmeliydiler” dendi.
Ne kadar kolay insaný gözden çýkarmak!
Botan Çayý, debisi ve topladýðý su miktarý ile ikiyüz küsur kilometre uzunluðuyla Dicle Nehrinin en uzun kolu. Derin bir vadi içinde Pervari-Þirvan-Siirt’ten ötelere akar gider. Derin vadi ile dað doruklarý arasýndaki mesafe yer yer bin metreyi bulur ve doyulmaz bir manzara oluþturur.
Sokrates’in öðrencisi Xenefon 2500 yýl evvel yazdýðý “Onbinlerin Ricatý” kitabýnda Botan Çayý’ndan epeyce söz eder. Sistem onun da adýný Türkleþtirip Uluçay yapmýþtýr ya! Tutmamýþ. Cizîra Botan Beylikleri gibi Botan’dýr o!
Ve o coðrafyada insanlarýn yaþadýðý demlerden bu yana Botan’ýn nimetlerinden yararlanýr coðrafyanýn sakinleri.
Epey yýllar önce Botan kýyýsýnda kýrmýzý þarap eþliðinde ben de piknik yapmýþtým Siirt’te çalýþtýðým ve yaþadýðým yýllarda.
Siirt’in hemen yakýnýnda Botan’a nazýr bir yükseltide manzarasý hayli güzel bir nokta var. Siirtliler oraya “Tehta Mendik” der. Gazeteci dostum aðabeyim Cumhur Kýlýççýoðlu götürmüþtü beni oraya.
Ve bir tekerleme yýllardýr söylenir: “Tehta Mendik, bibe kuftik / Avê Botan bibe kutlik / Ha buxe, ha vexwe”
Siirtliler kendi coðrafyalarýnda kendilerinin rýzasý hilafýna, kendilerine sorulmadan kendi nehirlerine yapýlmýþ barajlarýn, onlara haber verilmeden açýlan kapaklarýndan taþan sularýnýn altýnda býrakýlarak boðduruldular.
Sonra da suçlu ilan edildiler.
Bu en hafifinden vahþi kapitalizmin kaba tehdididir.
Aç gözlü vahþi kapitalistler diyorlar ki; binlerce yýldýr kullandýðýnýz bu tabiat, bu sular, bu daðlar, ormanlar artýk sizin deðil. Paranýn saltanatýnýndýr. Siz paranýn hükmüne biat etmek ve koyduðu kurallara uymak zorundasýnýz. Su, yani Botan Çayý, küresel kapitalizmindir. Kapitalistler nasýl isterse Botan’ý öyle kullanýr. HES gerekiyorsa yapýlýr. Nehir kýyýsýnda piknik yasaðý konursa da, siz tebaa’ya uymak, biat etmek düþer.
Þimdi Siirtliler yastadýr.
Hem kendileri hem gönülleri hem de nehirleri yasta.
O barajlarý, o HES’leri, nehirlerinin kýyýsýnda piknik yapmayý yasaklayanlarýn baþýna yýkmayý bilirler. Kimin kime neyi yasaklayacaðýnýn adýný koymayý da bilirler.
Ve dahi Botan’a ket vurup yasak koyanlara söylenecek cevaplarý elbette vardýr.
Doða’nýn, Botan’ýn ve Siirt halkýnýn…
Not: Ýzmir Enternasyonal Fuarýnýn bu yýlki onur konuklarý Diyarbakýr ve Malatya. 30 Aðustos 2014 cumartesi günü saat 17.00 ve sonrasýnda fuar alanýnýn Diyarbakýr standýnda imzam var. Ýzmir ve çevresindeki dostlar haberiniz ola…
Þeyhmus DÝKEN
30.08.2014, Diyarbekir
