'Bayılıyor, kusuyor ve çalışıyorlardı'
25 Şubat 2010 13:48
“Kömür yanıyordu. Pazartesi günü saat 08.00'e kadar çalıştılar. İşçiler zehirlendi. Ama bize inanmadılar. Orada bizi çalıştırmaya devam ettiler. İçerde kimi kusuyor, kimi bayılıyordu. Hâlâ bizden iş bekliyorlardı. 2.5 saat bu şekilde çalıştık. Aşırı derecede duman ve koku vardı. Oradan çıktık ama bizi başka yere verdiler. Dumanın etkisiyle bayılmak üzereydik. Kömür aşırı değil ama kendi kendine yanıyordu. Özgür bey diye bir mühendis vardı. Bunu kendisine söyledik. Bizi göndermediler.”
24 yaşındaki Talat Tanrıkulu, Balıkesir’in Dursunbey ilçesi Odaköy beldesindeki madenden yaralı kurtuldu. DHA’ya konuşan Tanrıkulu önceki günkü patlamada ağabeyi Engin’i kaybetti.
Talat Tanrıkulu, Şentaş Madencilik’e ait kömür madenindeki son günleri böyle anlatıyor. Tanrıkulu’nun anlatımına göre insanların kusarak, bayılarak çalıştığı bu maden, Türkiye’deki ‘en riskli’ bölgelerinden birinde yer alıyordu. Yani çalışmasına izin verilmesi için, normalden sıkı denetimlerden geçmeli, belki hiç açılmamalıydı.
En riskli bölgelerden biriydi
Maden Mühendisleri Odası tarafından 2009 Aralık tarihli Madenlerde Arama Kurtarma Risk Haritası Raporuna göre Türkiye’de maden işçileri açısından toplam dokuz riskli bölge var. Balıkesir bu bölgelerden biri ve burada 600 madenci çalışıyor.
Tek bir dava bile açılmadı
Balıkesir’in ne kadar riskli olduğu dört yıl önce yine aynı madende meydana gelen kazayla ortaya çıktı. 1 Haziran 2006 tarihinde yine aynı madende grizu patlaması meydana geldi. 17 işçi öldü. Yedi kişi yaralandı. TMMOB Jeoloji Odası madende pek çok eksiklik tespit etti. Ancak o kazanın ardından tek bir tazminat davası bile açılmadı. İddiaya göre şirket yoksul ailelerle anlaşıp toplam 2.3 milyon lira ödedi.
Dört yılda iki kere patlayan maden Şentaş Madencilik’in sahibi Erhan Ortaköylü’ye ait. Ortaköylü aynı zamanda Balıkesir Ticaret Odası Meclis Başkanı.
O cihaz var
Uzmanlara göre grizu, ‘ani bir boşalma olmaması durumunda’ madenlerdeki aletler yardımıyla algılanabiliyor.
İş güvenliği teknolojileri grizu patlamalarını büyük ölçüde önleyebilecek düzeye geldi. Sözkonusu cihazlar bu verileri, kablosuz iletişim ile yönetim binasına aktarıyor, patlayıcı gazlar yüzde 2’yi bulduğu anda sistemin otomatik uyarısı ile maden tahliye edilip gaz drenajı yapılıyor. ‘Sabit tipli wireless destekli gaz ölçüm cihazı’ denilen sistem iki şekilde çalışıyor. İlk sistemde her madenciye bir adet ölçüm cihazı veriliyor. Bu cihazların fiyatı 300-1400 dolar arasında. İkinci sistem madene monte ediliyor. O da 8 ile 10 bin dolar civarında.
Balıkesir’deki madenin, bu cihazlar için yatırım yaptığı, kontroıl için mühendis istihdam ettiği ve Maden Mühendisleri Odası’ndan eğitim aldığı öğrenildi. Oda yetkililerine göre 20 gün önce denetlenmiş madenin cihaza rağmen patlaması, cihazın bozulmuş olmasından kaynaklanabilir.
İsmail Saymaz
Radikal.com.tr
