Edep ve marifet

10 Temmuz 2013 13:00 / 1339 kez okundu!

 


Edep, toplum tarafından makul görülen değer yargılarına göre yaşamaktır.

Değer yargıları ise tarihin derinliklerinden esinlenerek günümüze kadar hayata katkı yapmayı başarabilen; örf, adet, ahlak ve inançtan beslenen, annelerin samimi öğretmenliğiyle bireyde şekillenen söz ve davranışların "Haya" kavramına yakıştığı şekilde yaşamanın diğer bir adıdır edep.

Edep, diğer bir ifadeyle beş duyu organlarından en az birisiyle hissedilen ve insanım diyen kimsenin yüzü kızarabileceği söz ve davranışlardan uzak kalabilmektir.

Peygamberimiz Aleyhisselatuvesselam şöyle buyuruyor:

'İman altmış parçadır, bu parçalarından biri hayadır, utanma duygusudur'.

Halk tabiriyle edep, eline, diline, beline sahip çıkmaktır.

Edepli olmak istiyorsan, elini harama uzatmayacaksın.

Gözünü harama dikmeyeceksin,

İffetini koruyarak onun bunun namusuna meyletmeyeceksin.

Velhasıl hangi açıdan bakarsanız bakın edepli olmak insana yakışır.

Edepli isen;

Mahrem yerlerini vitrinlik eşya gibi orta yere seremezsin,

Olur olmaz yerde müstehcen ifadeler kullanamazsın,

Yüz kızartıcı suç işleme gibi bir lüksün olamaz,

Şayet edep sınırları dışına çıksanız ne olacak? Dünyanın sonu mudur? Değil tabi, tövbe istiğfar bunun içindir. Ancak toplumun dilinden düşmek kolay değildir. Ayrıca küçük günahları işleme ısrarı büyük günaha vesile olabilir.

Yeryüzünde değer yargılarına savaş açarak yaşamak, insanı yalnızlaştırdığı gibi ebedi hayatımıza da sıkıntı verebilir.

Marifete gelince;

Marifet, bilmek, öğrenmek, hissedip etkilenmek anlamına gelen İslami literatürde mânâ alemine mesafe kat ederek fizik ötesi ile selamlaşmayı andıran nazik bir ifadedir.

İşte bu yönüyle edebin de ötesinde bir vasıftır marifet. Ancak marifetin alt yapısını edep oluşturuyor. Edep her insanın sahip olması gereken bir nitelik iken, marifet ancak edep; İlim ve İhlâs ile yoğrulunca, bir manevi mertebe olarak tezahür ediyor.

Edep ve Marifet kavramlarını hayata kazandıran yine eğitim öğretimdir.

Edep ve marifetin öneminden yoksun olan bir eğitimci, bu iki niteliği nasıl talebesine aktara bilsin ki?

O zaman edep ve marifet sahibi bir halk görmek istiyorsak yüzümüzü eğitim öğretime, öğretmene çevireceğiz,

Aslında eğitim öğretimimizin her aşamasında Edep ve Marifet diye bir ders olmalı,kanaatimce. Bu iki kavran hem öğretmenlerimiz tarafından hem de öğrencilerimiz tarafından önemsenmeli benimsenmeli. O zaman hayatın nasıl da başka bir anlam kazandığını, insanın insandan ilham aldığına, birinin diğerine ünsiyet kazandırdığına şahit olacağız.

Edep, insanın fiziksel davranışlarını kontrol ederken, marifet insanın ruhuna ayar veriyor. Dolayısıyla kalpten yansıyan aşkın hizmetine akıl hizmetkâr olunca, dünya ve ahret saadetini kazanmanın yolları aralanıyor.

Edep ve marifet ehlinden olmak, bu niteliğe sahip kimseleri sevmek ve saymak dileğiyle.

Saygılarımı sunarım.


Eyüphan KAYA

10.07.2013

Son Güncelleme Tarihi: 12 Temmuz 2013 15:50

 

Bu yazıyı Facebook'ta paylaşabilirsiniz+:
Facebook'ta paylaş
0
Yorumlar
Uyarı

Yorum yazabilmek için üye olmalı ve oturum açmalısınız.

Eğer sitemize üye değilseniz buraya tıklayarak hemen üye olabilirsiniz.

Eğer üye iseniz oturum açmak için buraya tıklayın.