Avrupa’nýn sihirli kenti Prag
26 Ekim 2011 13:45 / 2431 kez okundu!
Tarihi sokaklarý, ortaçaðdan kalma görkemli yapýlarý ile insaný büyüleyen kent. Laf aramýzda Prag'a aþýk oldum. Sokaklarýnda inanýlmaz keyif aldým. Büyülendim. Olanaklarým ellverse hiç düþünmeden Prag'a yerleþirim ve çok da mutlu bir þekilde yaþarým. O denli sevdim yani bu þehri. Bir iktidarýn saltanatý bitip diðeri baþlamýþ. Tarihi mekanlarýn, þatolarýn sahipleri, kullanýcýlarý deðiþmiþ tarih boyunca.
Þanslý insanlar; bir zamanlar Sovyetler Birliði’nin desteði þimdi de Avrupa Birliði’ nin katkýlarýyla yaþamlarý “yeme de yanýnda yat” olmuþ.
Prag son zamanlarda dünyanýn olduðu kadar Türkiye’ nin de en çok ilgisini çeken turizm bölgeleri arasýnda yer alýyor. Artýk iki günlük hafta sonu tatilleri için tercih edilen Avrupa þehirleri arasýnda Londra ve Paris'den sonra, Prag üçüncü sýrada geliyormuþ. Turizm gelirleri de hiç fena deðil. Tarihi dokunun büyük bir özenle korunduðu, her karýþýyla hafýzanýza kazýnan bu kent yýlda 10 milyon turisti aðýrlýyormuþ. Allah verdikçe veriyor yani. 'Küçük Paris' diye adlandýrýlan ve ayný zamanda bir müzik þehri olarak kabul edilen Prag, alýþveriþ fiyatlarýnýn makul rakkamlarda olmasý yüzünden de oldukça ilgi görüyor.
Prag köprüler þehri, dünyanýn en güzel þehirlerinden biri. Kafka'nýn baþarýyla yansýttýðý, kasvetli, eski ve muhteþem þehir. Yalnýz adamlar öyle bir pazarlýyor ki, þehri anlayamýyorsun. En iyisi salak salak bi sürrü turistin sokaklarda gezinmediði zamanda bir daha gitmek gerek.
Prag'da bizdeki semt mantýðý yok. Onun yerine þehir karelere bölünmüþ. En merkezi nokta Prag 1 ile baþlayýp 20’li bölgelere kadar devam ediyor. Bu nedenle kaldýnýz otelin adresinde "Praha 1" gibi bir ifade varsa bilin ki merkezi bir yerdesiniz (Eski þehrin olduðu bölge). Hatta Praha 4'e kadar içiniz rahat olsun. Hala her yeri yürüyerek gezebilecek bir bölgedesiniz.
Eski þehir de birinci bölgede olduðu için, genelde görecek olduðunuz bölgeler Prag-1 çevresinde olacak. Konaklama için merkeze yakýn yerleri tercih edebileceðiniz gibi 24 saat tramvay çalýþan hatlarýn üzerinden de bir nokta seçebilirsiniz. Ancak yine de merkezde (Praha 1 - 4) olmak iyidir.
Prag'da Yahudi mahallesi, turistlerin en çok ziyaret ettiði yerlerin baþýnda geliyor. Özellikle Eski Yahudi mezarlýðý ve müzeye dönüþtürülen sinagoglar görülmeye deðer. Yahudi mahallesi, Prag'ýn en zengin semti. Dior, Hermes gibi maðazalar da bu civarda. Turlarda adý bile geçmeyen birçok ilgi çekici müze var. Örneðin: Ýþkence Müzesi. Ortaçað'da kullanýlan iþkence aletleri sergileniyor. Oyuncak Müzesi her çeþit oyuncaðýn olduðu müzenin ikinci katý sadece Barbie'lere ait. Kafka Müzesi ve Seks Araçlarý Müzesi (adý üstünde 
)
Petrin Kulesi tur programlarýnda adý geçmeyen bir yer. Orada karþýsýnýza küçük bir Eiffel Kulesi çýkýyor. Burasý Prag'ýn en yüksek noktasý ve inanýlmaz bir þehir manzarasý var. Kuleden indikten sonra da harika bir ormanýn içinden yürüyerek þehre gidebilirsiniz.
