Þu bizim Jeremy!..
19 Ekim 2015 12:44 / 1798 kez okundu!
Çok kýsa bir süre öncesine kadar þöyle bir þeyin olabileceðini düþleyebilir miydiniz; milletvekili olduðu 1983’den parti lideri seçildiði güne deðin Ýþçi partisine ayrýlan bölümün arka sýralarýnda oturan (Backbencher (1), saða savrulan parti politikalarý sürecinde bile sosyalist, barýþçýl ‘dinazor’ görüþlerinden sapmayýp, Ýngiliz devletinin yayýlmacý güncel politikalarý ve tarihsel emperyalist kolonici geçmiþini tutarlý bir þekilde hiç çekinmeden eleþtiren, ‘geçmiþe ait kirli defterleri saklandýðý raflardan indirip yeniden gözden geçirelim’(2) diyebilen, 2009’da milletvekili harcamalarýyla ilgili ortaya çýkan suistimalden dolayý, bütün parlamento üyelerini kapsayan soruþturmada en az harcama yaptýðý ortaya çýkan, dünyanýn sorunlu bölgelerinde, ‘sevelim- sevmeyelim olaylarýn içindeki bütün taraflarla konuþulmalý’ diyen (Hamas, Hizbullah), Osama Bin Ladin’in ‘yakalanýp, mahkemeye çýkartýlmasý, sorgulanmasý yerine suikast ile ortadan kaldýrýlmasýnýn yanlýþ olduðunu’ dile getiren biri, ABD’nin dünyada uyguladýðý yayýlmacý bütün politikalarý, eleþtirmeden, uyumlu, sadýk köpek sadakatiyle onaylamayý dýþ politika belleyen Ýngiliz devletinin, sistemin, saç ayaklarýndan olan Ýþçi partisine baþkan seçiliyor.
Post modern saðcý, yabancý düþmaný UKIP (Birleþik Krallýk Baðýmsýzlýk Partisi) baþkaný Nigel Farage Jeremy’nin Ýþçi partisine baþkan olmasý bizim için ikramiye olmuþtur diyerek, fizyolojik anatomisinin izin vermemesinden dolayý göbek atamýyor ama, ikame olarak; yayvan dudaklarýyla deðme dansözlere taþ çýkarýrcasýna dudak kývýrýyor(3). Sað basýn ve politik cephelerde hafife almayla karýþýk, kendilerince dalga geçilen, özel yaþamý didik didik edilip, devletin geleceði ve güvenliði açýsýndan tehlikeli sayýlan, ismi açýklanmayan general tarafýndan iktidara gelmesi durumunda darbeyle indirilmesi gerektiði söylenen, bu sakallý adam, benim kiþisel olarak tanýdýðým, eski Þilili eþinden olma oðlu Ben’in samimi arkadaþým olduðu Jeremy deðil mi? Ben’in babasý þu bizim Jeremy yani.
1889'da yayýnladýklarý ‘Niye bu kadar çok yoksul adlý’ risale (4) ile toplumsal adaletsizliði, elverissiz yaþam koþullarýný, yoksulluðu sorgulayan ve çözüm arayan, Fabian Cemiyeti iþçi sendikalarýyla birlikte 1900’da Ýþçi partisinin kuruluþuna öncülük eder. Cemiyet, kuruluþunun ilk gününden bugüne toplumsal ve ekonomik sorunlara düzen içerisinde yapýlacak politik tercihlerle yanýtlar verilebileceðine inanýr.
Yoksulluk ve adaletsizliðe çözüm üretilmesi, politik kararlar alýnmasý; geçmiþ ve modern zamanlarýn her döneminde, ister zihinsel bir faaliyet olarak düþler aleminin iyiniyetleriyle döþenmiþ, ister bilimsel, uzun yýllara dayanan gözlemlerin rakamsal sonuçlarý olsun, ilahi güçler tarafýndan vaat edilen öte dünyalarýn aksine bu üzerinde yaþadýðýmýz dünyada da baþka dünyalarýn olabileceði varsayýmýna dayanýr.
Andrew Marry, Fabian cemiyetinin kuruluþu dönemini açýklarken(5) cemiyetin; niye bu kadar yoksulluk var, bunun çözümü ne olabilir sorusuna yanýt arayýþlarýnda ‘örnek alabilecekleri, geleceðe ait hayalleri ve öngörülerinin dýþýnda gerçek bir modelleri yoktur’(6) der. 19 yüzyýl demokrasi ve sosyal adalet savaþýmý, insanlarýn daha iyi koþullarda daha adilce yaþayacaðý altyapýlarý oluþturmayý, iyiniyetin ötesine taþýmayý becerememiþ, toplumsal adalet isteðini pratiðe dönüþtürmede baþarýlý olamamýþ, ‘Baþka dünyalar mümkün’ düþünü yaþamýn gerçeðine devþirememiþtir belki ama, bu istem; hiç dinmeyen, azalmayan seviyede insanlýðýn gündeminde yerini korumuþtur.
