ÞAÝR MURATHAN'IN ÞAH ESERÝ
17 Mayýs 2011 14:44 / 1599 kez okundu!
Türkçe Edebiyatýn okurlarýnýn çoðunda garip bir ruh hali vardýr. Nedense batýdan “pompalanan” kimi yazarlarýn eserlerine edebi deðerlerine bakýlmaksýzýn daha bir kýymet biçilir. Kategorize edilirken de ayrý bir yere oturtulur.
Mesela belki hiç ilgisi yok denilecek gibi ama nerden estiyse, aklýma Umberto Eco’nun Gülün Adý kitabý geldi. Yedi günlük bir zaman dilimi içinde bir Manastýr içinde Orta Çað Ýtalya’sýnda geçen “polisiye” hikâyedir Gülün Adý.
Durduk yerde Murathan Mungan’ýn Þairin Romaný’ný* okuyup bitirdiðimde Gülün Adý aklýma düþtü. Derdim, kýyaslama deðil elbet. Ama bizim tuhaf ülkemizde batýnýn, yani romanýn ülkesinin yapýtlarýndan çok daha büyük edebiyat eserleri çýktýðý halde gereken ilginin yeterince gösterilmiyor olmasýnýn anlamýný çözmekte bu sebepten gerçekten zorlanýrým.
Yaklaþýk 20 günlük bir bahar ritmi içinde adeta bitmesini istemeyerek ve sindirerek okudum Murathan’ýn Þairin Romaný'ný…
.jpg)
600 sayfalýk ve çok özenli bir baskýyla sunmuþ romaný Metis Yayýnlarý...
Þiirin bunca kan yitirdiði ve amiyane tabiriyle “kýymetsizleþtirildiði” çorak bir edebiyat ortamýnda, Murathan Mungan “Þiire” ve “Þaire” bir minnet borcu romaný armaðan etmiþ. Her paragrafýnda þiirsel üslubun hafýzalarda ve hatýralarda iz býrakan edebi tadý var Þairin Romaný’nda…
Þiirin, “kelimelerle kurulan iliþkilerde” baþladýðýný, “kelimelerin kullanýlýþýyla” alakalý olmadýðýný ýsrarla vurgulayan usta iþi bir roman…
Þiirle Matematiðin, edebiyatýn bilgeliðinde nefis bir buluþmasý olmuþ roman. Matematik kurgusu tek kelimeyle mükemmel. Bütün Murathan Mungan kitaplarý içinde -belki diðerlerine haksýzlýk olacak ama- çok ayrý bir yere özenle yerleþtirilmesi gereken gerçek bir þah eser “Þairin Romaný”…
“Uzak Tutulmasý”na kapýlan bir eski þairin elli yýl süren denizler üzerinden seyahatinin tekrar “ülkesine” karaya, “kara ülkesine” dönüþünün hesap kesimi Þairin Romaný…
Romanda kývrak bir zekâ ürünü olan, mekân ve þahsiyet isimleri, mekân anlatý(m)larý tümüyle zamanlardan ve mekânlardan azade gibi kurgulanmýþ. Ama ayný þekilde o kadar içerden ve tanýdýk ki! Her kahramaný ya da her mekâný yanýbaþýnýzda ve yakýnýnýzda bilmeniz, hissetmeniz an meselesi. Zor iþ doðrusu! Mekânlarý ve hikâyeleri bir zanaatkâr titizliðiyle bilmek ve yeniden iþlemekle ilintili edebiyatçýnýn yaptýðý…
Eski ve kadim þehirlerin kapý giriþlerinde o þehre ilk kez gelen yolcusuna sorduðu soru(lar) vardýr. Belki de bilmeceler. Ya da sýrlar saklý þiirsel metinler. Bunu en iyi elbette bu tip eski ve kadim þehirlerden olan ve o þehirlerin ruhuna nüfuz etmiþ olan kalem erbaplarý bilir.
Ýþte, kim bilebilir ki; belki de o surlu þehirlerin surlarýný binlerce yýl boyunca ayakta tutan o metinler, o giz dolu sorulardýr. Girersiniz o sýrlý ve surlu þehirlerin kapýlarýndan içeri; “sokaklarýnda, meydanlarýnda dolaþýrken yalnýzca þehrin içinde deðil tarihin, zamanýn içinde de gezer gibi” olursunuz. O zaman o þehrin eski ve yalnýz evlerinin kurumuþ bazalt kuyularýna þiirlerinizi, sýrlarýnýzý, metinlerinizi fýsýldarsýnýz. Sizin ya da eski sakinlerinin sesleri olarak geri döner fýsýldadýklarýnýz; ve “Þairin Kuyusu” olur…
Hikâyelerini ancak bir anlatýcýya gönül rahatlýðýyla teslim ettikten sonra gitmeleri gereken yere gidebilen eski söz ustalarý derlermiþ ki; “Ýnsanýn kaderi, karakteridir. Aralarýnda incecik bir zar vardýr” yalnýzca. Edebi kaderi ile karakterini buluþturan bir edebiyat þahsiyetinin kitabý olarak okudum Þairin Romaný’ný…
Doðrusu Murathan Mungan her yaþtan ve her kuþaktan kendi okur profilini diþiyle, týrnaðýyla, emeðiyle, ürettikleriyle yaratmýþ Türkçe Edebiyatý'nýn mükemmel yazarý. Yazar kimliðimden ayrý, bir Murathan Mungan okuru olarak, Þairin Romaný’ný büyük haz alarak okudum. Her satýrýný gözüm gibi kýskandým. Ýyi ki böylesine edebiyat yapan ve “Geleceðe kalabilecek” kalitede edebi iþler çýkaran yazar(lar) var dedim, kendime.
“Adý, bir kuþ biçimi alacak. Sonra da baþka dillere konacak” bir edebiyatýn ruhu bu yýlýn edebiyat þah eseri olacak benden söylemesi. Adým gibi eminim.
Bu yýl ikincisi düzenlenen 17 – 22 Mayýs Diyarbakýr TÜYAP Kitap Fuarý'nda kendinize armaðan edeceðiniz kitaplarýn yanýnda fuarýn da konuðu olacak olan Murathan Mungan’ýn Þairin Romaný’ný alýn ve okuyun. 15 yýllýk bir emeðin ürünü olan Þairin Romaný'ný seveceksiniz…
Not: 17-22 Mayýs Tarihleri arasýndaki Diyarbakýr TÜYAP Kitap Fuarý süresince yeni çýkan kitabým “Gittiler Ýþte”yi imzalamak üzere Aras Yayýncýlýk’ýn 2. Salon 801 C standýnda olacaðým. Ayrýca 19 Mayýs 2011 Perþembe günü Saat 16.30-17.30 arasýnda Fuar etkinlikler salonunda Osman Baydemir- Mýgýrdiç Margosyan ve Þeyhmus Diken “Gidenlerin Ardýndan” söyleþisini yapacaðýz.
* Murathan Mungan, Þairin Romaný, Metis, Nisan 2011 Ýstanbul
Þeyhmus DÝKEN
13.05.2011, Dîyarbekir
