Görenler görmüş, okuyanlar okumuş, öğrenenler öğrenmiştir. Bana göre çok önemli bir konu olduğundan yineliyorum ve de destekliyorum. CHP Muğla Milletvekili Nurettin Demir, havai fişek ve benzerlerinin yasaklanması amacıyla TBMM Başkanlığı’na yasa önerisi sundu. Demir, yasa önerisinin gerekçesinde şu bilgileri ve örnekleri paylaştı:

“Havai fişek türlerinin yapımında fare zehrinde bulunan baryum kullanılmakta, nitrat ve odun karışımıyla yaydığı kimyasal içerikli tozların kanserojen etkisi bulunmaktadır. Kimyasal içerikli bu tozlar insan sağlığına, gürültü ve hava kirliliği meydana getirmesi nedeniyle de kültürel ve tarihi eserlere zarar vermektedir.

ÖLÜMLÜ OLAYLAR 

Havai fişeklerden ince tozlar diğer tozlara benzemez. Bu tozların etkisi yeterince bilinmemekle beraber solunum yoluyla alınması durumunda, astım veya bronşite neden olabilmektedir. Birçok zararı olan havai fişekler sonucu yaşamını yitiren çok sayıda insan bulunmaktadır. Şöyle ki, 17 Ağustos 2009’da Hendek ilçesine bağlı Çalıkuru köyündeki bir havai fişek fabrikasının fitil ünitesinde henüz belirlenemeyen nedenle patlama meydana gelmiş, çıkan yangında bir kişi ölmüş, 32 kişi yaralanmıştı.

ÖRNEKLER ÇOĞALTILABİLİR

Yine aynı şekilde 2017 Haziran ayında Antalya’nın Alanya ilçesinde Alaaddin Keykubat Üniversitesi (ALKÜ) 2’nci mezunlarına yönelik düzenlenen törende bin 639 öğrencinin kep attığı sırada havai fişek gösterisi yapıldı. Yüzlerce kişinin izlediği gösteride atılan birçok havai fişeğin yere yakın patlaması sonucu 5’i hafif 9 kişi yaralanmış, 2018 Ocak ayında ise Niğde’nin Bor ilçesine bağlı Kemerhisar beldesinde bulunan havai fişek fabrikasında meydana gelen patlamada 2 kişi yaşamını yitirmiştir. Bunlar gibi birçok örnek verilebilir.”

Demir, 2003’te New York’ta yeni yıl kutlamasındaki havai fişek gösterisinde yaklaşık iki bin kuşun panikten ve birbiriyle çarpışmaları sonucu öldüğünü vurguladı, “Yoğun havai fişek gösterilerinde oluşan duman da kuşların ölmesine neden oluyor” dedi.

ZEVK İÇİN DEĞER Mİ

Nurettin Demir, önerisinde şu görüşlere yer verdi:

“Sonuç olarak havai fişek ve benzerleri başta insan ölümleri ve yaralanmalarına sebebiyet vermekte, bütün yabani ve evcil hayvanları korkutmakta, sağır olmalarına, paniklemelerine, şok nedeniyle ölümlerine yol açmaktadır. Ayrıca, patlayan havai fişeklerin yakınında olan kuşlar yanmakta, bu yanma ölüm derecesinde dahi olmakta, gözlerine zarar vermekte, göç eden kuşların bir süre oryantasyonunun bozulmasına neden olmaktadır. Bu kadar zararı olan havai fişeklerin, doğaya ve canlılara kalıcı zararlar vermesi, 3-5 dakikalık görsel zevk uğruna insanların ve diğer canlıların sağlığını tehdit etmesi nedeniyle yasaklanması gerekir.”

DİLEK BALONLARI DA UNUTULMASIN

Dedim ya, Demir’in önerisine yürekten katılıyorum. Haaa, bu öneri yasalaşırsa, bu sektör çeşitli kutlamalarda ışık, laser gibi gösteri araçlarına yönelebilir. Görsellik sürdürülürken tehlike de kalkmış olur.

Son söz: Havai fişekler orman gibi yangınlara da neden olabilir. Ve de o boşluğa salınan alevli dilek balonlarının da yangın tehlikesini de göz ardı etmemek gerekir.

Nedim Bubik/hurriyet.com.tr

13.02.2018