J.Corby’nin ‘baþka bir dünya olasý’(7) savsözü, politik tercihlerde; insaný merkeze alan, sosyal adaleti amaç edinecek deðiþikliklerle içinde yaþadýðýmýz ülkenin, parçasý olduðumuz dünyanýn daha yaþanabilir olabileceðini iddia ediyor. Ceremy’nin oluþturduðu gölge kabinede kendisi gibi ‘dinazorlardan’ maliye bakaný John McDonnell, ‘idealistliðimiz yanýnda, düþlediðimiz yaþamý oluþturabilecek pratik çözümlerimiz de var’ görüþünde.(8). Bu temenniyi gerçekleþtirecek modellerinin olduðuna, Ýþçi partisinin büyük bir kýsmý bile inanmayýp kuþkuyla baksa bile baþkanlýk seçimi sürecinde partiye 3 pound vererek kayýt olan J.C’nin birinci turda % 60'a yaklaþan oranda oy alarak seçilmesini saðlayan ‘genç dinazorlar’ inanýyor. J.Corby ‘daðlardan ve ovalardan ilerleyen’ partizan grubunun lideri deðil, o; sýradan, dargelirlinin, üniversite harçlarýnýn kaldýrýlmasýný isteyen öðrencilerin, adaletsiz vergi sisteminden þikayetçi küçük eþnafýn, sosyal yardýmlarýn kýrpýlmasýndan zarar gören issizin, toplumdan dýþlanmýþ göçmenlerin lideri. Baþkan olarak katýldýðý parti konferansýnda yaptýðý konuþmasýnda kendi liderliðini‘ dayatan, kendi öngörülerini tekelleþtiren, deðil, bütün eleþtirilere açýk, herkesi dinleyen bir baþkanlýk’ diye tanýmladý.(9)
J.Corby’nin ‘aþýrý’ sol görüþlerinin partiye seçim kazandýrmayacaðýný ileri süren parti sað kesiminin son iki genel seçimi kaybetmiþ olmasý ironi deðil mi sizce?
Ýþçi partisinin tarihinde sosyal adaletin oluþmasý için çalýþan, ekonomik sorunlara emekçiler açýsýndan bakan, halkçý politikalar uygulamýþ hükümetler (baþbakanlar) tabi ki olmuþtur ama hiç bir iþçi parti iktidarýnda; halkçý politikalarýn uygulandýðý ülke- içi politikalarý uluslararasý dýþ politikada anti- emperyalist politikalarla taçlandýrýlmamýþtýr. Bunun en tipik örneði Harold Wilson’dur(10). Ülkenin zenginliðini tekrar daha eþit bir þekilde bölüþtürmüþtür ama ABD’nin Vietnam’daki dýþ politikasýný da desteklemiþtir.
Ha þu bizim Jeremy mi!! Geriye dönük baktýðýmda onu anýmsatan birçok þey geliyor aklýma. Bunlardan ilki, belki de en ilginç olaný; grev yaptýðýmýz günlerde çalýþtýðým okula bisikletiyle gelip ‘arkadaþlar nasýl gidiyor’ diye bizi ziyaret etmesi. Benim çalýþtýðým okul Jeremy’nin milletvekili olduðu Ýslington bölgesindeydi; okulda yapýlan gecelerde elinde pilastik tabakla yemek sýrasýna girmesini ilk baþlarda nasýl da yadýrgamýþtým. Sonralarý bu durum, kendimce – belki çocukca- demokrasinin tanýmlamasýna eklemlemeler yaparak, demokrasi; ‘herkesin olduðu gibi milletvekilinin de yemek sýrasýna girdiði, benim gibi, demokrasi özürlü ülkede doðmuþ insanlarýn bu sýradanlýðý kavramada zorlandýðý basit bir sistemdir’ gibi hiç anlam ifade etmiyen tanýmlamalari ‘siyaset bilimine’ katký olarak sunmamý saðladý.
Jeremy’nin net bir þekilde vurguladýðý- diðer konulardaki ‘sol’ görüþlerine çok katý bir þekilde karsý çýksa bile- bir çok kimsenin destek verdiði; kamu hizmeti veren sektörlerdeki özelleþtirmelere karþý olmasý. Eðer Ýþçi partisi kendi baþkanlýðý döneminde iktidara gelirse ilk uygulamasýnýn demir yollarýný tekrar devleþtirmesi olacak. Bu arada finansal olarak çok zor durumda olan devlet saðlýk hizmetleri (NHS)nin kýsmi özelleþtirilmesi planlarý þiddetle karþý olduðu bir diðer öncelik. Uzun zamandýr uygulanan, bir hayli yol almýþ eðitimdeki özelleþtirmede karþý çýktýðý konulardan biri.
