60 yýl geciken özür...
27 Þubat 2015 16:05 / 1301 kez okundu!
Yapay Oyun - The Imitation Game
Yönetmen: Morten Tyldum
Oyuncular: Benedict Cumberbatch, Keira Knightly, Matthew Goode
Bu yýlýn Oscar adaylarý arasýnda biyografik öyküler çoðunlukta. “Yapay Oyun” tarihin karanlýk bir köþesinde saklanmasý için gayret gösterilmiþ bir yaþamý anlatmasýyla etkileyici.
Almanlarýn 2. Dünya Savaþý’nda kullandýklarý þifrelenmiþ Enigma haberleþmesini, yaptýðý buluþla kýran Alan Turing, savaþýn iki yýl erken bitmesine neden olur. Bu da yaklaþýk 14 milyon insanýn savaþ nedeniyle ölmemesi demektir. Savaþ sonrasý Turing eþcinsel olduðu için hapse atýlýr. O dönemin kanunlarý (ki 1967’e kadar sürer) eþ cinselliði Ýngiltere’de ahlaksýzlýk saydýðý için hapis cezasý vardýr. Daha 2013’de Kraliçe Elisabeth, Turing’in ölümünden 60 yýl sonra, kendisine yapýlanlardan dolayý özür niþaný verir.
Benedict Cumberbatch’in performansý parlýyor. Turing’in narsistik, kýrýlgan ve finaldeki iç acýtan ruhi durumlarýný olaðanüstü geçiþlerle canlandýrýyor. Oscar’a adaylýðýný heykelcik ile taçlandýrabilecek bir performans. Niþanlýsý ve çalýþma arkadaþý Joan Clarke’ta, Keira Knigthly kariyerinin en olgun oyunculuklarýndan birisini sergiliyor. Final bölümünde her ikisinin karþýlýklý konuþmasý, Clarke’ýn Turing’e insanlýk için ne kadar özel bir insan olduðunu anlatmasý, filmin en duygusal bölümü. “Sen böyle farklý olmasan, dünya yaþanacak bir yer olmazdý” sözleri her þeyi anlatýyor.
Norveç asýllý yönetmen Morten Tyldum kahramanýnýn yaþamýný okul, savaþ sýrasýnda ve sonrasýnda dönerek anlatýyor. Savaþ dönemini anlatsa da, savaþ sadece arþiv görüntülerle montajlanmýþ. Oscar adaylýðý için akademinin dikkatini çekebilecek her türlü biyografik kliþe üst üste kullanýlmýþ
Turing 41 yýl süren yaþamýnda bilgisayar teknolojisinin temellerini atar. Yapay bir zekanýn olabileceðini ve ayný insan gibi düþünebileceðini ilk O söyler, “Turing Machine” adýný verdiði ilkel bilgisayar modelini gerçekleþtirir. Ýnsanlýða bu kadar yardým etmiþ bir insanýn resmi tarih tarafýndan sadece eþcinselliði nedeniyle unutturulmaya çalýþýldýðýna inanmak güç.
Emin YEÐÝNBOY
21.02.2015