Ama Prag'ýn sokaklarýnda gezmek bile baþlý baþýna bir keyif. Binalarýn mimarisi, her saat baþý kiliselerde verilen klasik müzik konserleri, kristal süs eþyalarý satan maðazalar, kuklacýlar, biralar.
Karlovy Vary
Prag'a çok yakýn olan bu þirin kasaba çok güzel. Özellikle cam zanaatinin geliþmiþ olduðu bu þehirden hediyelik eþyalarýnýzý tamamlayabilir, maket görünümlü sokaklarda turlayarak bir gününüzü de buraya adayabilirsiniz.
Kukla alacaksanýz Prag’dan alabilirsiniz, ama kristal alýþveriþinizi Karlovy Vary'den yapýn mutlaka. Çünkü Karlovry Vary þehir merkezine göre neredeyse yarý yarýya ucuz. Karlovy Vary; mükemmel bir doðasý, pasta evler gibi görünen harika mimarisi, ucuz alýþveriþ yapma imkanlarý ile dolu, her adým baþý þifalý sularýn fýþkýrdýðý, içinden nehir geçen küçük bir termal kasaba. Kaplýcalar kenti. Atatürk’ün de severek ziyaret ettiði, 12 adet sýcak minarel su pýnarý bulunan güzel bir kasaba.
Karlovy Vary’i görmediyseniz Prag'ý görmüþ sayýlmazsýnýz.
Sokakta selam veriyorsunuz, beyninizi delip geçen bir bakýþ atýp, geçip gidiyorlar. Öyle lüzumsuz konuþma, lüzumsuz nezaket filan yok kentin insanlarýnda. Boþ konuþmuyor kimse, hatta hiç konuþmamayý tercih ediyorlar. Çok mutlu oldum, çok. Derin bir sessizlik. Belki de Prag'a ömür boyu yerleþme fikrimin bilinçaltý bu.
Çek halký neredeyse amansýz bir meyve ve sebze düþmaný. Teorik olarak bu kadar fazla kolesterol tüketip, bu kadar uzun yaþamak mümkün deðil. Bilim adamlarýna inanacak olursak; Çek nüfusunun ortalama ömrünün 14-15 yaþ filan olmasý gerekiyor.
Bir de inanmayacaksýz ama öyle fazla þiþman da deðiller.
Prag Çek Cumhuriyeti'nin baþkenti ve en büyük þehri. Çek Cumhuriyeti ve Slovakya birleþikken de Prag baþkent. Orta Bohemya'da Vltava Nehri'nin üzerinde yer alýyor ve 1.5 milyon nüfusu var. Ýþ dünyasý istatistiklerine göre bu sayýya ek olarak 300.000 kiþi de resmi kaydý olmaksýzýn Prag'ta yaþamaktaymýþ. Prag, dünyanýn en güzel þehirlerinden "Altýn Þehir", "Doksanlarýn Sol Bankasý", "Masal Þehri", "Þehirlerin Anasý" ve "Avrupa'nýn Kalbi" gibi isimlerle de anýlýyor.
1992'den beri Prag'ýn tarihi merkezi, Birleþmiþ Milletler Eðitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO)'nun listesinde yer alýyor.
Prag'ýn önemli bir özelliði de 2. Dünya savaþýnda pek zarar görmemiþ olmasý. Bu sayede birçok tarihi ev ve mekaný barýndýrýyor. Bu yerler arasýnda St. Vitus Katedrali de yer alýyor. Turizm alanýnda son yýllarda çok fazla raðbet gören Prag; 900 yýllýk Romanesk, Gotik, Rönesans, Barok, 19. yy mimarisinin yanýsýra Art-Nouveau tarzýndaki 20. yy mimarisiyle önce göz zevkine hitap ediyor, ardýndan gördüðünüz bu mimari þaheserlerin tarihsel anlatýlarý kulaðýnýza, sonra Wenceslas meydanýn'da içeceðiniz bir Çek birasý ile dudaklarýnýza ve tüm bunlarýn sonucu olarak da kalbinize...