Ha þu bizim Jeremy mi!!! Sanýrým yaklaþýk beþ yýl önceydi Ceremy nin oðlu (Ben) benim çalýþtýðým okulda rehber öðretmen olarak iþe baþladý. Genç, dinamik, yerinde duramýyan yakýþýklý bir oðlan. Þilili annesinden dolayý Ýngilizcenin yanýnda Ýspanyolcayý da ikinci bir anadili konuþabilen hoþ sohpet tatlý bir genç. Kýsa bir zaman içinde iyi arkadaþ olduk. – Arkadaþlýðýmýzýn ilk döneminde söylemediði için Jeremy Corby’nin oðlu olduðunu bilmiyordum. Sonralarý soyadý benzerliði falan baþkasýndan öðrendim. Ýkimiz de futbol oynuyor, herþeyden önemlisi Arsenal’i tutuyorduk. Gerçi onun futbol ve Arsenal tutkusu gelecekteki yaþamýný futbol üzerine kuracak kadar hasta bir tutkuydu ya. (Nitekim þimdilerde Premýer liðdeki bir takýmýn 16 yaþaltý takýmýnda görevli olarak çalýþýyor. –Arsenal deðil) dedim ya samimi iki arkadaþtýk. Gerçi yaþ olarak ben onun abisi durumundaydým ya neyse. Bir kardeþinin Cambrýdge Universitesini bitirmiþ olmasýna raðmen Ben eðitim alanýnda çokta baþarýlý bir geçmiþe sahip deyildi. Birgün çalýþtýðýmýz okulun gündeme gelen özelleþtirilmesi konuþurken ‘Biliyor musun; yýllar önce annemle babamýn ayrýlma nedenlerinden biri belki de en baþ nedeni benim özel bir okula gönderilmem üzerine anlaþamamalarýydý dedi ve devam etti; babam (Jeremy) o zaman bile ben ilkelerimden kendi çocuðum bile olsa taziz vermem diyerek annemin dayatmalarýný kabul etmedi, beni özel okula yollamadý ve bu süreç ayrýlmalarýyla sonuçlandý.
Demiþ miydim? Dememiþsem þimdi söyleyeyim ….. tutarlý bir adamdýr Jeremy.
Ne mi olacak?
Çok önceleri okuduðum, adýný onuttuðum bir kitabýn, adýný unuttuðum kahramaný, kendisini anlýyamýyan güruha söyle seslenir-daha doðrusu onlara seslendiðini sanarak kendince mýrýldanýr-
‘Hoþça kalýn sayýn baylarým. Ben geleceðe doðru yola çýkýyorum. Ýnsanlýðý, üç yüz yýl sonra, yol kavsaðýnda bekliyeceðim.(11)
Ne mi olacak?
Belki parti içi dengeler Jeremy’yi ilk genel seçime kadar bile parti baþkanlýðýnda tutmayacak, baþkanlýðý kýsa sürecek ya da…….. bilemiyorum.
Ama her koþulda Jeremy bizi ilerdeki o yol kavþaðýnda bekliyecek …… onu biliyorum.
N. Kazým ÖZTÜRK
18.10.2015
---
Kaynakça
(1) Backbencher deyimi gerek iktidar partisi gerekse muhalefet partisi içinde parti görüþlerini açýklama yetkisi olmayan aminaye tabiri ile ‘önemsiz’ üyeler için kullanýlýr.
(2) 1.10.15 kanal 4'deki söyleþi
(3) 2.10.15 The Times
(4) McBriar, Fabian Socialism and English Politics, 1884–1918. Cambridge: Cambridge University Press, 1962
(5) A.Marr The makýng of Modern Brýtaýn; page 52
(6) ‘The socýalýsm of those days was whých relýed wholly on future výsýon and dreams not on any establýshed model……
(7) ‘The another world is possible’ baþkanlýk seçimi sürecinde J.C kullandýðý sav söz.
(8) Idealists yes but ours is a pragmatic idealism to get things done, to transform our society. We remain inspired by the belief and hope that another world is possible." John McDonnell, 28/09/15 BBC
(9) Leader speech
(10) Herald Wýlson 1964-1970 ve 1974-1976 dönemlerinde baþbakanlýk yapmýþtýr. Bizde Süleyman Demirel'e atýfta bulunulan ‘A week is long time ýn polýtýcs’. ’Bir hafta politikada uzun zamandýr’ özdeyiþi ona aittir.
(11) Arþivimde yaptýðým araþtýrmada yazarýn kim olduðunu buldum. 1877-1915 tarihleri arasýnda yaþamýs Ýtalyan gazeteci yazar; Luýgý Lucatellý
Son Güncelleme Tarihi: 19 Ekim 2015 13:31
