Adnan Menderes’in yaşamı!

Adnan Menderes Türkiye Cumhuriyeti'nin en önemli başbakanlarından biri olarak ülkeye çok büyük hizmetler yapmıştır. Ancak yaşadığı dönemin baskıcı şartlarına karşı durmasının, milletine sahip çıkmasının bedelini canı ile ödemiştir.

Adnan Menderes sekiz dönem milletvekilliği yapmış ve başbakan olmuş, başbakan olduğu dönemde ihtilal yaşamış ve ardından idam edilerek vefat etmiş, Türk siyasi tarihinin en önemli isimlerinden biridir.

Adnan Menderes Osmanlı İmparatorluğunun son döneminde dünyaya gelmiştir. 1899’da Aydın’da doğan Ali Adnan Ertekin Menderes’in babası o küçük yaştayken vefat etmiştir.  Tahsil hayatına İzmir İttihat ve Terakki Mektebi’nde başlayan Adnan Menderes, Kızılçulu Amerikan Koleji’nde okurken misyonerlerle başı derde girdiği için, çeşitli makamlara müracaat etti. Müracaat ettiği makamların birinin başında Celal Bayar vardı. Bayar’la böyle tanışmış oldu.

Ankara Hukuk Fakültesi’ni bitiren Adnan Menderes, Birinci Dünya Savaşı sırasında yedek subay olarak askerliğini yaptı. Aydın’da bazı arkadaşlarıyla birlikte Ayyıldız Çetesi’ni kurdu. Daha sonra Söke’de Piyade Alay Yaveri olarak savaşa katıldı. Savaştan sonra İstiklal Madalyası aldı.

Ali Fethi Okyar tarafından 1930 senesinde kurulan ancak kısa sürede kapatılan Serbest Fırka’nın Aydın Teşkilatı'nı kurarak başkanı oldu. Bu parti kapatılınca CHP’ye girdi ve 1931 yılında bu partiden Aydın Milletvekili seçildi.

1945 senesine kadar TBMM’de komisyon raportörlüğü yapan Adnan Menderes, o yıl Saracoğlu Hükümeti’nin getirdiği Toprak Kanunu Tasarısı'nı şiddetle reddederek, komisyondan istifa etti. Partide yaptıkları muhalefetten dolayı, Refik Koraltan ve Fuat Köprülü ile birlikte CHP Disiplin Kurulu tarafından 12 Haziran 1945’te ihraç edildiler.

 

 

Celal Bayar da hem partiden hem de milletvekilliğinden istifa etti. Bu hareketler Demokrat Parti’nin 7 Ocak 1946’da kurulmasına sebep oldu. 1946 seçimlerinde Demokrat Parti’den Kütahya Milletvekili olarak meclise girdi. Celal Bayar’dan sonra ikinci adam durumuna geldi.

 

14 MAYIS 1950 SEÇİMLERİNDE DP OYLARIN 53,5’İNİ ALARAK İKTİDAR OLDU.

 

10 senelik DP iktidarının tek başbakanı oldu ve o döneme damgasını vurdu. İktidarı zamanında 5 hükümet kurdu.

Bu 10 senelik zaman içinde Türkiye’nin iç ve dış siyasetinde büyük gelişmeler oldu.

Sanayileşme ve şehirleşme hamlesi başladı, köye makine girdi, ulaşım, enerji, eğitim, sağlık, sigorta ve bankacılık yeniden başladı.

Türkiye kalkınma kavramıyla tanıştı.

 

 

27 Mayıs 1960 tarihinde yapılan askeri darbeyle iktidardan indirildi. Yassıada’ya hapsedildi. Milli Birlik Komitesi tarafından kurulan Yüksek Adalet Divanı’nca idama mahkûm edildi. Yassıada'da tutuklu bulunduğu sırada çeşitli işkencelere maruz kaldı.

star.com.tr

27.05.2018

 

Yorumlar
Uyarı
Yorum yazabilmek için üye olmalı ve oturum açmalısınız. Eğer sitemize üye değilseniz buraya tıklayarak hemen üye olabilirsiniz. Eğer üye iseniz oturum açmak için buraya tıklayın.