Prag buram buram tarih ve sanat kokuyor. Avrupa’ nýn doðu sýnýrýný tamamlayan Çek Cumhuriyeti’nin tam üyeliði, soðuk savaþýn izlerinin silinmesi açýsýndan AB için stratejik bir önem taþýmýþ. Çek Cumhuriyeti ayrýca, Polonya ve Macaristan gibi 1989 yýlýndan bu yana NATO’ yu doðuya açan önemli bir kapý.
Onlarca dilin bir anda konuþulduðu, geceleri dünyanýn en romantik elbisesini giyen Prag, gündüzleri bir yandan turistlerini aðýrlarken, bir yandan da genç iþadamlarýnýn telaþlý koþuþmalarýna sahne oluyor.
"Ne en güçlü olan tür hayatta kalýr, ne de en zeki olan... Deðiþime en çok adapte olabilendir, hayatta kalan..!" demiþ Charles Robert Darwin.
Franz Kafka’nýn karanlýk dünyasý bile, yýllardýr kurulan Avrupa düþünü engellememiþ. Belki de bu süreçte çekilen acýlarý bir tek, eski þehir merkezine 15’inci yüzyýlda inþaa edilen ve 12 havarisiyle ruhani güzelliklerin altýný çizen Astronomik Saat, elinden çanýný düþürmeyen küçük iskeletiyle hatýrlatýyor. Bu düþün ardýnda biraz da hala kavuþulmasý arzu edilen sosyal adalet yatýyor.
Kiralar ile mal ve hizmet fiyatlarý dondurularak enflasyon yüzde 4 gibi en alt seviyede tutulmuþ.
Çek Cumhuriyeti bir sanayii ülkesi. Tarým sektörünün büyük bir kýsmýný bölünme sýrasýnda Slovakya’ya býrakmasý, siyasi idareyi öðrenmeye çalýþan Çekler için önemli bir þans olmuþ. Çekoslavakya, 1989 yýlýnda Çek Cumhuriyeti ve Slovakya olarak ikiye ayrýldýðýnda, sanayide çalýþan kalifiye iþ gücü Çek Cumhuriyeti’nde, yönetici kadro da Slovakya’da kalýnca, Çekler ülke yönetmeyi öðrenmek zorunda kalýyorlar.
Çek Cumhuriyeti, AB üyelik müzakerelerinin baþlamasýnýn ardýndan gelen bir yýl içinde birliðe uyum saðlamak için 200’den fazla yasayý yürürlüðe sokmuþ. Bu ortalamanýn çok üstünde bir rakkam. En büyük azýnlýk grubunu oluþturan çingenelerin durumunu da düzelterek, AB’nin insan haklarý ve demokrasi doðrultusundaki bazý taleplerini de hemen yerine getirmiþler.
Polonya, AB’yi özel istekleri ve istisnai talepleriyle yorarken, Çeklerin tek isteði olmuþ: Tam üyelikten sonra, yabancýlarýn gayrimenkul alýmýna 7 yýllýk bir sýnýr konmasý.
Baþarýlý Çek diplomasisinin AB ile kurduðu iliþki, taleplerinin yerine getirilmesini de kolaylaþtýrmýþ. Çünkü özellikle bir zamanlar ülkeden sürülen Südet Almanlarýn geri dönmesini engelleyen ünlü Benes kararlarýnýn AB sözleþmesine alýnmasýnda direnen Çek halký için, egemenlik haklarý ve toprak son derece önemliymiþ.
AB üyeliðine hazýrlanýrken Çek Cumhuriyeti’nin baþýný aðrýtan en önemli sorun, bankalarýn özelleþtirilmesi, yolsuzlukla gelen güvensizlik olmuþ. Çekler hala yolsuzluk ve bürokrasiyle uðraþmaya devam ediyorlar. Çeklerin en çok bira tüketen, hatta Alman ve Belçikalýlardan bile daha fazla bira tüketen halk olduðunu biliyor muydunuz? Sadece Prag’da 1500 tane birahane bulunduðu söyleniyor. Ünlü Pilsen ve Budweiser biralarýnýn üretildigi Pilsen ve Budweis adlý þehirler de Çek Cumhuriyeti’nde. Þimdi iki kent de dünyanýn en iyi birasýný üreten þehir ünvanýný almak için yarýþýyor.
