Herkesin Yarasý Kendine
25 Aðustos 2018 12:39 / 753 kez okundu!
Dýþ dünyaya karþý devletin korunaklý gözdesi imajýný yansýtan Elazýð’ýn, aslýnda bir baþka yanýyla yarasýný adeta içine tutsak etmiþ hâlini anlatan bir roman olmuþ “Yara Bende”...
****
Herkesin Yarasý Kendine
Kimi þehirler vardýr ki; iki ev komþusu gibidirler. Birbirlerine sýrt sýrta verirler de. Bu sýrt sýrta vermiþlikleri, biri diðerinden güç almak, ya da destek olmak misali deðil de, baþka bir tuhaf hâl olmuþluða delalet eder. Ömrü billah “zorunlu komþuluk” yaþarlar da, hikâye ortaklýðýna, kaderdaþlýða, birlikte yaþam örmeye hiç mi hiç meyletmezler. Býrakýn meyil etmeyi, biri diðerini en kaba haliyle ötekileþtirir.
Biri Diyarbakýr’dýr, diðeri Elazýð...
Bu giriþ paragrafýný henüz okuduðum Abdullah Ataþçý’nýn “Yara Bende”* kitabý üzerine yazdým. Kitap, iki aya yakýn bir zamanda ulaþmýþ olmasýna raðmen ancak okuyabildim. Hemen Elazýð’ýn yanýbaþýndaki Gölcük / Hazar Gölü’nde daha ilk sayfalarýný okurken bir Elazýð okumasýyla buluþtum.
“Yara Bende” dokuz bölümden oluþan bir roman. Bölümler, romanýn kurgusunu karakterlerle birlikte çok iyi kucaklamýþ. Tepe ile baþlýyor hikâye. Yumurta Tepesi, aslýnda bir yalnýzlýk mekâný. Hikâyenin iç örgüsünde zaman zaman kaçýlan, kaybolunan bir mekân. Adeta varlýðýndan güç alýnan bir mekân.
Roman boyunca yitirilen ilk altý çocuktan sonra doðup da yaþayanlardan Hasan’ýn; köpek suretinde dile gelen ve her defasýnda bir “gelecek bilici” gibi konuþan bir baþka dünyanýn sesi olanlarýn topluma izdüþümü. Henüz doðmadýðý vakitlerden baþlayýp sonra doðumuyla birlikte gözlerinin görmediðini fark ettiði çocuðuna kendi hikâyesi üzerinden bir hayat anlatýsý. Gerçekle, gerçeküstünün geçirgen hâllerinin romana deðen yüzü...
Ýlk, yumurta tepesinde yüzleþilir bilici köpekle. Sonra her defasýnda bir þekilde yeniden karþýlaþýr Hasan yol göstericisiyle. Bir baþkasýyla deðil. Bu hal yadýrganýr. “Görünmüþlerdir” bir kez üç harfliler, “bizden iyiler” çocuk Hasan’a.
Sonra bir “Dere” vardýr þehrin iki yakasýný birbirinden ayýran bir dere...
Dere, aslýnda bir çeþit sýnýr. Bir tarafta; yani sýnýrýn Doðusunda ötekileþtirilmiþ cümle yoksullar ve mahalleleri: Salýbaba, Karþýyaka, Mornik, Hýrhýrik, Kesrik, Hüseynik ve Yiðinik.
Diðer tarafta, yani Batý yakada tuzu kurular, devletle barýþýk olanlar. Þehrin valisi, belediye baþkaný ile ayný yakadan olanlar: Kasýmbey, Riyaziye, Bahçelievler, Abdullahpaþa, Ýzzetpaþa, Rüstempaþa, Harunpaþa.
Beyli, Paþalý olanlar bir yanda. Daha adýndan baþlayarak en baþýnda davayý kaybetmiþler öte yanda; Dere, sýnýr.
Büyük kapýþma kentin iki takýmý Salýbaba ile Kasýmbey futbol takýmlarýnýn final maçýyla þekillenir. Muhterem Zevat’ýn takýmý yenilmemelidir, her daim olduðu gibi.
Romanýn karakterleri çok sahici ve her yönüyle sokaktan, hayatýn içinden.
Hamo Dede ve Kör Sabiha hakiki Roman Kahramanlarý. Bir yanýyla aykýrý, diðer yanýyla toplumun vazgeçemedikleri. Yaþý yüz’ünü aþmýþ Hamo Dede’nin sadece roman örgüsü içinde yaþarken deðil. Ölümünden sonra da rüyalara girerek Rehan’la hiç deðilse mezarda birlikte olmak üzerinden dönemin (90’lý yýllar) realitesi gereði artýk olmayan köyüne kemiklerinin götürülüp defnedilmeyi istemesi. Öncesinde köyünden toprak istemesi. Köy / köyler bir var, bir yokturlar. Yakýlmýþ, göçertilmiþlerdir de! Artýk o köylerin yerinde yeller esiyordur da! Bunu reva görenlerin simge þahsiyetleri bile kahramanlarýn dile getirdiði köyün köylerin hiç olmadýðýna inanýp, o köylerin bir zamanlar sakini olanlarý da hiç var olmadýklarýna inandýrma gayretinde olmalarýdýr çarpýcý olan...
Zerteriçli Ýbo, Deli Neco, Goncagül, Züleyh roman boyunca ýsrarla “ben buradayým” diyen kahramanlar. “Þalvar Necdet Amca” ancak romanlarda ya da Yeþilçam filmlerinde karþýnýza çýkmasý muhtemel “iyilik meleði” biri.
“Yara Bende”; coðrafyanýn uzak ve yakýn siyasal kodlarýný, geçerken kenarýndan köþesinden hafifçe dokunarak hikâyesini naifçe kuran bir yakýn dönem Elazýð romaný.
Dýþ dünyaya karþý devletin korunaklý gözdesi imajýný yansýtan Elazýð’ýn, aslýnda bir baþka yanýyla yarasýný adeta içine tutsak etmiþ hâlini anlatan bir roman olmuþ “Yara Bende”...
* "Yara Bende", Abdullah Ataþçý, Everest Yayýnlarý, 2018
Þeyhmus DÝKEN
25.08.2018
Son Güncelleme Tarihi: 25 Aðustos 2018 17:20