Dünyada üretilen biranýn üçte biri Pilsen birasý olarak satýlýyor ama maalesef hepsi Çek Cumhuriyeti’den gelmiyor. Çekler en güzel biranýn kendilerine ait olduðunu yapmaya hazýrlandýklarý kampanyayla AB üyelik müzakereleri sýrasýnda yaþadýklarý, “egemenlik haklarýný ve kimliklerini kaybetme” korkusunu da aþmaya çalýþýyorlar.
Romantizmi ve hüznü bir arada barýndýran Prag'ý mutlaka yürüyerek gezin. Gündüz depoladýðýnýz enerjiyi, Prag gecelerinde sabaha kadar eðlenerek harcamayý da ihmal etmeyin!
Prag, Orta Avrupa'da kendinizi tarihle iç içe hissedebileceðiniz nadir þehirlerden biri. Kültürel ve sosyal yaþamýn merkezi olan Wenceslas Meydan, Antonin Dvorak ve Mucha Müzeleri, Prag Þatosu, Loreto Kilisesi, Schwarzenberg Sarayý, Veba Heykeli ve Astronomi Saati, oyuncak, seramik ve porselen hediyelik eþyalarý satýn alabileceðiniz Stare Mesto açýk hava pazarý ve meþhur kukla tiyatro gösterileri Prag'da görmeniz gereken yerlerin baþýnda geliyor.
Düzenli trafik ve her yere rahatlýkla ulaþýmý saðlayan demiryolu sistemi baþta olmak üzere toplu taþýma araçlarýna raðmen yürümeyi tercih edeceksiniz. Çünkü, Prag'da tarihi ve turistik yerler kent merkezinin içinde ve hemen çevresinde toplanmýþ durumda. Böyle olunca da, hiçbir ayrýntýyý kaçýrmamak adýna Prag'ýn tamamýný yürüyerek gezmek mümkün. Bu nedenle, yanýnýzda rahat bir spor ayakkabý bulundurmayý da unutmayýn.
CHARLES (VI. KARL) KÖPRÜSÜ
Prag'ýn en ilgi gören yerlerinden... 13. yüzyýl yapýmý olan 520 metrelik bu köprü; özellikle ilkbahar ve yaz aylarýnda turistlerin ve yöre halkýnýn en çok gittiði yerlerden biridir. Kral 4. Karl'ýn baþ mimarý olan Peter Parler tarafýndan yapýlan köprü, daha ziyade þövalye turnuvalarý için iþlevsel bir yapý oluþturma amacý ile yapýlmýþ. Köprü üzerinde þu anda 75 adet heykel bulunmakta. Yapýldýðý yýldan itibaren Prag'ýn büyümesine ve geliþmesine büyük katký saðlayan köprünün sonunda yer alan müzesi de insaný çok etkiliyor.
Özellikle Charles köprüsünün Eski Þehir tarafýndaki konser salonunun yakýnýndan köprüye doðru bakarsanýz, hele bir de dolunay varsa, hayatýn güzel sürprizi bu gerçek tiyatro dekorunda, belki de uzun zamandýr ihmal ettiðiniz hayallerinizle artýk ilgilenebilirsiniz.
KÖPRÜDEKÝ SANATÇILAR
Ýki yaný heykellerle süslü Charles köprüsü, yeni ve eski þehri birbirine baðlýyor. Köprünün üzerindeki sanatçýlarla sohbet gerçekten hoþ. Resimlerine, yaptýklarý notalarla süslü saç tokalarýna göz atmak da bir o kadar güzel oluyor. Köprüden ayrýlamayacaksýnýz. Ayrýca köprüden aþaðý doðru baktýðýnýzda, Venedik'e benzer bir mahalle görünüyor. Diðer tarafta ise antikacýlar çarþýsý var.
VLTAVA NEHRÝ'NDE TEKNE GEZÝSÝ
Prag'ý adeta ortadan ikiye bölen Vltava nehrinde düzenlenen tekne turlarý da unutamadýmýz anlardan biri oldu. Üzerinde 18 köprü bulunan nehir gezisi, özel olarak dizayn edilen gezi teknelerindeki denizci kýyafetleri içindeki kaptan ve rehberle birlikte yaklaþýk bir saat sürüyor.
KRALÝYET ÞEHRÝ
Prag, Vltava vadisindeki küçük bir çanakta kurulmuþ. Kraliyet þehri Vltava'nýn sol kýyýsýnda inþa edilmiþ. Þehir, Hradçany'den itibaren geliþiyor. Prag'da rehber eþliðinde yapýlan günlük turlarda bu bölgeden gezmeye baþlanýyor ve çok iyi anlatýlýyor. Rehbersiz dolaþsanýz bile kitaplar size katedral ve Hradçany bölgesi hakkýnda bol bilgi verecek.
ÇEK MUTFAÐI
.jpg)
Çek mutfaðý, temelde kýta Avrupa mutfaðýnýn izlerini taþýmakla beraber, Alman, Macar ve Polonya mutfaðýnýn da etkisi altýnda kalmýþ. Domuz ve þarküteri aðýrlýklý. Et, patates ile ya da üstte sosu olan pilav ile servis ediliyor. Rosto ve gulâþý da unutmayýn. Porsiyonlar doyuracak büyüklükte. Neredeyse sudan fazla tüketilen ve büyük mekanlarýn kendi üretimi olan biralar, asla unutamayacaðýnýz tatlar arasýnda kalacak.
Prag mutfaðýn, özellikle av etleri -krotz(tavþan) ve ördek- üzerine kurulu. Genelde az piþmiþ büyük parça etten oluþan yemekler. Damak tadýnýza göre bu yemekleri sevmezseniz, þehirde bulunan pizzaria'larda güzel Ýtalyan usulü ince hamur pizza ve ev þarabýnýn tadýný çýkarmak mümkün. Ayrýca Becherovka adýndaki Karlovy Vary kökenli "milli içkileri" bitkisel aromalý bir likör. Her yerde kolayca bulabilirsiniz.
GECE HAYATI
Prag'da geçireceðiniz keyifli bir günün ardýndan gece hayatý size bekliyor olacak. Barlarý, diskolarý ve gece kulüpleriyle Prag, sabaha kadar yaþayan bir þehir.
Prag'da gece yapacak birçok þey var. Örneðin;
> Birçok geleneksel pubda farklý biralarýn tadýna bakabilirsiniz.
> Caz seviyorsanýz, þehirdeki çok kaliteli caz klüplerinde caz dinleyebilirsiniz.
> Turistik birçok klüpte Ýstanbul Gece Hayatý'na benzer geceler yaþabilirsiniz.
> Bir klasik müzik konserine giderek günün yorgunluðunu dev bir kilise ya da konser salonu içinde bir müzik ziyafeti ile giderebilirsiniz.
> Seviyorsanýz, çok az miktarda olsa bile, köþe baþlarýnda göreceðiniz casinolarda biranýzý içerken kumar oynayabilirsiniz.
> Hava serin ise, Eski Þehir Meydaný'ndaki seyyar þarapçýlardan güzel bir sýcak þarap alýp meydanda oturup þarabýnýzý da içebilirsiniz.
Sonuç olarak ben Prag'a bayýldým. Tam bir masal þehri gibi. Yüreðinizi orada býrakmayý göze aldýysanýz Prag'a hemen gidin! Her taþýndan yaþam fýþkýran Eski Þehir ile karþýlaþtýðýnýz anda alev alacak olan aþkýnýz, pek diðerlerine benzemeyecek. Dünyanýn hangi þehrine giderseniz gidin, yüreðiniz orada, mecbursunuz dönmeye.
Bir erkek gezgin ''Prag'daki sarýþýn kýzlar çok güzel ama yüzleri çok ifadesiz'' dedi. Ýfadeli esmer kadýnlarýn da kýymetini bilin!..
Mehmet Bülent TOKUÇOÐLU
16.10.2011
